Loading
འཕགས་པ་ནམ་མཁའི་མཛོད་ཀྱིས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ།
ད
not checked
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱཪྻ་ག་ག་ན་གཉྫ་པ་རི་པྲྀཙྪ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ། །བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་
ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་
གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པའི་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས། བསོད་ནམས་ཆེན་པོའི་རྒྱན་གྱི་
ཚོགས་བསགས་པ། སྤྱོད་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་མཐུན་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྨིན་པས་མངོན་པར་གྲུབ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་
གནས་མཐའ་ཡས་པ་ངེས་པར་བསྟན་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས། མི་ཆགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ། དགའ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་
རབ་ཏུ་སྐྱེད་པ། དྲན་པ་དང༌། བློ་གྲོས་དང༌། རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་པ། ཀུན་ནས་མ་སྨད་པ། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ། དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག་པ། ཕྱི་མའི་
མཐའི་བསྐལ་པར་མངོན་དུ་བསྟོད་པ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ན་བཞུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ནི། མངོན་
པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནི། རབ་ཏུ་བསྐོར། སློབ་མ་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་མཐའ་ཡས་པའི་ཚོགས་ནི། མངའ། ཚོས་ཐམས་ཅད་ལ་ནི། མངའ་བརྙེས།
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པའི་བྱ་བ་ནི། ཤིན་ཏུ་མཁྱེན། དབང་པོ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ནི། བྱོན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་
མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པ་ལ་ནི། མཁས་ཤིང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི། རྒྱུན་མ་བཅད་དོ། །དགེ་སློང་ས་ཡ་ཕྲག་དྲུག་གི་དགེ་
༄༅། །སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཅང་ཤེས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་
རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པ་ལ་བརྩོན་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་སྲས།
ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་གནས་པར་མཁས་པ། དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ། སྤྱོད་ལམ་མཛེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། སྦྱིན་པའི་གནས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ།
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྣ་ཚོགས་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དཔག་ཏུ་
མེད༑ གྲངས་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། མཚུངས་པ་མེད་པ། གཞལ་དུ་མེད་པ། ཚད་མེད་པ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
ཚོགས་ཆེན་པོ་དང་ཡང་ཐབས་ཅིག་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མཐའ་ཡས་པར་འགྲོ་བ་ལ་མཁས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ། ཆོས་ཉན་པ་ལ་མི་ངོམས་པར་ཡང་དག་པར་ཚོལ་བ། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་
སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ། རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་
དང༌། །སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཤ་སྟག་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གློག་གི་ལྷ་
ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གནོན་པ་དཔའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིད་གཉིས་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
རྣམ་པར་བསྒྲགས་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་ལྟ་བའི་མིག་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མུན་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་དག་ལ་
སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དཔག་ཏུ་མེད། ཚད་མེད། གྲངས་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། མཚུངས་པ་མེད། གཞལ་དུ་མེད། དཔག་གིས་མི་ལང༌།
བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་དང་ཡང་ཐབས་ཅིག་གོ །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདུས་པ་ཆེན་པོའི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
༄༅། །དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། འདུས་པ་ཆེན་པོའི་ལེའུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་
འཁོར་དེ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་འཁོད་ཅིང་བཀོད་པ་ཆེན་པོའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་ནང་ན་བདག་འདུག་པ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་དག་གི་བཀོད་པ་ཉིད་
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མིག་སྔར་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ། ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ན་འཁོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང༌། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རྣམས་
དང༌། གཞན་ཡང་ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། དྲི་ཟའི་འཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མ་གཏོགས་པར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གཟུགས་སུ་
སྣང་བ་ལྷག་མ་གཞན་ཐམས་ཅད་མེད་པར་གྱུར་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་སྙམ་དུ་ཤེས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། བསྐལ་པས་ཤིན་ཏུ་བསྲེགས་ཏེ་
ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡང་མིག་སྔར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། དེའི་ཚེ་ན་
གང་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་རྣམས་སེམས་ཅན་དག་གི་མིག་སྔར་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་གཅིག་པའི་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཁམས་བཀོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དེ་འདྲ་བའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་ན་སྣང་ངོ༌། །ནམ་
མཁའ་ལ་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་འདུག་པ་དེ་དག་མ་གཏོགས་པར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིའི་སའི་སྟེང་དང༌། གཞིའི་བར་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་
སྣང་བ་སྙམ་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་དང༌། ཁོར་ཡུག་གི་རི་དང༌། ཁོར་ཡུག་གི་རི་ཆེན་པོ་དག་སེམས་ཅན་གང་གི་མིག་སྔར་ཡང་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །
གྲོང་དང༌། གྲོང་ཁྱེར་དང༌། གྲོང་རྡལ་དང༌། ལྗོངས་དང༌། ཡུལ་འཁོར་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་རྣམས་ཀྱང་མི་སྣང་སྟེ། གཞན་དུ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་གནས་པའི་
ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་དག་ཉིད་དུ་ཤེས་ཤིང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེངྒེའི་ཁྲི་ནི། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ཁྲིར་འཕགས་པ་རབ་ཏུ་སྣང་ངོ༌། །གང་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་
བཞུགས་པའི་སེངྒེའི་ཁྲི་ངེའི་འོད་ཀྱིས་ཀྱང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏེ། གང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེའི་ཉི་མ་དང༌། ཟླ་བ་དང༌། སྐར་མ་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་དང༌། ཚངས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བའི་འོད་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མོག་མོག་པོར་
༄༅། །བྱས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོ་འཕྲུལ་ངོ་མཚར་དང༌། རྨད་དུ་བྱུང་བ་མཐོང་
ནས་ཕན་ཚུན་དུ་སྨྲས་པ། ཁང་པ་བརྩེགས་པ་འདི་བཀོད་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་ནི། བདག་ཅག་གི་ཚེའི་ཚད་བསྐལ་པར་འདུག་པར་གྱུར་ཀྱང་བདག་ཅག་གིས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་
དབྱེ་བ་བསྟན་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཙམ་དུ་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་འདི་དག་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ནི། ཚད་མེད་དོ། །ཞེས་འཛེར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཐུས་
གནས་བརྟན་ཤྭ་རིའི་བུ་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་ནས་ལངས་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་འདུག་སྟེ་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཏུད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་
ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ནམ་མཁའ་ལ་མཆིས་པའི་ཁང་བ་བརྩེགས་པ་འདི་མ་ལགས་
པ་གཞན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁར་གྱུར་ཅིང་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་གདའ་བ་འདི་སུའི་སྔ་ལྟས་ལགས།
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་འདི་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མཐོང་ངོ༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་འདི་དག་གི་བསྔགས་པ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པའི་མཐའ་ཤེས་པར་ནུས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས།
བདག་གི་ཚེའི་ཚད་བས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་འདི་དག་གི་བསྔགས་པའི་མཐའ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ། ཇི་ལྟར་ན་འཁོར་འདི་དག་
ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལ་སོང་ཞིང་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བཀོད་པ་ཆེན་པོར་ཞུགས་པར་སྣང་བཞིན་དུ་བཀོད་པ་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེའང་འདི་
འདྲའོ༑ ༑གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བཀོད་པ་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་གང་གི་ཕྱོགས་ན་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ། དེ་ནི། འདི་
ནས་ཤར་ཕྱོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྒྱད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གང་བསྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་འདས་པ་ན་བཀོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཁམས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ད་ལྟ་བཞུགས་ཏེ་འཚོ་ཞིང་གཞེས་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ། བཀོད་པ་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཁམས་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་གཞན་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་
༄༅། །པ་དེའང་ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་ཆོས་འཆད་པ་དེ་ན་སེངྒེའི་ཁྲི་དང་བཅས་ཏེ་ཏ་ལ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་སྲིད་ཀྱི་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དུ་མངོན་
པར་འཕགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཀྱང་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བཀོད་པ་ཆེན་པོ་དེར་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དུ་མངོན་པར་འཕགས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཉན་
ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའང་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ། བཀོད་པ་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
དེ་ན་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དེ་ནི། བསྐལ་པར་ཡང་བརྗོད་མི་ནུས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུ། ཁྱོད་ཀྱིས་ངའི་སེངྒེའི་ཁྲི་འདི་མཐོང་
ངམ༑ གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མཐོང་ངོ༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་གཅིག་པ་དེའི་
སེངྒེའི་ཁྲིའང་འདི་འདྲ་སྟེ། དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞུགས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་འཇུག་པ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ཡོངས་སུ་དག་
པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་འཇུག་པ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དེ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ།
དངོས་པོ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། སྣང་བར་གྱུར་པ་མེད་
པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་དམིགས་པ་མེད་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་གྱུར་བ་མེད་པ་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་བར་མཚན་ཉིད་པས་ཆོས་ཐམས་
ཅད་དམིགས་པ་མེད་པ་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། སོ་སོ་ཐ་དད་པ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། ཚུལ་གཅིག་ལ་ཞུགས་
པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པ་མེད་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚུལ་གཅིག་པ་དང༌། དུས་གསུམ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པས་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྣང་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་གནས་པའི་
སྒོ་དང༌། ཡུལ་གྱི་ལམ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་མེད་པ་དང༌། ནང་དང་ཕྱིའི་རྣམ་པར་དག་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡུལ་མེད་པ་དང༌། རང་བཞིན་
གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་ཞི་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌།
༄༅། །སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་མ་བྱུང་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཆན་ཉིད་མེད་པ་
དང༌། ང་ཡི་བ་མེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་མ་བྱུང་བ་དང༌། བདག་པོ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ང་ཡི་བ་མེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་
འཛིན་པ་མེད་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་བདག་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་པོ་མེད་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་
བདག་མེད་པ་དང༌། ལྡོག་པ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། སྒྱུ་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྡོག་པ་མེད་པ་དང་
དངོས་པོ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། སེམས་དང་ལུས་དབེན་པས་
ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་མེད་ཅིང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞིའི་མཚན་ཉིད་མེད་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌།
རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་མ་གཡེས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང༌། གནས་དམིགས་སུ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་གཡོས་པ་དང༌། དམིགས་
པ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གནས་མེད་པ་དང༌། ཀུན་གཞི་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་མེད་པ་དང༌། ཀུན་གཞི་དང་བྲལ་བས་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ཀུན་གཞི་མེད་པ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་གཅིག་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་འཇུག་
པ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། དེ་ཐོས་པས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚད་མེད་པ་དག་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམ་
པར་དག་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བཟོད་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་བོ། །ཡང་ཤཱ་རིའི་བུ། བཀོད་པ་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་དེའི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི། སྦྱིན་པས་བརྒྱན་ཅིང༌། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་གཏོང་བའི་རྗེས་སུ་སོང་བ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་བློ་ཤིན་ཏུ་བྱང་བ། བཟོད་པས་
བརྒྱན་ཅིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེ་འགྲས་པ་མེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་
པ༑ བསམ་གཏན་གྱིས་བརྒྱན་ཅིང་བསམ་གཏན་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་
༄༅། །པར་རྩེན་པ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་བག་ཆགས་ཀྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། བྱམས་པ་ཆེན་པོས་བརྒྱན་
ཅིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་གནས་པ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་བརྒྱན་ཅིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བར་གནས་པ། དགའ་བ་ཆེན་
པོས་བརྒྱན་ཅིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོ་སོར་འགོད་པའི་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོས་བརྒྱན་ཅིང་སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་མི་མཐོ་མི་དམའ་བ་ལ་འགོད་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་སྦྱོར་བ་ཤ་སྟག་གོ །ཡང་ཤཱ་རིའི་བུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་གཅིག་
པ་དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་འདུག་སྟེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བརྗིད་པ། ཡེ་
ཤེས་མཐོང་བ་ཐོགས་པ་མེད་པ། མཚན་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་བརྒྱན་པ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བྱམས་པ་བརྒྱན་པ། སྤོབས་པས་ངག་བརྒྱན་པ། གཟུངས་ཀྱིས་
སེམས་བརྒྱན་པ། ཐོས་པས་དྲན་པ་བརྒྱན་པ། ངེས་པར་སེམས་པས་བདེན་པ་བརྒྱན་པ། རྟོག་པས་དོན་རྟོགས་པ་བརྒྱན་པ། བསམ་པས་དམ་བཅས་པ་བརྒྱན་པ།
ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྒྱན་པ། སྦྱོར་བས་བརྒྱན་ཅིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་གྱུར་པ། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོས་བརྒྱན་ཅིང་མཐོ་དམན་མེད་པ། མངོན་
པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོས་བརྒྱན་ཅིང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་རྣམ་པར་རྩེན་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་ཤེས་པ། བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་གཏོང་བས་མངོན་པར་གྲུབ་
པ༑ ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་ཞུགས་པ། བློས་བརྒྱན་ཅིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ། མིག་
གིས་བརྒྱན་ཅིང་མིག་ལྔའི་ཡུལ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ། རྣ་བས་བརྒྱན་ཅིང་སྒྲ་དང་དོན་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པའི་སྙིང་པོ་དང་ལྡན་པ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་
བརྒྱན་ཅིང་དོན་དང་ཆོས་དང་ངེས་པའི་ཚིག་དང་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མི་ཟད་པར་སྟོན་པ། སྟོབས་ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་རྗེས་སུ་
ཐོབ་པ༑ མི་འཇིགས་པས་བརྒྱན་ཅིང་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ། ཡོན་ཏན་གྱིས་བརྒྱན་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་ཐོབ་པ། ཆོས་
ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་སྤུའི་བུ་ག་ཐམས་ཅད་ནས་ཆོས་སྒྲོག་པ། སོ་སོར་རིག་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ། སྣང་བས་བརྒྱན་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལག་མཐིལ་དུ་ཐོབ་པ། འོད་
༄༅། །ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱེད་པ། ཀུན་ནས་སྟོན་པས་བརྒྱན་ཅིང་ཕྱད་པར་ལུང་སྟོན་པ། གདམས་པ་དང་རྗེས་སུ་བསྟག་
པས་བརྒྱན་ཅིང་དེ་བྱེད་པའི་ཆོས་ཚར་ཕྱིན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་ཅིང་རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པར་དག་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་
ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྟོད་པས་བརྒྱན་ཅིང་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ། ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བརྒྱན་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་
ཀྱི་ཆོས་འདུལ་བའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ། གང་བཀོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་འདི་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའི་མཛོད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་སོ། །ཤཱ་
ཀྱིའི་བུ༑ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་མཛོད་དེ་ང་ལ་བལྟ་བ་དང༌། ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང༌། འདུས་པ་ཆེན་པོའི་ལེའུའི་
ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་རབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་དང༌།
བདེ་བ་དང༌། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདིའང་རབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་
ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ངའི་གན་དུ་འོང་ངོ༌། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་མཛོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་གཅིག་པ་དེ་ལ་
གསོལ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཏེ་མདུན་དུ་བདར་ནས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་རྣམ་པར་རོལ་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པས་བཀོད་པ་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་བྱུང་བ་ཙམ་གྱིས་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་ཕྱིན་ནས་དེ་ཡང་སྣང་ལ་འདུག་སྟེ། བཀོད་པ་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མེ་ཏོག་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། ཕྱེ་མ་དང༌། སྤོས་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། གདུགས་
དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དང་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བའི་ཆར་རབ་ཏུ་ཕབ་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཟླ་བ་དང༌། ཟླ་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ཤིན་ཏུ་མཛེས་པའི་ཟླ་བ་དང༌། ཉི་མའི་འོད་དང༌། ཉི་
མ་རབ་ཏུ་འབར་བ་དང༌། མེ་ཤེལ་དང༌། མདོག་མཛེས་དང༌། མདོག་མཛེས་ཆེན་པོ་དང༌། མདོག་མཛེས་པར་འདུག་པ་དང༌། སྠ་ལ་དང༌། སྠ་ལ་ཆེན་པོ་དང༌། སྠ་ལ་རབ་
མཛེས་དང༌། དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་དག་འོད་དང༌། གསེར་དུ་སྣང་དང༌། ནམ་མཁའ་སྣང་བ་དང༌། རེག་གྱུར་དང༌། དྲི་ཆེན་དཀར་དང༌། འདབ་
༄༅། །བརྒྱ་པ་དང༌། ཟེ་བ་སྟོང་ལྡན་དང༌། མྱ་ངན་སེལ་བ་དང༌། དགའ་བྱེད་དང༌། ལྷའི་སྟོང་དང༌། ཀླུའི་མེ་ཏོག་དང༌། དགའ་བ་བདེ་བ་ཀུན་སྐྱེད་པ་དང༌།
བསམ་གཏན་ཡན་ལག་དང༌། དྲིས་དགའ་བ་དང༌། ལུས་སེམས་ཚིམ་བྱེད་དང༌། སྟོང་གསུམ་དྲི་དང༌། ནད་ཀུན་ཞི་བྱེད་དང༌། ནད་ཀུན་སེལ་དང༌། བདག་གི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་
བརྒྱན་ཅིང་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་གྲུབ་པ། ཕྱོགས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རིག་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མེ་ཏོག་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
འདི་ཀུན་ཏུ་ཁེབས་པར་བྱས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་དུ་མེ་ཏོག་གིས་པུས་མོ་ནུབ་ཙམ་དུ་གང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཐམས་ཅད་དང་
ལྡན་པའི་འཁོར་དེས་སྔོན་མ་ཐོས་མ་མཐོང་བའི་མེ་ཏོག་དེ་མཐོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། འདི་ལྟ་བུའི་མེ་ཏོག་བལྟ་ན་སྡུག་
པ་འདི་དག་ག་ལ་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་མཛོད་དེ་བཀོད་པ་ཆེན་
པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ནས་འོངས་ཏེ་དེ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དུ་འདུག་ནས་འདི་ལྟ་བུའི་མེ་ཏོག་གི་ཆར་རབ་ཏུ་ཕབ་བོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའི་མཛོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དེ་ནས་བབས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་
མགོ་བོས་ཕྱག་བཙལ་ནས་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་
གཅིག་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གནོད་པ་ཆུང་ངམ། ཉམ་ང་བ་ཆུང་ངམ། བསྐྱོད་པ་ཡང་ངམ། སྟོབས་དང་བདེ་བར་རེག་པ་ལ་གནས་སམ་ཅེས་སྙུན་གསོལ་ཞིང༌། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་པོ་འདུས་པ་ཆེན་པོའི་ལེའུའི་ཚོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཉན་འཚལ་
བ་འདི་དག་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བགྱིད་ཅིང༌། ཆོས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་སླར་ལྡོག་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་བཀའ་མཆིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མགུ་བར་མཛོད་
ཅིག །ཅེས་དེ་སྐད་ཀྱང་གསུང་ངོ༌། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སེངྒེའི་ཁྲི་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་ཙམ་གྱི་རིན་
པོ་ཆེའི་གདུགས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད། ཆོས་དང་དོན་དང་ཡོན་
༄༅། །ཏན་ཡེ་ཤེས་འཕགས་པས་ན། །ཡོངས་དག་རྣམ་དག་སྔ་ནས་དག་ཅིང་དྲི་མ་མེད། །གནས་མེད་ནམ་མཁའ་འདྲ་བར་མི་གཡོ་རབ་ཏུ་བརྙེས། །རབ་ཟབ་ཀུན་
ནས་སྤྱོད་ཡུལ་མིན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྒྱལ་བ་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་ནི་རབ་ཕྱེ་སྐུ་མཉམ་ཡང༌། །གཟུགས་མཛེས་ལྡན་ཞིང་གཟུགས་བཟང་སྐུ་ཡང་སྟོན་པར་མཛད། །སེམས་ཅན་རྣམས་
ལ་ཕན་པའི་ཐུགས་རྗེ་རབ་བསྐྱེད་ནས། །བསོད་ནམས་བརྒྱ་པའི་མཚན་གྱི་སྐུ་ཡི་མཆོག་ཀྱང་སྟོན། །ཁྱོད་ནི་མི་གསུང་རྟོག་མེད་སྒྲ་དང་ཚིག་ཀྱང་མེད། །ཚིག་གི་རང་བཞིན་
བྲག་ཅའི་མཚན་ཉིད་གཟུང་དུ་མེད། །སྒྲ་མེད་རྟགས་མེད་ཡི་གེ་མེད་པ་མཁྱེན་ནས་ཀྱང༌། །བྱམས་པ་ཁྱོད་ནི་སྙིང་རྗེ་ཅན་པས་རྒྱལ་བའི་ཚིག་ཀྱང་གསུང༌། །སེམས་ཅན་ཀུན་
གྱི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྗེས་སུ་རིག །ཁྱོད་ནི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྒྱུ་མའི་མཚན་ཉིད་མཁྱེན། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཇི་འདྲ་རབ་མཁྱེན་ཀྱང༌། །སེམས་དང་
ཡིད་རྣམས་ལ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་མི་གནས། །འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་སྤྱོད་པ་ཀུན་བསྟན་ཏེ། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་འགྱུར་བ་ཡོང་མ་མཆིས། །གང་གི་གཟུགས་
དང་སེམས་དང་ཡོན་ཏན་ཅི་འདྲ་བར། །མཚན་དང་སྤྱོད་ལམ་དག་ཀྱང་དེ་ཡི་ཚུལ་དུ་སྟོན། །བདེ་གཤེགས་ཆོས་འདི་ལ་ནི་ང་ཡིར་འཛིན་པ་མེད། །ཁྱོད་ནི་ཆོས་ལ་གནས་པ་
མེད་ཅིང་འཛིན་པ་མེད། །སེམས་ཅན་མང་པོ་ཀུན་རྟོག་ཆོས་ཀྱིས་འདུལ་མཁྱེན་ནས། །ཁྱོད་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་རྟག་ཏུ་སྟོན། །རྒྱལ་བའི་སྐུ་ལ་འཁོར་འདི་ཀུན་གྱིས་བལྟས་པ་
ན༑ ༑གཟུགས་དང་མཚན་མ་ཐ་དད་སྐལ་པ་མི་མཉམ་ནས། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ནི་མི་འགྱུར་རྟོག་མེད་མཚན་མེད་དེ། །འཁོར་རྣམས་ཇི་ལྟའི་སེམས་དང་བསམ་བཞིན་ཚིམ་པར་མཛད།།
ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། །བྱེད་མེད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀུན་ཏུ་རྟོག་ལས་སྐྱེས། །བདེ་གཤེགས་དེ་འདྲའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་རྣམས་མཁྱེན་ནས་སུ། །བྱང་ཆུབ་མི་
འགྱུར་ཞི་བ་བླ་ན་མེད་པ་བརྙེས། །མཐའ་དང་དེ་བཞིན་དབུས་བཅད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད། །སྟོང་ཞིང་གསོག་ལ་རང་བཞིན་གསོ་བ་སྟེ་ཡ་མ་བརླ། །ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་འདྲའི་
ཆོས་ཉིད་རྣམ་དག་མཁྱེན་ནས་སུ། །འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་དང་ལས་དང་བྱེད་པ་སྟོན། །ཆོས་འདི་སེམས་ཅན་མེད་ཅིང་སྲོག་དང་གང་ཟག་མེད། །ནམ་མཁའ་མཚུངས་མཉམ་པས་ན་
མིང་ཡང་རྣམ་པར་དག །སེམས་ཅན་གན་དུ་ཉེར་གཤེགས་ཡང་དག་བདག་མེད་པ། །མི་འཆི་འདུས་མ་བྱས་ལ་སེམས་ཅན་མང་སད་མཛད། །བརྩོན་འགྲུས་མཐུ་དང་སྟོབས་ཀྱིས་
བྱང་ཆུབ་འདི་ཚོལ་ཕྱིར། །ཁྱོད་ཀྱིས་བསྐལ་པ་བསམ་ཡས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱར་སྤྱད། །སྒྲུབ་པ་མེད་པའི་ནན་ཏན་མཚན་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སྟེ། །གང་ཕྱིར་སྤྱོད་པའི་དོན་དེ་རྗེས་སུ་ཐོབ་
༄༅། །པར་འགྱུར། །ཆོས་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་མཉམ་པར་བཞག་མཁྱེན་པས། །རབ་དང་འབྲིང་དང་ཐ་མ་དག་ཀྱང་མཉམ་པར་མཁྱེན། །མཉམ་པ་ཉིད་
ལ་མཉམ་ཉིད་རྟག་བཞུགས་རྣམ་མི་རྟོག །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་བ་མཉམ་པར་བཞག་ཅིང་མི་འགྱུར་བ། །ཕུང་པོ་ཁམས་དང་དབང་པོ་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་བཞིན། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་ཆུ་ཟླ་
འདྲ་སྟེ་འཕོ་བ་མེད། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་དངོས་མེད་དེ། །མཁྱེན་པས་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་རྟོགས་ནས་ཆོས་འདི་གསུང༌། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་རབ་བརྡ་ཡི་རང་
བཞིན་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྙེས། །དེ་ནི་ཐོབ་དང་མ་ཐོབ་པ་ཞེས་བརྗོད་དུ་མེད། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་འཁོར་ལོ་ཡང༌། །ཚུལ་དང་ཚུལ་མིན་འཇུག་པའི་མཚན་བྲལ་རབ་
ཏུ་བསྐོར། །རྒལ་ནས་སེམས་ཅན་མང་པོ་བསམ་ཡས་རབ་སྒྲོལ་བ། །གྲོལ་ནས་བཅིངས་པའི་ནང་ན་མཆིས་པ་ཤིན་ཏུ་གྲོལ། །ཐེག་ཆེན་བླ་མེད་འདི་ལ་འགྲོ་བ་དབུགས་
འབྱིན་ཅིང༌། །ངེས་འབྱིན་མཉམ་པ་བརྙེས་པ་མྱ་ངན་འདས་ལ་འགོད། །གང་ན་སེམས་ཅན་ནམ་ཡང་མྱ་ངན་འདས་མ་མཆིས། །སེམས་ཅན་གདོད་ནས་རྣམ་དག་སེམས་
ཅན་ཉིད་མི་སྒྲུབ། །སེམས་ཅན་སྒྱུ་མའི་མཚན་དུ་བྱང་ཆུབ་སངས་རྒྱས་ནས། །འདི་ཡི་མཐའ་རྣམས་སེམས་ཅན་མང་པོ་རྟོགས་པར་མཛད། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་གཟུགས་
རྣམས་ནམ་ཡང་མི་སྣང་བཞིན། །དེ་ལྟར་འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཉིད་མཚུངས། །ཆོས་དེ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་གཟུགས་མིན་མཚན་ཉིད་དེ། །གང་གིས་དེ་ལྟར་
དོན་རྣམས་ཡང་དག་དབེན་རྟོགས་པ། །ཅི་ཙམ་རྒྱལ་བའི་བསྔགས་པ་དག་གིས་དཔེར་བགྱིས་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྔགས་པ་འདི་ལ་མཐོང་ཆགས་ཏེ། །རང་གི་ཡོན་
ཏན་རྣམས་ཀྱི་འདྲེན་བསྔགས་ནམ་མཁའ་འདྲ། །གཉིས་མེད་བསྔགས་བརྗོད་དེ་ནི་རྒྱལ་བའི་བསྔགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་འགྲོ་བ་སད་པར་མཛད་ཅིང་དམིགས་མེད་པ། །
སེམས་མེད་སེམས་ཉིད་བརྙེས་པ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཇི་ལྟར་འདྲེན་པ་ཀུན་གྱི་མི་ཡི་སེངྒེ་བསྔགས། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཕྱིར་ཡང་དག་ཡོན་ཏན་བསྔགས། །སེམས་
ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་མཚན་ཉིད་ཡེ་ཤེས་མཉམ། །ཐམས་ཅད་རྟོགས་ནས་ཆོས་དབྱིངས་རྗེས་སུ་རིག་པར་བགྱི། །ཆོས་ཀུན་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་མཚན་གྱི་ཚུལ་
ཤེས་པ༑ ༑དེས་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདྲེན་པ་མཆོད་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་
མ་ཐག་ཏུ་ནམ་མཁའ་ལ་འདུག་པའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བཀོད་པ་ཆེན་པོ་དེའང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་སོ། །བར་སྣང་ལས་ཀྱང་གང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་
༄༅། །ཀྱིས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དེ་ནི། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་མཇོད་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་བརྗོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི། རྨི་ལམ་ནའང་
མངོན་པར་ཞེན་པས་དམིགས་པར་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །གང་དག་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་ཐོས་ནས་མོས་པ་དང༌། གང་ཡང་ཐོས་ནས་སྒྲུབ་པ་དེ་དག་ནི།
ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ད་ལྟར་སེངྒེའི་སྒྲ་སྒྲོག་པ་བཞིན་དུ། །དེ་དག་ཀྱང་སེངྒེའི་སྒྲ་སྒྲོག་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲ་བྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཀྱང་འདུས་པ་ཆེན་
པོའི་ལེའུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཐོས་ནས་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བ་དང༌། ཕྱག་བགྱི་བ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་བགྱི་བ་དང༌།
ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལའང་ཆོས་སྣང་བར་བགྱི་བ་གང་ཅུང་ཟད་བསྟན་པའི་སླད་དུ་འདིར་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ད་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདི་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་
རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་རང་རང་གི་ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་དེ་ངེས་པར་བསྟན་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཞུས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ངེས་པའི་བློ་
ལ་རབ་ཏུ་གནས་པས་དེ་དག་གི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་བསལ་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བགྱིས་པ་དེ་ལེགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པས་བདག་ལ་སྐབས་ཕྱེ་ན། ཆོས་རྣམ་པར་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པའི་བཀའ་མཆིད་ཅུང་ཟད་ཅིག་བདག་ཞུའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། མི་ཆགས་པའི་ཡེ་
ཤེས་ཅན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ལགས་པ་མཁྱེན་པ། ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། སྣང་བ་བརྙེས་པ་སྟེ། མུན་པ་ཐམས་ཅད་
དང་བྲལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། དོན་མཁྱེན་པ་སྟེ། ཚིག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། དུས་མཁྱེན་པ་སྟེ། ཚོད་ལས་མི་འདའ་ཞིང་
ཕྱད་པར་ལུང་སྟོན་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། ཆོད་མཁྱེན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སོ་སོ་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། རྣམ་པར་རོལ་པ་སྟེ། མངོན་
པར་ཤེས་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གཟིགས་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་
༄༅། །ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཕྱག་མཐིལ་དུ་འཇོག་པར་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། མངོན་པར་འཕགས་པ་སྟེ། སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བ།
བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། ཟིལ་གྱིས་མ་ནོན་པ་སྟེ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་དཔའ་བོ་གཅིག་པོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། རང་བྱུང་བ་སྟེ། སློབ་དཔོན་མེད་
པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། འདྲེན་པ་སྟེ། འདྲེན་པ་མེད་པ་དང༌། ལམ་ངན་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་
པའི་ལམ་སྟོན་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་སྟེ། ཐོག་མ་དང༌། ཐ་མ་མ་མཆིས་པའི་འདོད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་བསྒྲིབས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་
བསྒྲིབས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་སྡང་བས་བསྒྲིབས་པའི་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་རྣམས་ནད་མ་མཆིས་པ། འཆི་བ་མ་མཆིས་པའི་གནས་ཀྱི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ། བཅོམ་ལྡན་
འདས་ནི། སྟོབས་དང༌། དྲག་ཤུལ་འཆང་བ་སྟེ། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པ་ལ་མཁས་ཤིང་གསུམ་རིག་པའི་རིག་པ་བརྙེས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། མི་
འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་བརྙེས་པ་སྟེ། ཟག་པ་ཟད་ཅིང་མཉམ་པ་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་མཁྱེན་པ་
ལ་མཁས་པ། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མདུན་དུ་ཁྱུ་མཆོག་སེངྒེའི་སྒྲ་སྒྲོག་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དུས་གསུམ་ལ་ཐོགས་
པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཅན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། སྐུ་དང༌། གསུང་དང༌། ཐུགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། འཁྲུལ་བ་དང་ཅ་ཅོ་མི་མངའ་བ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། རྣམ་
པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་སྟེ། ཞེ་འགྲས་པ་མེད་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་
སྙོམས་པ། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་འོད་ཟེར་གྱིས་གཟིགས་པའི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་སྟེ། ལེགས་པར་བྱས་པ་དང༌།
ཉེས་པར་བྱས་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བས་མི་སྐྱོད་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པར་འཇུག་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། སངས་རྒྱས་ཐམས་
ཅད་དང་མཉམ་པ་སྟེ། མཉམ་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། བྱེ་བྲག་མེད་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་སེམས་
ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པར་སྦྱོར་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། འདོད་པ་མེད་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ངོམས་པ། རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་
༄༅། །བྲལ་བ༑ བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་སྤྱན་ལྔའི་ཚུལ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། དེ་ལྟར་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་དང༌། ཆོས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཚད་མ་མཆིས་པ་དང༌། ལྡན་པར་བདག་གིས་རིག་ནས་ཆོས་རབ་ཏུ་བརྗོད་པའི་སྒོ་ཡོངས་སུ་ཞུ་བར་འཚལ་ཏེ་
གུས་པ་དང་བཅས་ཤིང་ཆོས་ལ་གཅེས་སྦྲས་སུ་བགྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ང་རྒྱལ་མ་མཆིས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་
ཀྱིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པས་ཆོས་འཚལ་བའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཞུའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ། ཇི་ལྟར་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་དྲིས་པ་རྣམས་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པ་རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཅི་དང་ཅི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དྲིས་ཤིག་དང༌། དྲིས་པ་དེ་དང་དེ་ཉིད་དུ་
ལུང་བསྟན་པས་ངས་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་རངས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རབ་ཏུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་དེར་
འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་པ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའི་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཅི་ཞིག་གི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་
ཞུ་བར་འདོད། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའི་མཛོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རབ་ཏུ་སྣང་བ་ལ་ཚིགས་
སུ་བཅད་པ་སླར་སྨྲས་པ། གང་རྣམས་སེམས་དང་སེམས་ལ་སེམས་ཡིད་མཚུངས། །ཤིན་ཏུ་བསམ་སེམས་ཡེ་ཤེས་མཉམ་ལ་གནས། །སེམས་ལ་སེམས་མེད་པར་ནི་ཞུགས་པའི་ཚུལ།།
དེ་དག་དོན་དུ་རྒྱལ་ལ་བདག་ཞུའོ། །སྣང་བ་ཐོབ་ཅིང་མུན་པ་དྲི་མ་མེད། །ཡིད་གཉིས་ཅན་གྱི་ཡིད་གཉིས་བློ་གཅོད་པ། །ངེས་བྱས་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་གཞག་པ། །དེ་དག་ཆེད་དུ་བདེ་
བར་གཤེགས་ལ་ཞུ། །བདག་ལ་བདག་མེད་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་ཡིད། །སེམས་ཅན་དོན་ཞུགས་སེམས་ཅན་མེད་ལ་དགའ། །སེམས་ཅན་བདག་མེད་གཉིས་ལས་ཐར་བྱེད་པ། །རྣམ་
པར་ངེས་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་འདིའོ། །ཆོ་ག་སྤྱོད་ཡུལ་བརྟུལ་ཞུགས་ཡོངས་སུ་དག །བསམ་པ་དག་ཅིང་སེམས་ནི་ནམ་མཁའ་འདྲ། །ལྷུན་པོ་ལྟ་བར་བརྟན་ཅིང་མི་གཡོ་བ། །དེ་
དག་ཆེད་དུ་དོན་ཡོད་མཛད་ལ་ཞུ། །མི་ལྡོག་བརྟན་པ་བརྩོན་འགྲུས་ཀུན་ནས་བཟང༌། །དཔའ་བོ་བདུད་ཀྱི་དགྲ་ཡི་ང་རྒྱལ་བཅོམ། །ཉོན་མོངས་རབ་ཏུ་ཉོན་མོངས་དྲི་སྦྱོང་བ།
༄༅། །མཐོང་དགའ་དེ་དག་དོན་དུ་འདི་ཞུའོ། །ཐོས་སྦྱིན་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་པ་བརྩོན་འགྲུས་དགའ། །བསམ་གཏན་རྣམ་ཐར་ཤེས་རབ་མཆོག་ཏུ་གྱུར། །མངོན་
ཤེས་བསམ་གཏན་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འོད། །རབ་དག་དྲི་མེད་དོན་དུ་བདག་ཞུའོ། །སྟོང་པ་མཚན་མ་མེད་ཅིང་མི་སྨོན་གནས། །བསམ་བཞིན་ཤི་འཕོ་དང་ནི་སྐྱེ་བ་སྟོན། །སྐྱེས་
པ་མེད་ཅིང་མི་གནས་འཆི་འཕོ་མེད། །དེ་དག་དོན་དུ་མི་ཡི་སྤྱོད་པ་ཞུ། །ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་སྐྱེ་བོ་གཞན་དག་གིས། །རྟོགས་པར་དཀའ་ཞིང་ཟབ་མོ་མཐོང་དཀའ་བ། །སྐྱེ་
བོ་ཀུན་གྱི་ཡིད་རྣམས་ཀུན་སྐུལ་བའི། །ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་ལ་ཞུ། །ལེགས་པར་བྱས་པ་རྫོགས་པའི་ཆོས་ལ་དགའ། །ཆོས་ལ་ཆོས་མེད་འཛིན་པ་གཉིས་ལས་
གྲོལ༑ ༑རྟག་ཏུ་མཉམ་བཞག་མཆོག་གི་ཆོས་ལ་དགའ། །སེམས་ཀྱང་ནམ་མཁའ་མཚུངས་བའི་དོན་དུ་ཞུ། །གང་དག་སངས་རྒྱས་རིགས་གནས་ཆོས་ལ་དགའ། །རྟག་ཏུ་སངས་
རྒྱས་བསྟོད་པ་ཀུན་མེད་བློ། །གྲགས་པ་མཐའ་ཡས་འཇིག་རྟེན་གསུམ་དུ་ཐོས། །ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་དེ་ཕྱིར་འདི་ཞུའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་སྦྱིན་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་
པ་རྣམས་ལགས། ཚུལ་ཁྲིམས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་དང༌། བཟོད་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ནམ་
མཁའ་དང་མཚུངས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་དང༌། བསོད་ནམས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་རྣམས་
ལགས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་
སུ་དྲན་པ་དང་མི་འབྲལ་བ་རྣམས་ལགས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་མི་འབྲལ་བ་རྣམས་ལགས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཉམ་པ་ཐོབ་ཅིང་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པའང་སྤྱོད་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོ་ག་ཤེས་པ་རྣམས་ལགས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་དཀོན་
མཆོག་གི་མཛོད་འཛིན་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་
ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། ཐོག་མ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམ་པར་དག་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་
༄༅། །དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་སླད་དུ་ཚུལ་བཞིན་དུའང་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ལགས། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལས་མ་ཉམས་ཤིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་
བགྱིད་པ་རྣམས་ལགས། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཟབ་མོ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལགས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་
པར་འབྱུང་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ལ་མཁས་ཏེ་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ལགས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པས་དེ་བཞིན་
ཉིད་དབྱེར་མེད་པ་ཤེས་པ་མཁས་པ་རྣམས་ལགས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་ཤིང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་པ་རྣམས་ལགས།
བསམ་པ་རྡོ་རྗེ་ལྟར་སྲ་ཞིང་མི་ཕྱེད་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ལེགས་པར་གནས་ཤིང་མི་གཡོ་བ་རྣམས་ལགས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་རྗེས་སུ་ཐོབ་ཅིང་རང་གི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་
པ་རྣམས་ལགས། གཟུངས་ཐོབ་པ་རྟག་ཏུ་མི་བརྗོད་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལགས། སྤོབས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་རྒྱུན་མི་ཆད་ལ་རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བྱིན་
གྱིས་བརླབས་པ་རྣམས་ལགས། སྐྱེ་བ་དང༌། འཆི་འཕོ་བ་དང༌། འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་དབང་ཐོབ་པ་རྣམས་ལགས། བདུད་བཞིའི་ལམ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཤིང་
བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་རྣམས་ལགས། བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཚོགས་ཚད་མེད་པ་བསགས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཚོ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ལགས།
སངས་རྒྱས་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་རྣམས་ལགས། རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ཅིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་
ཀྱི་སེམས་དང་སྤྱོད་པ་ལ་མི་ཆགས་པ་རྣམས་ལགས། ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལ་རླུང་དམར་ལྟ་བུའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་
ལགས༑ ཆོ་ག་དང་སྤྱོད་པའི་ཚུལ་ཤེས་པ་དང༌། མུན་པ་དང་བྲལ་ཞིང་སྣང་བ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལགས། གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་ཅིང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པ་
རྣམས་ལགས། མྱུར་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འདི་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ། ཁྱོད་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ། ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་
དོན་འདི་འདྲི་བར་སེམས་པ་ལེགས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཁྱོད་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསོལ་བ་མ་བཏབ་པའི་བཤེས་གཉེན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྣང་བ་ཐོབ་
༄༅། །པ༑ བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་གོ་ཆ་བགོས་པ། བགྲང་བ་ལས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ། རྟག་ཏུ་ཆོས་ལས་མི་དོམ་
པ༑ ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚོན་ཆ་ཅན། ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བརྩོན་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་ལས་
ཡང་དག་པར་འདས་པ། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ། ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་མཐའ་
རྟོགས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་དང༌། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་
ཀྱིས་ཡོན་ཏན་འདི་རྣམས་དང༌། གཞན་དག་ཀྱང་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ལེགས་སོ། །ཞེས་གསོལ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་
མཛོད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་
པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་རྣམ་པར་དག་པས་སེམས་ཅན་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམ་པར་
དག་པས་སྦྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པས་བསྔོ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། བསྔོ་བ་རྣམ་པར་དག་པས་བྱང་ཆུབ་རྣམ་པར་དག་པ་
ལ་འཇུག་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་རྣམ་པར་དག་པ་བརྒྱད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་
པ་དེ་བྱིན་ཏེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ངར་འཛིན་པ་རྣམ་པར་དག་པར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། ང་ཡིར་འཛིན་པ་རྣམ་པར་དག་པར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། རྒྱུ་རྣམ་པར་དག་པར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན།
ལྟ་བ་རྣམ་པར་དག་པར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། མཚན་མ་རྣམ་པར་དག་པར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། ཐ་དད་པ་རྣམ་པར་དག་པར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རེ་བ་རྣམ་པར་དག་པར་སྦྱིན་
པ་དེ་བྱིན། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་རྣམ་པར་དག་པར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན་ཏེ། དེ་རྣམ་པར་དག་པ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མཐའ་
མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་མཐའ་མེད་པར་བྱས་ཏེ་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོས་ཏེ་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། ཇི་ལྟར་ནམ་
མཁའ་ལ་གཟུགས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་ཚོར་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་
༄༅། །བར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མདུད་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། ཇི་ལྟར་ནམ་
མཁའ་འདུས་མ་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མེད་པར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་
གནས་པར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པས་ཁྱབ་པར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། ཇི་ལྟར་
ནམ་མཁའ་མི་ཟད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རིགས་མི་ཟད་པར་བསྔོ་ཞིང་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་མུན་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་མུན་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གོ་སྐབས་འབྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འཚོ་བར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་ང་ཡི་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་
ཅན་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན། ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པས་སྤྲུལ་པ་ལ་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན་པ་ལྟ་བུར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་སྟེ།
སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རེ་བ་མེད་པ་དེ་ལྟར་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པར་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔས་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། གང་དེ་ལྟ་བུར་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་
ཡོངས་སུ་འདོར་ཞིང་ཐབས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་གཏོང་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟ་བུར་མི་གཏོང་བའི་སེམས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ནམ་མཁའ་
དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལག་ན་མར་མེ་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་པ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་
ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་གི་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་འདི་འདྲ་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་མེད་པ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པ། སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམ་པར་དག་པ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟེ། ཆོས་
རྣམ་པར་དག་པ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པ། སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟེ། སེམས་རྣམ་པར་དག་པ།
༄༅། །འཇིག་རྟེན་གྱི་རྣམ་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་དག་པ། གཟུགས་མེད་པ་སྟེ། གཟུགས་སུ་སྟོན་པ་དང༌། མི་སྟོན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ། མུན་པ་
མེད་ཅིང་མུན་པ་རབ་ཏུ་སྣང་བར་བྱེད་པ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཤིག་པས་མཚན་མ་མེད་པའི་མཐར་གྱུར་པ། མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ། མི་ཟད་པའི་
བཟོད་པ་དང་ལྡན་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁྱེན་པའི་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པ། མཚམས་བཅད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་ཞུགས་པ།
ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་ཅིང་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་ཤིང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་མཉམ་པར་སྤྱོད་པ། ལེགས་པར་
སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱད་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོག་ཤེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་
དང༌། དེ་དག་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་བཟོད་པ་སྐྱེས་སོ། །
དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །དག་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་སྦྱིན་པ་བྱིན། །བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ཏེ་རྣམ་སྨིན་ཡོང་མི་འདོད། །དགའ་
ཞིང་མགུ་ནས་རྗེས་སུ་གདུང་མེད་དེ། །རབ་ཏུ་གྲོལ་ནས་རྟག་ཏུ་སྦྱིན་པ་བྱིན། །མཁས་པས་ཆོས་རྣམས་སྒྱུ་འདྲར་ཤེས་ནས་སུ། །ལུས་དང་སྲོག་ལའང་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །
དེ་དག་ལ་ནི་ནམ་ཡང་འཛིན་པ་མེད། །དེ་ལྟར་དེ་དག་བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་ངེས། །ཐམས་ཅད་གཏང་ཡང་མི་དགར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །དེ་ལ་ཞུམ་པ་མེད་དེ་གོང་བ་མེད། །དེ་ཡིས་ནམ་
མཁའ་མཚུངས་པར་ཆོས་རྣམས་བསྒོམས། །དེ་བས་དགའ་བར་མི་འགྱུར་ཞུམ་པ་མེད། །བདག་གི་རང་བཞིན་སྔ་ནས་རྣམ་པར་དག །བྱང་ཆུབ་རྣམ་པར་དག་པས་སྦྱིན་པ་
བྱིན། །དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་མི་ཆགས་པར། །སྤྲོས་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་རབ་ཏུ་བྱིན། །སེམས་མཉམ་ཡིད་ཀྱང་མཉམ་པས་སྦྱིན་པ་གཏོང༌། །རབ་འབྲིང་ཐ་མ་གསུམ་ཡང་མེད་
པར་སྦྱིན། །བསམ་པ་ཡེངས་དག་དྲི་མ་མེད་པ་ཡིས། །ཐམས་ཅད་གཏོང་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་མི་འདོད། །ལུས་དང་ཚེ་ནི་མི་རྟག་སྒྱུ་མ་འདྲ། །ལོངས་སྤྱོད་རྨི་ལམ་གློག་བཞིན་
སྙིང་པོ་མེད། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་སྙིང་རྗེ་བརྩེ་བསྐྱེད་ནས། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱིས་མགོས་སྦྱིན་པ་བྱིན། །ཉོན་མོངས་དག་ཕྱིར་བདག་གི་ནོར་ཀུན་གཏོང༌། །རྒྱལ་བའི་ཚིག་གི་
གནས་སུ་འགྱུར་སྙམ་སྟེ། །བདུད་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བདག་ལ་གླགས་མི་རྙེད། །དེ་ལྟར་བརྟགས་ནས་ཐམས་ཅད་གཏོང་བ་ཡིན། །སྟོབས་བཅུས་བྱིན་པ་རྩ་བ་ཡིན་ཞེས་
༄༅། །གསུངས། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོན་ཏན་གནས་ནས་བསམ་གཏན་རྙེད། །བསམ་གཏན་མ་ཆགས་ཤེས་རབ་
རྫོགས་པར་བྱེད། །སྦྱིན་པ་དང་ནི་དུལ་བས་སེམས་རབ་ཚིམ། །ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱང་ཚིག་ནས་ཕྱིར་མི་སྐྱེ། །སྦྱིན་པ་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་གསུངས། །ཕན་དང་བདེ་བ་
འདུས་བྱས་སྦྱིན་པས་མགུ། །སྦྱིན་གཏོང་ཉོན་མོངས་སྤང་ཞིང་དགེ་བའི་ཕྱིར། །དེས་ན་འཛིན་པ་ལ་ནི་ཆགས་མི་འགྱུར། །ཕ་རོལ་ཉོན་མོངས་ཕྱིར་ནི་མི་གཏོང་སྟེ། །བདག་བློ་རྣམ་
དག་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་གཏོང་ངོ༌། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་མ་ཞུམ་སེམས་ཀྱིས་གཏོང༌། །དེ་ལྟར་དེས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཡོན་ཏན་མཐོང༌། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཡོན་ཏན་མཐོང༌། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་
སེམས་ཅན་བརྒྱ་ཚིམ་བྱེད། །དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བཞི་
དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའི་ལུས་མཉམ་
པ་ཉིད་དང༌། བྲག་ཅ་ལྟ་བུའི་སྒྲ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་བློ་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བཞི་པོ་དེ་
དག་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ༑ བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་
ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་མི་འབྲལ་བ་དང༌། ཚད་མར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཉན་
ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་མེད་པ་དང༌། དམ་བཅས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་མི་འདོར་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་
དུ་མི་འཇུག་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང༌། །མཚན་མ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་
ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་གདུང་བ་མེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །གཞན་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི། ནམ་མཁའ་དག་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཡང་དག་པའོ། །ནམ་མཁའ་དྲི་
མ་མེད་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་དྲི་མ་མེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་ཞི་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་ཞི་བའོ། །ནམ་མཁའ་མི་མཐོ་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་མི་མཐོ་བའོ། །ནམ་
༄༅། །མཁའ་མི་དམའ་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་མི་དམའ་བའོ། །ནམ་མཁའ་གཟུང་དུ་མེད་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་
གནས་མེད་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་གནས་མེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་མེད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ནམ་མཁའ་རྟག་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་
རྟག་པའོ། །ནམ་མཁའ་མི་ཟད་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་མི་ཟད་པའོ། །ནམ་མཁའ་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་མཚན་མ་མེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་རྒྱུ་བ་མེད་
པ་སྟེ༑ ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་རྒྱུ་བ་མེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་སྤྲོས་པ་མེད་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་སྤྲོས་པ་མེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་ཟག་པ་མེད་
པའོ༑ ༑ནམ་མཁའ་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །ནམ་མཁའ་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་མི་འགྱུར་བའོ། །ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་
པ་སྟེ༑ ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །ནམ་མཁའ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བའོ། །ནམ་མཁའ་མི་ཆོད་མི་ཕྱེད་པ་སྟེ། ཚུལ་
ཁྲིམས་དེའང་མི་ཆོད་མི་ཕྱེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་མཚུངས་པར་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་མཚུངས་པར་སྦྱོར་བའོ། །ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་
བཅན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེའང་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་ནམ་
མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །སེམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དྲི་མེད་སྲུང་ཞིང་གདུང་བ་མེད། །ལུས་དང་སེམས་
ཀྱང་རྣམ་དག་ངག་ཡིད་ཐམས་ཅད་བསྡམས། །མཁས་པ་རྟག་ཏུ་ནད་ཞི་ཚུལ་ཁྲིམས་དྲེགས་མི་སྟེམས། །བློ་འཆང་སེམས་ལ་མི་གནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་རྟོན། །ལས་གང་མ་བྱས་མ་
བསམ་དེ་བཞིན་མ་བརྟགས་ཏེ། །དེ་ནི་དམར་སྔོ་སེར་མིན་ཁ་དོག་གཟུགས་མི་གནས། །གཟུགས་མེད་མི་བདེན་མི་གཡོ་དབེན་པ་ནམ་མཁའ་བཞིན། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལྟ་བའི་གནས་
མེད་མཁས་པ་ཀུན་གྱིས་བསྔགས། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ནི་རབ་ཞི་ཞི་བྱེད་ཉོན་མོངས་ཞི། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་དག་གི་མཐར་ཕྱིན་མཐར་སྟོན་པ། །གང་སུ་བཅིངས་ལས་གྲོལ་བ་དེ་དག་ཚུལ་
ཁྲིམས་བརྟེན། །དེ་བས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐར་བྱེད་བྱང་ཆུབ་རྩ་བའི་གཞི། །གང་སུ་སྦྱངས་པ་དགོན་གནས་འདོད་ཉུང་ཆོག་ཤེས་པ། །ཡོ་བྱད་བསྙུངས་ཤིང་བསམ་གཏན་དབེན་ཚོགས་
སེམས་སྦྱངས་པ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཡི་གནས་དེས་སེམས་རྐང་ཐར་པའི་རྟེན། །དེ་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་བརྒྱན་པ་ལམ་བདེ་ཐར་གནས་པ། །གཡོ་བ་རློམ་སེམས་ཀུན་བྲལ་ལྟ་བའི་
༄༅། །ཉོན་མོངས་གཅོད། །ནམ་མཁའ་མཚུངས་མཉམ་བྱམས་པས་ཁྱབ་ཅིང་མཐར་འཛིན་སྤྱོད། །བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ངེས་མི་གཏོང་བྱང་ཆུབ་ཀུན་མི་རྟོག །གང་
མཁས་ཆོས་ཤེས་དེ་འདྲ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །འཕགས་པ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བ། བམ་པོ་གཉིས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་བཟོད་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་
ཞེ་ན༑ འདི་ལྟ་སྟེ། ཚིག་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་གཤེ་ཡང་སླར་མི་གཤེ་བ་དང༌། ལུས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་བརྡེགས་ཀྱང་སླར་མི་རྡེག་པ་དང༌། སེམས་
ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་སྤྱོས་ཀྱང་སླར་མི་སྤྱོད་བ་དང༌། བསམ་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཁྲོས་ཀྱང་སླར་མི་ཁྲོ་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་
ན༑ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བཟོད་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་
འདི་བརྒྱད་དེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལ་ཞེ་འགྲས་པ་མེད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེ་འགྲས་པ་མེད་པའི་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ནམ་
མཁའ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་དེ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་པའི་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ནི་།མཉམ་པར་སྦྱོར་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་
ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པའི་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ནི། མ་སྨད་མ་ཉམས་བ་སྟེ། ལུས་དང་སེམས་ཟད་པས་ཉམས་པ་མེད་པའི་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ནམ་
མཁའ་ནི། བག་ལ་ཉལ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་སྟེ། བག་ལ་ཉལ་མེད་པའི་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ནི། ཡིད་དང་དམིགས་པ་མེད་པ་སྟེ། ཡིད་དང་དམིགས་པ་མེད་པའི་
བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ནི། མ་སྐྱེས་མ་བྱུང་བ་སྟེ། མ་སྐྱེས་མ་བྱུང་བའི་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ནི། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ཐམས་ཅད་
ལ་ཁྱབ་པ་སྟེ། བྱམས་པས་ཁྱབ་པའི་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ། བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་
པའོ༑ ༑རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་དང༌། འདི་བརྒྱད་དེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བཟོད་ཀྱང་ལྟ་བ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་
པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་བཟོད་ཀྱང་མཚན་མ་སེལ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་བཟོད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ལ་བཟོད་
༄༅། །ཀྱང་འདུས་བྱས་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་བཟོད་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཡིན་པ་དང༌། འབྱུང་བ་མེད་པ་ལ་
བཟོད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པས་མ་ཡིན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་མེད་པ་ལ་བཟོད་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བཟོད་ཀྱང་དུས་རྣམ་
པར་གཞིག་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པའོ། །བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་དག་
བདག་ལ་གཤེའང་བཟོད་དོ། །སྙམ་པ་དེ་ནི། ང་ཡིར་འཛིན་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། འདི་ནི། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་བཟོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་གཤེ་བ་བདག་གིས་བཟོད་པར་བྱའོ།།
སྙམ་པ་དེ་ནི། ངར་འཛིན་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། དེ་ནི། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་བཟོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ནི། ཡི་གེ་བསྣོར་བའོ། །སྙམ་པ་དེ་ནི། སྒྲ་དང༌། སྐད་ཀྱི་བཟོད་པ་སྟེ། དེ་ནི།
ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་བཟོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིའང་སྟོང་པ། བདག་ཀྱང་སྟོང་པའོ། །སྙམ་པ་དེ་ནི། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྦྱོར་བའི་བཟོད་པ་སྟེ། དེ་ནི། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་
བཟོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་གིས་བཟོད་པ་བྱའོ། །སྙམ་པ་དེ་ནི། རྣམ་པར་རིག་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། དེ་ནི། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་བཟོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན།
ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོའི་ཚལ་ཡོད་པར་ལ་ལ་ཞིག་འོངས་ཏེ་ཤིང་སཱ་ལ་བཅད་ན། དེ་ལ་ཤིང་སཱ་ལ་བཅད་པའི་ལྷག་མ་རྣམས་འདི་སྙམ་དུ་འདི་དག་ནི། བཅད་དོ། །བདག་ནི། མ་བཅད་དོ། །
སྙམ་དུ་མི་སེམས་ཏེ། དེ་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པའང་མེད། ཁོང་ཁྲོ་བའང་མེད་དེ། མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག། ཡོངས་སུ་མི་རྟོག་པ་དེ་བཞིན་དུ། གང་བཟོད་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
བཟོད་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མཆོག་གོ །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ཟད་པ་ཤེས་པ་བཟོད་པ་མི་ཟད་
གཙང༌། །ཡིད་ནི་ཡུལ་ལ་མ་ཆགས་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས། །ཕྱི་ནང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་མི་གནས་པ། །ནམ་མཁའ་མཚུངས་མཉམ་སེམས་མཆོག་བཟོད་པའོ། །ལུས་འདི་གཟུགས་བརྙན་རྩི་
ཤིང་རྩིག་པ་འདྲ། །སེམས་ཀྱང་གཟུགས་མེད་མི་སྣང་སྒྱུ་མ་འདྲ། །ཆོས་འདི་ལྟ་བའི་གནས་མེད་ནམ་མཁའ་བཞིན། །ལུས་ཀྱང་མི་འགྱུར་ཡིད་ལ་ཁྲོ་བ་མེད། །བཀུར་སྟི་བྱེད་ལ་དགའ་དང་
ཞེ་སྡང་མེད། །མཐོ་དང་དམའ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད། །ཐེག་པ་གང་འདྲ་ས་ལྟར་སྦྱོར་བ་དེ། །སེམས་ཅན་དག་པར་བསྟན་འདིར་བཟོད་སྨྲ་ཡིན། །སྲོག་མེད་གང་ཟག་བདག་མེད་
སེམས་ཅན་མེད། །ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་གང་བཟོད་ཅིང༌། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་བྱེད་དང་འགལ་མི་བྱེད། །དེ་ནི་བསྟན་འདིར་བཟོད་མཆོག་ཡང་དག་ཉིད། །ཁ་ངན་ཟེར་བའི་ཚིག་
༄༅། །ཐོས་མི་གཤེ་ཞིང༌། །བྱེད་པ་མེད་པ་ནམ་མཁའི་སྤྲིན་སྒྲ་བཞིན། །བདག་རྣམ་བསལ་ཡིད་སྟོང་པའི་མཆོག་མཐོང་དེ། །བསྟན་འདིར་སེམས་ཅན་གཙང་མ་
བཟོད་སྨྲ་ཡིན། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་རྩོམ་པ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་
མ་གྲུབ་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་
སུ་མཐོང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམ་པར་དག་པས་སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་
ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
བརྩོན་འགྲུས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདི་བརྒྱད་དེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། བརྩོན་འགྲུས་གང་
གིས་ལུས་བརྒྱན་པའི་ལུས་དེ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་རིག་པས་མི་དམིགས་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་གང་གིས་ཚིག་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཚིག་དེ་ཡ་མ་བརླར་རྣམ་པར་བརྟགས་ཏེ་མི་
དམིགས་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་གང་གིས་སེམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གནས་སུ་འཇོག་པའི་སེམས་དེ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བརྟགས་ཏེ་མི་དམིགས་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་གང་
གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྡུད་པར་བྱེད་ཀྱང་དེ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་སེམས་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་ཏེ་མི་དམིགས་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་གང་
གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་དེ་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་བརྟགས་ཏེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་གང་
གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའི་ཞིང་དེའང་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པས་རྣམ་པར་བརྟགས་ཏེ་མི་དམིགས་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་གང་གིས་ཐོས་པ་ཐམས་ཅད་
འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེའང་སྒྲ་བྲག་ཅ་དང་མཚུངས་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པ་དེའང་ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་དབྱེར་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་མི་དམིགས་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཡོངས་སུ་
༄༅། །དག་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་གཉིས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌།
ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། ལུས་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། ལེན་པ་
མེད་པ༑ འདོར་བ་མེད་པ། གནས་མེད་པ་སྟེ། ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩ་བ་ནས་མི་གནས་པར་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་ནས་མི་དམིགས་
ཤིང་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་
ནོ༑ ༑ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་གཟུགས་མེད་ཅིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྒྱུ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དེའང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་ཤིང་
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ལ་གོ་སྐབས་འབྱེད་ཅིང་བླ་གབ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་
ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དེའང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གོ་སྐབས་འབྱེད་ཅིང་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལས་རྩྭ་དང༌། ནགས་ཚལ་དང༌། ལོ་ཏོག་སྐྱེའང་
རྩ་བ་མེད་ཅིང་གནས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དེའང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ལ་གནས་པ་མེད་དོ། །ཇི་
ལྟར་ནམ་མཁའ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་ཡང་འཕོ་བའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་དེའང་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་ཡང་འཕོ་བའི་
མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མཚུངས་པར་སྦྱོར་ཞིང་གཟུགས་ཐ་དད་པར་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དེའང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་
ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པར་སྦྱོར་ཞིང་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཀུན་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་མཉམ་པ་ཉིད་པས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་
མི་མཐོང་ཞིང༌། གང་ལ་རྩོམ་པ་དེའང་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་དག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་མཐུ་བསྐྱེད་ནས། །ལུས་དང་སྲོག་ལའང་ཕངས་པར་མི་བྱེད་ཅིང༌། །བདག་ཉིད་ཆེན་
པོ་བྱང་ཆུབ་སྤྱད་པ་སྤྱོད། །སེམས་ཅན་ཕན་པའི་དོན་བྱེད་ཕན་སེམས་པ། །སྔོན་གྱི་སྲིད་པར་འདུས་བྱས་ཅི་སྲིད་པ། །བྱང་ཆུབ་ཡོན་ཏན་ཕྱིར་ནི་དེ་སྲིད་འཁོར། །དེ་དག་སྐྱོ་བར་
༄༅། །འགྱུར་བའང་ཡོང་མེད་དེ། །ཕྱི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་དག་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེད། །སེམས་ཅན་བསམ་མི་ཁྱབ་པ་དགྲོལ་བར་བརྩོན། །སངས་རྒྱས་བསམ་མི་ཁྱབ་པ་
མཆོད་པར་བརྩོན། །ཞིང་རྣམས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ལྟ་བར་བརྩོན། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བདུད་རྣམས་གདུལ་བར་བརྩོན། །སྦྱིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་གཏོང་བར་བརྩོན། །ཚུལ་
ཁྲིམས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྲུང་བར་བརྩོན། །བཟོད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྒོམ་པར་བརྩོན། །བརྩོན་འགྲུས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་དགེ་བར་བརྩོན། །བསམ་གཏན་བསམ་གྱིས་མི་
ཁྱབ་སེམས་པར་བརྩོན། །ཤེས་རབ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྒོམ་པར་བརྩོན། །བྱམས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྒོམ་པར་བརྩོན། །དོན་དང་ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་པ་རབ་ཏུ་བརྩོན། །སྲོག་དང་
ལུས་ཀྱང་མི་ཕངས་བརྩོན་པར་བྱེད། །ཉོན་མོངས་འཐབ་པ་ཀུན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ། །སྟོང་པ་རྣམ་ཐར་བདག་མེད་མངོན་པར་བརྩོན། །བདག་ལ་བདག་མེད་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་
བརྩོན༑ ༑ལྟ་ལས་རྣམ་གྲོལ་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ཡང་བརྩོན། །སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བརྩོན། །སེམས་མེད་སེམས་ཀྱང་སེམས་མ་ཡིན་པ་ཐོབ། །གཡོ་བ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་སྟོན་
པར་བརྩོན། །འགྲོ་བ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་ཅིང་རྣམ་པར་གྲོལ། །བཤད་ཅིང་ཀློག་པ་ལ་ནི་རྟག་ཏུ་བརྩོན། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་གཉིས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས། །སྒྲ་དང་ཡི་གེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་
བརྩོན༑ ༑འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་མདོ་སྡེ་སྟོང་རྣམས་སྨྲ། །སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་མཐའ་ཡང་མེད། །སེམས་ཅན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལའང་མཐའ་མེད་དེ། །མཁས་པ་དེ་ལ་རྟག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་
སྦྱོར༑ ༑སེམས་ཅན་སྤྱོད་མཐའ་མེད་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག །ཆོས་འདི་རྣམས་ནི་སྐྱེ་མེད་འགག་མེད་དེ། །མཁས་པ་དེ་དག་སེམས་ཀྱང་མི་ཞུམ་ཞིང༌། །ཕྱི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རླབས་ཆེན་རབ་བསྐྱེད་
དེ༑ ༑འདི་འདྲའི་ཆོས་ལ་སེམས་ཅན་སྒོམ་དུ་བཙུད། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་
བཞི་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལ་ནང་དུ་སེམས་གནས་པར་
ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དང༌། སེམས་ཕྱི་རོལ་ནས་ཀྱང་ཟློག་ལ་ཕྱི་རོལ་ཏུ་སེམས་རྒྱུ་བའང་མི་དམིགས་པ་དང༌། བདག་གི་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དེའང་སེམས་ཀྱི་སྒྱུ་མའི་ཆོས་སུ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་
བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཡོངས་
༄༅། །སུ་དག་པ་འདི་བརྒྱད་དེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་གཏན་བྱེད་ཀྱང་ཕུང་པོ་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་མི་བྱེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་བྱེད་ཀྱང་
ཁམས་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་མི་བྱེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་བྱེད་ཀྱང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་མི་བྱེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་བྱེད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་
གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་མི་བྱེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་བྱེད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་མི་བྱེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་བྱེད་ཀྱང་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་གནས་
ཏེ་བསམ་གཏན་མི་བྱེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་བྱེད་ཀྱང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་མི་བྱེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་བྱེད་ཀྱང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལ་
གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་མི་བྱེད་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །གཞན་ཡང་ངེས་པར་རྟོག་པའི་
སེམས་ནི། བསམ་གཏན་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། དེ་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་སེམས་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་མཐོ་མི་དམའ་བ། མི་བསྟོད་མི་སྨོད་པ། འགྱུར་
བ་མེད་པ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། གསོག་པ་མེད་པ། འབྲི་བ་མེད་པ། འཛིན་པ་མེད་པ། གཏོང་བ་མེད་པ། མུན་པ་མེད་པ། སྣང་བ་མེད་པ། རྟོག་པ་མེད་པ། རྣམ་པར་
རྟོག་པ་མེད་པ། འདུ་ཤེས་མེད་པ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ། གཅིག་པའང་མ་ཡིན། གཉིས་པའང་མ་ཡིན། གཉིས་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་པ། གཡོ་བ་མེད་པ། རློམ་སེམས་མེད་པ།
སྤྲོས་པ་མེད་པ། གསོག་པ་མེད་པ། བྲི་བ་མེད་པ། སྒོམ་པ་མེད་པ། འཇིགས་པ་མེད་པ་སྟེ། གང་མཚན་མ་དང༌། དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པ། གང་སེམས་མི་གནས་པ་
དེ་ནི༑ སེམས་ངེས་པར་རྟོག་པའོ། །སེམས་ངེས་པར་རྟོག་པ་ནི། གཟུགས་རྣམས་ལ་མི་རྒྱུག་སྟེ། མིག་དང༌། གཟུགས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རིག་ཅིང་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་
པར་དག་པར་བསམ་གཏན་བྱེད་དོ། །སེམས་ངེས་པར་རྟོག་པ་ནི། སྒྲ་རྣམས་ལ་མི་རྒྱུག་སྟེ། རྣ་བ་དང༌། སྒྲ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རིག་ཅིང་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པར་
བསམ་གཏན་བྱེད་དོ། །སེམས་ངེས་པར་རྟོག་པ་ནི། དྲི་རྣམས་ལ་མི་རྒྱུག་སྟེ། སྣ་དང༌། དྲི་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རིག་ཅིང་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པར་བསམ་གཏན་བྱེད་
དོ༑ ༑སེམས་ངེས་པར་རྟོག་པ་ནི། རོ་རྣམས་ལ་མི་རྒྱུག་སྟེ། ལྕེ་དང༌། རོ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རེག་ཅིང་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པར་བསམ་གཏན་བྱེད་དོ། །སེམས་
ངེས་པར་རྟོག་པ་ནི། རེག་པ་རྣམས་ལ་མི་རྒྱུག་སྟེ། ལུས་དང༌། རེག་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རིག་ཅིང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པར་བསམ་གཏན་བྱེད་དོ། །སེམས་ངེས་
༄༅། །པར་རྟོག་པ་ནི། ཆོས་རྣམས་ལ་མི་རྒྱུག་སྟེ། ཡིད་དང༌། ཆོས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རིག་ཅིང་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པར་བསམ་གཏན་བྱེད་དོ།།
རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། བསྐལ་པས་སྲེག་པ་ན་ནམ་མཁའ་མི་འཆིག་ཅིང༌། ཆུས་འཇིགས་པ་ན་ནམ་མཁའ་གཤེར་བར་མི་འགྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་བསམ་གཏན་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཚིག་ཅིང་བསམ་གཏན་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམས་
པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ལའང་མ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །མཉམ་པར་བཞག་པའང་ཡིན་ལ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་འགོད་དོ། །མཉམ་
པར་བཞག་ཀྱང་དགའ་བ་མེད་ལ་ལངས་ནས་ཀྱང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ཞི་བ་ཉེ་བར་སྟོན་ཀྱང་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཡོངས་
སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རབ་ཏུ་འབར་བར་ཡང་བྱེད་དོ། །མཉམ་པར་བཞག་ཅིང་མཉམ་པའང་ཡིན་ལ་མི་མཉམ་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པར་སྟོན་
པའང་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་མཉམ་པའང་མི་མཐོང་ངོ༌། །མི་མཉམ་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དང་འགལ་བར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ནི། མི་འགལ་ཞིང་འགལ་བ་
མེད་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་གཏན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཆེ་བའི་བསམ་གཏན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་མི་གནས་པའི་བསམ་གཏན་པ་ཞེས་
བྱའོ༑ ༑གང་གིས་བསམ་གཏན་དེ་ལྟར་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བསམ་གཏན་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་སྟེ། མི་གནས་པའི་བསམ་གཏན་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །བསམ་གཏན་རྣམས་ཀྱིས་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་དག །དྲན་པ་རྩེ་གཅིག་ཡིད་ནི་མཉམ་པར་བཞག །གནས་རྣམས་ཐམས་
ཅད་ལ་ཡང་མི་གནས་ཤིང༌། །འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་མཉམ་ཉིད་སྙོམས་པར་བཞག། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་དག་ན་གནས་པ་ཡི། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་ལ་མི་གནས་ཤིང༌། །ཉེ་བར་ཞི་བ་དབེན་
པ་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། །མཁས་པ་དེ་དག་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་མཉམ་བཞག་པ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཉམ་ཞིང་མཚུངས་པའི་ཡིད། །ཤིན་ཏུ་དབེན་
པའི་སེམས་ཀྱང་སྟོན་བྱེད་ཅིང༌། །མཁས་པ་བསམ་གཏན་ཀུན་ལའང་མི་ཆགས་སོ། །འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱའི་ཕྱིར། །འཆིའི་ཕོ་སྐྱེ་བ་འཆི་བ་ཉེར་སྟོན་ཀྱང༌། །ཏིང་ངེ་
འཛིན་ལས་དེ་དག་མི་ཉམས་ཏེ། །དེ་ནི་སེམས་རྟོགས་དབང་གིས་དེ་འདྲའོ། །གཟུགས་མེད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་སྤྱོད་ཡུལ་ལ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱའི་ཕྱིར། །
༄༅། །འདོད་པའི་ཁམས་སུའང་རབ་ཏུ་སྣང་བྱེད་དེ། །དེ་དག་བདག་དང་སེམས་ཅན་མི་གནས་སོ། །ནམ་མཁའ་དང་ནི་མཚུངས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། །སྒྱུ་མ་དང༌།
ཡང་མཚུངས་ཤིང་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ། །རྨི་ལམ་མཆུ་ཟླ་སྤྲིན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ། །ཆོས་རྣམས་ཤེས་ནས་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག །འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། །འགྲོ་བ་
རྣམས་ལ་སེམས་དང་བློ་འཇུག་ཅིང༌། །སེམས་རྒྱུད་ལ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་སྟེ། །རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས། །བསམ་གཏན་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་ཤེས་མཁས་པ་ཡིས།།
ཞིང་རྣམས་མང་པོ་བྱེ་བར་དེར་འགྲོ་ཞིང༌། །མི་ཤེས་ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཡིད། །རྒྱལ་བ་བསམ་མི་ཁྱབ་ལ་མཆོད་པར་བྱེད། །དབང་པོ་རྣམས་ནི་དུལ་ཞིང་ཞི་བའི་
ཡིད༑ ༑ཞི་གནས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཅིང་མི་རྟོག་པ། །དེ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ཞི་བའི་ཡིད། །རྟག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་སྟོབས་ལ་མཉམ་པར་བཞག །མཉམ་པ་ཉིད་དང་མཉམ་པའང་ཡོད་མེད་ལ།།
མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་མཚན་མེད་དེ། །མཉམ་ཉིད་དེ་ལ་གང་དག་རབ་གནས་པ། །དེ་དག་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པ་ཡིན། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་ཤེས་རབ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་
པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་འཇུག་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་
ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་འཇུག་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པས་བདག་དང་སེམས་ཅན་དང་སྲོག་དང་གང་ཟག་རྣམ་པར་དག་པར་འཇུག་པ་དང༌། །དོན་རྣམ་པར་
དག་པས་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་
ཡིན་ནོ༑ ༑རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི། འདི་བརྒྱད་དེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་
ཀྱང་རྟག་པར་ལྟ་བར་མི་སྦྱོར་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཡང་ཆད་པར་ལྟ་བར་མི་ལྟ་བ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་འཇུག་ཀྱང་
མི་སྐྱེ་བའི་བཟོད་པ་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད་པ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ཤེས་པར་སྣང་ཡང་ངེས་པའི་ཚིག་གི་སྤོབས་པ་ལ་མི་ཆགས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞིའང་
སྟོན་ལ་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། བདག་མེད་པ་དང༌། ཞི་བ་ཉིད་དུ་དངོས་པོ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དང༌། ལས་དང་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་ཀྱང་
༄༅། །ལས་བྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་བ་དང༌། སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་རབ་ཏུ་
དབྱེ་བ་ངེས་པར་བསྟན་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་རབ་ཏུ་རྙེད་པ་ཡིན་གྱི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རབ་
ཏུ་སྟོན་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །ཡང་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་ནས་
འབར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཚིག་གོ །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། མི་འགྱུར་བའི་ཚིག་གོ །གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་
པའི་ཚིག་གོ །ཡང་དག་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་ཕྱིར་འདི་ནི། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཚིག་གོ །འགྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། བདེན་པའི་ཚིག་གོ །མ་རུང་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་
འདི་ནི༑ ཡང་དག་པའི་ཚིག་གོ །བཅིངས་པ་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། ཡིད་རྣོ་བའི་ཚིག་གོ །འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕྱིར་འདི་ནི། དོམས་པའི་ཚིག་གོ །ཤིན་
ཏུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཚིག་གོ །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། དོན་གྱི་ཚིག་གོ །ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། མཚུངས་པའི་ཚིག་གོ །
མི་ཤིགས་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། སྙིང་པོའི་ཚིག་གོ །མི་གནས་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། མ་གཡོས་པའི་ཚིག་གོ །རབ་ཏུ་འཕིགས་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་གོ །བྱེད་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར་
འདི་ནི༑ སྒྲོལ་བའི་ཚིག་གོ །རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། རྣམ་པར་དག་པའི་ཚིག་གོ །སྣང་བ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། མུན་པ་མེད་པའི་
ཚིག་གོ །སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚིག་གོ །ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་བྱང་བའི་ཕྱིར་འདི་ནི། ཟད་པའི་ཚིག་གོ །འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། མི་ཟད་པའི་
ཚིག་གོ །སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཚིག་གོ །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། ནམ་མཁའི་ཚིག་གོ །སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། ནམ་མཁའི་ཚིག་གོ །གནས་
པའི་གནས་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི། ཀུན་ནས་གསལ་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་གོ །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། མི་དམིགས་པའི་ཚིག་གོ །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་
ནི༑ ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚིག་གོ །གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། མི་རྫི་བའི་ཚིག་གོ །མངོན་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། ལུས་མེད་པའི་ཚིག་གོ །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕྱིར་
འདི་ནི༑ ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཚིག་གོ །སྲེད་པའི་བག་ལ་ཉལ་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། ཀུན་འབྱུང་བ་སྤངས་པའི་ཚིག་གོ །རབ་ཏུ་མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་འདི་ནི། འགོག་
༄༅། །པའི་ཚིག་གོ །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི། སྒོམ་པའི་ཚིག་གོ །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་འདི་ནི། སངས་
རྒྱས་པའི་ཚིག་གོ །རབ་ཏུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་འདི་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་སྟེ། གང་དེ་ལྟ་བུའི་ཚིག་ལ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པའི་ཕྱིར་འདི་
ནི༑ ཤེས་རབ་ཅེས་བྱའོ། །གང་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པར་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་སྟེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ཆོས་ཆུང་དུ་ལའང་མི་རྟོག་རྣམ་
པར་མི་རྟོག་པ་འདི་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་
དག་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ལྟ་དང་མུན་པ་ཉོན་མོངས་གཅོད། །རབ་ཏུ་བག་ཆགས་ཉོན་མོངས་རབ་བསལ་ཅིང༌། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་བྱེད་པ་ངེས་པར་སྟོན། །མཐའ་རྣམས་
ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད། །བདག་དང་སེམས་ཅན་ལའང་མི་གནས་ཤིང༌། །གང་ཟག་སྲོག་ལའང་རྟག་ཏུ་གནས་པ་མེད། །དངོས་དང་དངོས་མེད་གཉིས་ལས་
ཐར་བྱེད་དེ། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་འགྲོ་བར་རབ་ཏུ་བསྟན། །ཤེས་རབ་བདུད་ལས་རྒྱལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་མེད། །ཤེས་རབ་ཆུ་བོ་ལས་བསྒྲལ་རབ་ཏུ་སྒྲོལ། །ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་
བྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་སྤྱོད། །ཤེས་རབ་ཐར་པ་བདེ་བའི་མཆོག་ཀྱང་སྟོན། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་སྒྲིབ་པའི་རྩ་བ་སྦྱོང༌། །ཕུང་པོ་ཁམས་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་མཚན། །མཚན་དང་མཚན་
གཞི་མཚུངས་མཚན་གྲོལ་བྱེད་པ། །ཤེས་རབ་ཐོབ་པ་སྲིད་པ་གསུམ་ན་མཛེས། །ཡོངས་སུ་དག་སྤྱོད་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་མི་གོས་སྤྱོད། །སྤྱད་
པ་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་སྤྱོད། །ཤེས་རབ་དག་པའི་མི་ནི་རྣམ་པར་མཛེས། །མིག་ལྔ་དག་ནི་ཡོངས་སུ་དག་བྱེད་ཅིང༌། །དབང་པོ་ལྔ་ནི་ཡོངས་སུ་སྣང་བར་བྱེད། །འགྲོ་བ་ལྔ་
རྣམས་རབ་ཏུ་གཅོད་པར་བྱེད། །ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་ཟད་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཕ་རོལ་ཚུ་རོལ་རྟག་ཏུ་མི་གནས་ཤིང༌། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གནས་གནས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས། །བར་སྣང་དང་
ནི་མཚུངས་མཉམ་འདྲ་བ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་རྗེས་སུ་མཐུན་ཞིང་འཕགས། །རྙེད་དང་མི་རྙེད་གཉི་གའི་མཐའ་ལས་གྲོལ། །དབུས་ལ་རྟོག་པ་ཀུན་རྟོག་མི་རྟོག་པ། །གང་རྣམས་
འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་སོང་བ་ཡི། །འཆི་བ་མེད་པའི་ལམ་དུ་འཇུག་པ་སྟོན། །སྡུག་བསྔལ་ཤེས་ཤིང་དེ་བཞིན་སྲེད་པ་སྤངས། །ལམ་རྣམས་སྟོན་ཅིང་འགོག་པའང་རབ་ཏུ་
འཆད༑ ༑བདེན་པ་ཤེས་པར་ཤེས་རབ་འདི་འཇུག་སྟེ། །དེས་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཡང་རབ་ཏུ་བཅད། །ཞིང་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཞིང་མཚུངས་ཞིང་མ་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་
༄༅། །ཅད་ཆོས་མཚུངས་རབ་ཏུ་དབེན། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་སེམས་ཅན་མཚུངས། །ཤེས་རབ་བློས་དཔྱོད་པས་ནི་འདི་ཤེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་
བུ༑ དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་ཏེ། དེ་
དག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་དེའང་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསོད་ནམས་ཇི་སྙེད་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མངོན་པར་
འདུ་བྱེད་པ་དེའང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་མི་འབྲལ་ཏེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་ཤིང་བསགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་བསྔོ་བར་བྱེད་ཅིང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་
ཀྱང་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པར་ཚད་མེད་པར་རབ་ཏུ་གནས་སོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་གིས་བསོད་ནམས་ཚད་
མེད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚད་མེད་པར་བརྩམས་པས་ཚད་མེད་པའི་དོན་འཕེལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཚད་མེད་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཚད་མེད་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ལུས་ཀྱི་རྒྱན་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་དབྱངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པར་དག་པས་ངག་གི་རྒྱན་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་
འཇུག་པས་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། སྤྱོད་པ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་སྤྱོད་ལམ་ཚད་མེད་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པ་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། བསོད་ནམས་དང་སེམས་ངེས་པར་
རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ཚད་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། རྒྱན་བཀོད་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་རྒྱན་
ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། གཏན་པ་མེད་པའི་མཆོད་སྦྱིན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་མཛོད་སྤུ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། བླ་མ་ལ་
རིམ་གྲོ་བྱེད་ཅིང་འདུད་པ་ཚད་མེད་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་ཚད་མེད་པས་དབུའི་གཙུག་ཏོར་སྤྱི་གཙུག་པ་ལྟར་མི་མཐོང་བ་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། སྒྱུ་དང་
༄༅། །གཡོ་མེད་པར་འོང་བ་དང༌། འགྲོ་བ་དང་མཐུན་པར་འཛིན་པས་དོན་ཡོད་པར་རྣམ་པར་གནོན་པ་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་སྟེ། རིགས་
ཀྱི་བུ༑ ཚད་མེད་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ། ནམ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པར་གྱུར་པ་དེ་ནམ་མཁའ་ཚད་མེད་པས་དེའི་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཚད་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་གནས་ཏེ། དེ་བས་ན། བསོད་
ནམས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་སེམས་ཅན་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་སེམས་ལ་ཡེ་ཤེས་དེས་ཁྱབ་པར་བྱེད་ཅིང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་སུ་ཡང་
དག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱང་ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པའི་སེམས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གཏི་མུག་དང་
བཅས་པའི་སེམས་ཀྱང་གཏི་མུག་དང་བཅས་པའི་སེམས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱང་དེས་ཉེ་བའི་ཉོན་
མོངས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེས་བདག་འདོད་ཆགས་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས་མ་གཡོས་པར་སེམས་ཅན་
གཞན་རྣམས་དང༌། གང་ཟག་གཞན་དག་ལ་འདོད་ཆགས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་འཆད་དོ། །དེས་བདག་ཉིད་ཞེ་སྡང་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས་མ་གཡོས་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་
དང༌། གང་ཟག་གཞན་དག་ལ་ཞེ་སྡང་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་འཆད་དོ། །དེས་བདག་ཉིད་གཏི་མུག་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས་མ་གཡོས་པར་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་དང༌། གང་
ཟག་གཞན་ལ་གཏི་མུག་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་འཆད་དོ། །དེས་བདག་ཉིད་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས་མ་གཡོས་པར་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་དང༌། གང་
ཟག་གཞན་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་འཆད་དོ། །དེས་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་
འཆད་དོ། །འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་སེམས་ལ་དམན་པར་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌།
གཏི་མུག་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་སེམས་ལ་མཆོག་ཏུ་འང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་
༄༅། །མཐའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པ་དེ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་དབྱིངས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཞེ་སྡང་གི་
དབྱིངས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པ་དེ་གཏི་མུག་གི་དབྱིངས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉོན་མོངས་པའི་དབྱིངས་སོ། །དེ་བས་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཡང་
དག་པར་འདུའོ། །ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི། གར་ཡང་འགྲོ་བ་མེད། མི་འགྲོ་བའང་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་སྟེ། གང་བདག་གི་དབྱིངས་
ཤེས་པ་དེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། བདག་གི་དབྱིངས་དེ་དག་མི་གཉིས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་རྣམ་པར་དག་པས་ཆོས་
ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། གང་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་རབ་ཏུ་སྣང་བའོ། །གང་རབ་ཏུ་སྣང་བ་དེ་བླ་ག་བ་མེད་པའོ། །
གང་བླ་གབ་མེད་པ་དེ་ལ་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐབས་མེད་དོ། །གང་མཚན་མ་མེད་པ་དེ་ལ་གནས་པ་གང་ཡང་མེད་དེ། མི་གནས་པ་ནི། ནམ་མཁའོ། །གང་དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་
ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ཀྱང་མི་ཉམས་
པའོ༑ ༑ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་མི་འགྱུར་པའོ། །ཤེས་རབ་ལས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་ཆོས་
ཐམས་ཅད་རྒྱུ་བ་མེད་པར་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་སེམས་གཉིས་པ་ལའང་མི་གནས་པའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་
མཐོང་བ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལའང་མི་ཆགས་པའོ། །སྟོབས་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་དུས་གསུམ་མཚུངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་ཀྱང་
མི་གཡོ་བའོ། །མི་འཇིགས་པ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུའང་མི་གནས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་
རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཉིད་དུའང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི། གང་གཟུགས་ལས་སངས་རྒྱས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་
མཐོང་ལ། གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པས་དྲན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་སངས་
༄༅། །རྒྱས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པས་དྲན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེ་སུ་འང་འགྲོ་བའོ། །ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་
དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལས་སངས་རྒྱས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ལ། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པས་དྲན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འང་
འགྲོ་བའོ། །གང་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པས་ཤེས་རབ་ཆེ་བའི་དྲན་པ་དེ་ནི། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་མེད་དེ། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་མེད་པའོ།།
གང་དེ་ལྟ་བུ་རྙོག་པ་མེད་པའི་དྲན་པས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེས་པ་དེ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་
དྲན་པ་ནི། གང་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་མི་བྱེད་དོ། །འགྲོ་བ་དང༌། འཆག་པ་དང༌། འདུག་པ་དང༌། ཉལ་བ་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། འོང་བ་
དང༌། སྨྲ་བ་དང༌། མི་སྨྲ་བར་ཡང་སངས་རྒྱས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་མངོན་པར་མ་ཆགས་པས་དྲན་པའང་དྲན་པར་མི་བྱེད། མི་དྲན་པའང་དྲན་པར་མི་བྱེད་
དོ༑ ༑དེ་དྲན་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་གཟུགས་དང༌། མཚན་དང༌། ཆོས་ཉིད་དུའང་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་མི་དྲན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་སངས་
རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྟེ། གང་ལ་མཚན་མ་དང༌། དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་གྱིས་གནང་བའི་ཆོས་རྗེས་
སུ་དྲན་པ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདོད་ཆགས་མེད་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཆོས་ཅི་ལ་ཆགས་ཀྱང་རུང་དེ་དག་ལ་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་གཞི་
མེད་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཆོས་གང་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་དག་ལ་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ། གང་སེམས་དང༌། ཡིད་འབར་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་
ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། གང་མཚན་མའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་ལ་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ།།
ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། གང་འདུས་བྱས་སུ་རབ་ཏུ་གཞག་པ་ལ་གནས་པ་དེ་དག་ལ་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཡང་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི། གང་གིས་
འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཐོང་བ་སྟེ། ཡང་དག་པ་ཉིད་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པར་རིག་ནས་མི་
སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་བོ། །གང་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་ནི། ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་གནས་སོ། །གང་གིས་དེ་ལྟར་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྟོགས་
༄༅། །པ་སྟེ༑ འདི་ནི། སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་
པར་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་མཉམ་པར་བཞག་པ་ནི། འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཆོས་གང་ཡང་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་དོ། །ཆོས་གང་ཡང་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་
མེད་པ་དེ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གང་ཞེ་ན། དགེ་
འདུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་མི་ནུས་སོ། །གང་ན་ལུས་ཀྱི་ལས་དང༌། ངག་གི་ལས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་
མེད་པ་དེ་ནི། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདགས་པ་དང༌། ཐ་སྙད་དོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི། གདགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འཇོམས་
པའོ༑ ༑ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གང་ཞེ་ན། གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་འདོར་ཞིང་རབ་ཏུ་གཏོང་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེས་
ཆོས་གང་ཡང་བཏང་བ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་དེ་ལ་གང་གཏོང་བའི་ཆོས་ཡང་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལ་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་འཛིན་པ་དེ་ན། གཏོང་བའི་མཆོག་གོ །གང་
མི་འཛིན་པ་དེ་ནི། མི་གཏོང་ངོ༌། །གང་མི་གཏོང་བ་དེ་ནི། མི་སྙེ་མས་སོ། །གང་མི་སྙེམས་པ་དེ་ནི། དམིགས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དམིགས་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལ་སེམས་རྒྱུ་བ་མེད་དོ། །རྒྱུ་བ་
མེད་པ་ནི། སེམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའོ། །གང་ལ་སེམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ་དེ་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་གནས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་གནས་པ་དེ་ནི།
སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །གང་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཏོང་བ་དེ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་བསྔོས་པ་སྟེ། གང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི།
ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །གང་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས་པ་ནི། རབ་ཏུ་གཏོང་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འང་བསྔོ་སྟེ། དེ་རྗེས་སུ་དྲན་ཡང་ཆོས་གང་ཡང་
རྗེས་སུ་དྲན་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི། ཆོས་དང༌། ཆོས་མ་ཡིན་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་འདི་གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཅི་ཡང་
མེད་དོ༑ ༑རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ཆོས་ཤེས་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་
༄༅། །ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གང་ཞེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། ཟག་པ་
མེད་པ༑ སྨོན་ལམ་མེད་པ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ། བརྟུལ་ཞུགས་གྲུབ་པ། བརྟུལ་ཞུགས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་
གྱིས་གནས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་དམིགས་པའི་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བ་སྟེ། སྤྲོས་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་སྟེ། གཉིས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་
ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མཁས་པས་རབ་ཏུ་བསྔགས་པ་སྟེ། གཟུགས་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཞི་བ་སྟེ། སོ་སོ་རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་ཐམས་ཅད་
ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་གཉེན་པོས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་དྲན་པ་ལ་རྙོག་པ་མེད་པ་དེ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་
རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གང་ཞེ་ན། ལྷའི་རིས་གཉིས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱ་སྟེ། གཉིས་གང་
ཞེ་ན༑ གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་དང༌། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་འཁོད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གནས་
གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །ཡང་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་གང་དག་འཁོད་པ་དེ་དག་ནི། སྤྱི་བོ་ལྟ་བུ་བཅུས་རྗེས་སུ་དྲན་ཏེ། བཅུ་
གང་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྤྱི་བོར་གྱུར་པ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་མི་ཉམས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། ས་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་ནང་ན་དབང་བསྐུར་བའི་ས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་མི་ཉམས་པ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ནང་ན་དོན་
དང་སྤོབས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང༌། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་དང༌། དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་རབ་འབྲིང་ཐ་མ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་དང༌།
སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སྣང་བའི་ཡེ་ཤེས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། སྤྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་ཀུན་ཏུ་གཟིགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདི་དག་གི་
ལག་མཐིལ་དུ་སོང་བ་ལྟར་འདུག་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་ནས་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའོ། །ཞེས་སྤྱི་བོ་ལྟ་བུའི་
ཆོས་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་གིས་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །དེའི་དྲན་པ་དེ་ནི། ལྟ་བསམ་འཁྲུགས། བག་ལ་ཉལ་དང་ཀུན་ནས་ལྡང་བས་མ་འཁྲུགས། ཡིད་ལ་བྱེད་པས་མ་འཁྲུགས། སྤྲོས་པས་མ་
༄༅། །འཁྲུགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་དྲན་པ་རྙོག་པ་མེད་པས་ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་འདི་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་
བུ༑ དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པའང་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི༑ ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བ་སྟེ། ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་བཅད་པ། དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བ། ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་
བ་མེད་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་ཅིང་།སྔོན་གནས་བཅས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། ཐབས་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་
པར་རོལ་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ནི། ཤིན་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས། ཤེས་རབ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ནི། ཤིན་ཏུ་བསྒོམས། སྔོན་གྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ནི། སྒོམ་པ་
ཡོངས་སུ་དག །སྒྱུ་མས་རྣམ་པར་རོལ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ནི། གནས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་གང་གིས་འཁོར་བ་རབ་ཏུ་སྐྱེད་པའམ། འཁོར་བར་འཆིང་བ་དེ་དག་རབ་ཏུ་སྤངས་ཤིང༌།
ཡེ་ཤེས་གང་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སྟོན་པ་དེ་ལ་དབང་ཐོབ་པས་མི་སྐྱེ་བའི་ལས་སྐྱེ་ཞིང་མི་འབྱུང་བ་ལས་འབྱུང་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་
བར་ཞུགས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའང་མི་འཆད་དོ། །དེ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕྲུགས་སུ་ཚང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་
ཀྱི་སྒོ་གང་ལ་གནས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོག་ཤེས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནི། བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སྟེ། འདི་
ནི༑ སྡོམ་གྱི་རྩ་བའི་ཚིག་གོ །གང་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཚད་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། བརྗོད་དུ་མེད་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཁྱེན་ཏེ། ཉན་ཐོས་
དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མི་རིག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མི་རིག་པ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་དང༌། རང་གི་ཤེས་པས་
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་འཇུག་སྟེ། སྤྱོད་པ་དེའི་གང་ངོ་བོ་ཉིད་དམ། གང་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རུང་སྟེ། རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དམ། རྐྱེན་གྱི་མཚན་
ཉིད་དམ། བྱེད་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དམ། ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། མི་འདྲ་བའི་མཚན་ཉིད་དམ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ། ཞེ་
༄༅། །སྡང་གི་མཚན་ཉིད་དམ། གཏི་མུག་གི་མཚན་ཉིད་དམ། སྐལ་པ་མཉམ་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་མཚད་ཉིད་དམ། དུད་འགྲོའི་
སྐྱེ་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དམ། ལྷའི་མཚན་ཉིད་དམ། མིའི་མཚན་ཉིད་དམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ངེས་པར་གྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་དམ།
རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངེས་པར་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངེས་པར་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། རིང་པོའི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དམ། བར་མའི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དམ།
ཉེ་བའི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རུང་སྟེ། སྤྱོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁ་ན་མཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་
ནོ༑ ༑རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོ་ག་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དག་གི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་མཛོད་འཛིན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དག་གི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་མཛོད་ནི། མི་ཟད་པ་
སྟེ༑ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཇི་སྙེད་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་མཛོད་ལ་གཟུང་བའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་
པའང་དེ་སྙེད་དོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་མི་ཟད་ཅིང་མཐའ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་མཛོད་ཀྱང་མི་ཟད་ཅིང་མཐའ་མེད་པའོ། །
ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ནུབ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་པ་ནས་གང་གི་ནུབ་མོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེའི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་
བཤད་པ་དང༌། འཆད་པ་དང༌། འཆད་པར་འགྱུར་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི། དེ་བཞིན་ནོ། །མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ནོ། །གཞན་མ་ཡིན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཞི་བ་ལ་
ཡང་དག་པར་ཞུགས་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དེའི་ཕྱིར་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་
ཅེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ན་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་གཞན་དུ་མི་བཙལ་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་མཛོད་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་མང་དུ་ཐོས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལྟ་བུར་གྱུར་
ཀྱང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྐལ་བ་བྱེ་བ་བྲག་སྟོང་དུའང་ཡི་གེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཡང་དོན་གཅིག་ཏུ་བསྟན་ཏེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་བུ་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་
༄༅། །ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་མཛོད་དོ། །དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཛིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་མི་བརྗེད་ཅིང་དོན་ཐམས་ཅད་མི་
ཉམས་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མགུ་བར་བྱེད། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་མཉེས་པར་བྱེད། །བདུད་ཐམས་ཅད་ཕམ་པར་བྱེད། མུ་སྟེགས་ཅན་གཞན་ཐམས་ཅད་ཚར་
གཅོད༑ ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱེད་ཅིང་དེ་དག་ལ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་རབ་ཏུ་སྒྲོག་པ་དེ་ལྟར་འཛིན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་མཛོད་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་གང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ངས་ཆོས་རྣམས་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེའི་ངོ་བོ་
ཉིད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་རྣམས་གཟུང་བར་བྱའོ། །ཡང་ཇི་ལྟ་བུར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་རྣམས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཤེ་ན། ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་
གྱིས་སྒྱུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཡུལ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྨི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྨིག་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། མི་འཕོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་
མིག་ཡོར་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རང་བཞིན་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རག་ལས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྟོང་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཚུལ་
གྱིས་མཚན་མ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྨོན་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། འདོད་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་འདོད་ཆགས་
མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གྲངས་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་གྱིས་འདུས་མ་བྱས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་རིགས་ཀྱི་བུ། ཐ་སྙད་དུ་གཞན་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་འདྲ་བ་
ཆོས་དེ་ངས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། གང་ཆོས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི། ཚིག་གིས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་རྣམས་འཛིན་པར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔས་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་བྱ་སྟེ། ཡི་གེ་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་དང༌། གང་ཟག་གཞན་དག་ལ་
བསྟན་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོག་མ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམ་པར་དག་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། སེམས་
ཅན་གྱི་ཁམས་ནི། ཐོག་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྩེ་བའི་དངོས་པོ་མེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་ཆད་པར་རིག་ནས་སེམས་
ཅན་གང་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་བདག་ཏུ་ལྟ་བར་མི་འགྱུར། སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བར་མ་ཡིན། །སྲོག་ཏུ་ལྟ་བར་མ་ཡིན། གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་དེ་འདི་
༄༅། །སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྟེ། རྒྱུར་ལྟ་བའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། སྲིད་པ་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། ཡང་
དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་སེམས་ཅན་ཞེས་བརྗོད་སྙམ་མོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མེད་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་
རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དངོས་པོ་གང་ཡང་ཆུད་མི་གཟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་མེད་ཅིང་སེམས་ཅན་དབེན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཐོག་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་
བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྡུད་ཅེ་ན། ཚུལ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་འཇུག་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་
བར་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་བོ། །སྦྱིན་པ་ནི། ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་སྟེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གཏོང་པ་དེའང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་བསྔོས་ནས་སྦྱིན་པའི་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་སྟེ། ལྷ་དང་མིར་སྐྱེས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་
ལ་རབ་ཏུ་འཛུད་དེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བཟུང་བ་དེས་དེའང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་བསྔོས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །བཟོད་པ་དང༌།
དེས་པ་ནི། ལུས་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་ཀྱི་རྒྱན་གྱི་རྒྱུ་སྟེ། ལུས་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་བརྒྱན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་ལ་ཕན་པ་དང༌། གཞན་ལ་ཕན་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་
ཏེ༑ ཕན་པར་འདོད་པ་བཟོད་པའི་གནས་དེའང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་བསྔོས་ནས་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་སྡུད་པའི་རྒྱུ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བརྩོན་འགྲུས་བ་རྩམས་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་ཅིང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་གྲུབ་པའི་
བརྩོན་འགྲུས་དེའང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་བསྡོས་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །བསམ་གཏན་ནི། སེམས་དགའ་བ་དང༌། ཅང་ཤེས་པའི་རྒྱུ་
སྟེ༑ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགའ་བ་དང༌། ཅང་ཤེས་པས་ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་ཀུན་སྐོང་སྟེ། ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་དེའང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་བསྔོས་ནས་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཐོས་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཆེ་བའི་རྒྱུ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ནི། དམིགས་པར་ལྟ་བ་མི་འཛིན་ཅིང་དམིགས་པ་མེད་པའི་
༄༅། །ཐོས་པ་དེའང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་བསྔོས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་དགེ་
བའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་གང་དང༌། གང་བསགས་པ་དེ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་མངོན་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་དང༌། རྐྱེན་དེ་ནི། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ།།
གཞན་ཡང་ཚུལ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་བཞིན་ནི། བདག་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བདག་ནི། བདག་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་དོ།།
ཇི་ལྟར་ན། བདག་སྟོང་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་བདག་མིང་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མིང་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་
དུ་ཟད་དོ། །དེ་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པར་སྦྱོར་རོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་
ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་ལ་སྦྱོར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་བོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ཇི་ལྟར་ན།
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལས་མ་ཉམས་ཤིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལ་རིགས་ཀྱི་བུའམ། དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འཇིག་ཚོགས་
ལ་ལྟ་བ་མ་བཅོམ་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལས་ཉམས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ལྟ་བར་གྱུར་པ་དྲུག་
ཅུ་རྩ་གཉིས་ཡང་དག་པར་བཅོམ་ནས་ལྟ་བ་དང་ལེན་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་དེ། ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན། ཤེས་རབ་དང་ལྡན། བློ་དང་ལྡན། བཟོད་པ་དང་
ལྡན༑ ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཤིང་ལུས་དབེན། སེམས་དབེན་ཏེ། འདི་འདྲ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནང་ཉེ་བར་འགྲོ་ཞིང་ཕྱི་རོལ་དུ་མི་རྒྱུ་བ།
ཡུལ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན། ཅང་ཤེས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ། དགའ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ། ཤིན་ཏུ་བརྟག་པས་བརྟགས་པ། རབ་ཏུ་དཀར་བའི་བློ་ཉོན་མོངས་པས་མ་འཁྲུགས་
པ༑ སྣང་བ་ཐོབ་པ། ཡེ་ཤེས་རབ་རིབ་མེད་པ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ། ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ། ལྷག་མཐོང་གི་ཚོགས་
བསགས་པ། སྦྱིན་པས་བརྟན་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། བཟོད་པའི་གོ་གྱོན་པ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཡ་ལ་ད་བགོས་པ། བསམ་གཏན་ལ་གནས་པ། ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་
པའི་བློ་དང་ལྡན་པ། བྱམས་པས་རྗེས་སུ་མཐུན་པ། སྙིང་རྗེ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ། ཐབས་ཀྱིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དང་ལྡན་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་དོ། བྱང་
༄༅། །ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་བར་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་འཕགས་ཤིང་དེ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ།
གཟུགས་ཐམས་ཅད་མཐོང༌། སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཐོས། སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་ཅིང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་ཏེ། རྫུ་འཕྲུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ། ཟག་པ་
ཟད་པའི་བདེ་བ་རྙེད་ཅིང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཇི་སྙེད་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་
དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གནས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ།
དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཟབ་མོ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་ཤིང་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། ཟབ་
མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ།
རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ། ཚོར་བའི་རྐྱེན།
གྱིས་སྲེད་པ། སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ། སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌།
ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམས་སུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་
པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་གང་དང༌། རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་འཇུག་སྟེ། འདི་ནི། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འགོག་པའི་ཚུལ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག །འདུ་བྱེད་འགགས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགག །རྣམ་པར་ཤེས་
པ་འགགས་པས་མིང་དང་གཟུགས་འགག །མིང་དང་གཟུགས་འགགས་པས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འགག །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འགགས་པས་རེག་པ་འགག །རེག་པ་འགགས་པས་ཚོར་བ་
འགག །ཚོར་བ་འགགས་པས་སྲེད་པ་འགག །སྲེད་པ་འགགས་པས་ལེན་པ་འགག །ལེན་པ་འགགས་པས་སྲིད་པ་འགག །སྲིད་པ་འགགས་པས་སྐྱེ་བ་འགག །སྐྱེ་བ་འགགས་
པས་རྒ་ཤི་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམས་འགག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་
༄༅། །འགག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འགོག་པའི་ཚུལ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའི་
རྒྱུ་གང་དང༌། རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་འཇུག་སྟེ། དེ་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཟབ་མོ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་
རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་
དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཤེས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡུལ་ལོ། །རང་གི་ཡེ་ཤེས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཀྱང་དེའི་མཚམས་
སྦྱོར་བ་ཤེས་སོ། །གཞན་ཡང་ཟབ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་ཚོགས་དང༌། བདག་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་ཚོགས་
ནི༑ ཀུན་ཏུ་བཙལ་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །གང་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི། ཟབ་མོའོ། །བདག་ནི། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་བརྙེས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་ཐོག་མ་
ནས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བདག་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཆོས་གང་ཡང་མ་
སྐྱེས༑ མ་སྐྱེད། མ་འགགས། མི་འགག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན། རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །མུན་པ་མེད་པ། སྣང་བ་མེད་པ། ཀུན་གཞི་མེད་པ། རབ་རིབ་མེད་པ། དོན་དམ་པ་ཟབ་མོ་གང་ལ་
མིག་མེད་ཅིང་མིག་འགོག་པ་མེད་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་བར་དུ་མེད་ཅིང་ཡིད་འགོག་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི། ཡུལ་དུ་བགྲང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞིང་ཡུལ་མེད་པ་དེ་ནི། དོན་དམ་པ་
སྟེ༑ དེའི་ཕྱིར་ཟབ་མོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སེམས་དང༌། ཡིད་འཛིན་པ་མེད་དེ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ། མཐོང་བར་དཀའ་བ། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་དཀའ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཟབ་མོ་ལ་
ཡེ་ཤེས་གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་ཅིང་སེམས་ཅན་གཞན་ལའང་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཟབ་མོ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ། ཉན་ཐོས་དང༌།
རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་ཞུས་པ། བམ་པོ་གསུམ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན།
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ལ་མཁས་ཏེ། མཐའ་གཉིས་སུ་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གང་རྟེན་པ་དེ་ནི། ཅིའང་མ་ཡིན་པ། གང་རྟེན་པ་དེ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པ། གང་རྟེན་པ་དེ་ནི། ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ། གང་རྟེན་ཅིང་
༄༅། །འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་ནི། མི་རྟག་པ། སྡུག་བསྔལ་བ། བདག་མེད་པ། ཞི་བ། གང་རྟེན་པ་དེ་ལ་ནི། བདག་མེད། སེམས་ཅན་མེད། སྲོག་མེད། གསོ་བ་
མེད༑ སྐྱེས་བུ་མེད། གང་ཟག་མེད། ཤེད་ལས་སྐྱེས་མེད། ཤེད་བུ་མེད། གང་རྟེན་པ་དེ་ལ་ནི། ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་གང་ཡང་མེད། གང་རྟེན་པ་དེ་ལ་ནི། ཅིའང་མེད་པ།
རྩོལ་བ་མེད་པ། སྟོང་པ། མཚན་མ་མེད་པ། དབེན་པ། རྒྱུ་བ་མེད་པ། མ་སྤྲོས་པ། སྤྲོས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ནི། ཆོས་ཁོ་ན་སྐྱེ། འགག་པ་ནི། ཆོས་ཁོ་ན་འགག་སྟེ།
འདི་ལ་བདག་གམ། སེམས་ཅན་ནམ། སྲོག་གམ། གསོ་བའམ། སྐྱེས་བུའམ། གང་ཟག་གམ། ཤེས་ལས་སྐྱེས་སམ། ཤེད་བུ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་གང་དག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་
པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་ལ་ནི། སྐྱེ་བ་ཅིའང་མེད་ཅིང་བདག་པོ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། རྩྭ་དང༌། ཤིང་དང༌། རྩིག་པ་དང༌། ལམ་དང༌། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་
ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ནི། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མེད། འགག་པ་ནའང་འགོག་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བ་ནའང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མེད།
འགག་པ་ནའང་འགོག་པར་བྱེད་པ་མེད་དེ། གཞན་དུ་ན་རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་ན། འབྱུང་གི །རྐྱེན་མ་ཚང་ན། འགོག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཤེས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི། མཐར་
ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྤོང་ངོ༌། །དེ་ལ་མཐར་ལྟ་བ་གང་ཞེ་ན། མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆད་པ་དང༌། རྟག་པ་སྟེ། དེ་གང་མི་སྐྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་མི་འཇིག་པ་ནི། ཆད་པ་དང༌། རྟག་པ་དང་བྲལ་
སྟེ༑ དེའི་ཕྱིར་དག་པས་ན། མཐར་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ལ་མཁས་ཏེ་
མཐར་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པས། དེ་བཞིན་ཉིད་དབྱར་མེད་པ་ཤེས་པ་
ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་བཞིན་དབྱེར་མེད་པ་དེ་ནི། ཕྱག་རྒྱ་སྟེ། ཕྱེ་བ་མེད་པ། འཇུག་པ་མེད་པ། མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ། མི་བསྐྱོད་
པ༑ བསྐྱོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ལྷ་དང༌། མི་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྷ་དང༌། མི་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་
རྟེན་ནི། ཕྱག་རྒྱ་དེས་བཏབ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་དེ་ནི། ཤིན་ཏུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱག་རྒྱ། ཤིན་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ། ཤིན་ཏུ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱ། ཤིན་
ཏུ་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱ། ཤིན་ཏུ་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱག་རྒྱ། ཤིན་ཏུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱག་རྒྱ། ཤིན་ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ། ཤིན་ཏུ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཕྱག་
༄༅། །རྒྱ༑ ཤིན་ཏུ་ནམ་མཁའི་ཕྱག་རྒྱ་སྟེ། དཔེར་ན། ནམ་མཁའི་ཕྱག་རྒྱ་མ་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་དེའང་སྤྱན་ལྔ་ལ་མི་སྣང་སྟེ། རང་གི་
མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་ཇི་སྙེད་དུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པ་དེ་བཞིན་
དུ་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ། །དེ་ལ་གང་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བ་དེ་དག་ནི། ཆོས་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །གང་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མི་གནས་པ་དེ་དག་ནི། ཆོས་རྣམ་
པར་འཇོག་པར་མི་བྱེད། ཆོས་ཐ་དད་དུ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པས་ན། དེ་དག་དེ་བཞིན་ཉིད་འབྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐ་
དད་པ་གང་ཞེ་ན། གང་དག་ཐ་མ་དང༌། འབྲིང་དང༌། རབ་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །གང་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟོག་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་དག་དེ་བཞིན་
ཉིད་ཐ་དད་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་ཇི་སྙེད་མང་པོ་བརྟགས་ཤིང་རྣམ་པར་བརྟགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་དབྱེ་བར་མི་ནུས་ཏེ། དཔེར་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི། ནམ་མཁའ་ལ་རྣམ་
པར་རྒྱུའང་ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི། འདྲེས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྒྱུའང་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི། འདྲེས་པར་མི་བྱེད་དོ། །
གང་འདིར་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟ་བུ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་འདྲེས་པར་མི་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་
བུ༑ དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ཞུགས་ཤིང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི།
རྡུལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་དབྱིངས་སོ། །ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པའི་དབྱིངས་སོ། །མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་མི་འགོག་པའི་དབྱིངས་
སོ༑ ༑འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འགྲོ་བའི་དབྱིངས་སོ། །རྒལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འོང་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་སོ། །འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་གནས་མེད་པའི་དབྱིངས་སོ། །དུས་གསུམ་མཉམ་པའི་
ཕྱིར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དབྱིངས་སོ། །གཟོད་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་དབྱིངས་སོ། །དོན་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་ཟག་མེད་པའི་དབྱིངས་སོ། །གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་
རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་སོ། །འདྲེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་མེད་པའི་དབྱིངས་སོ། །ངས་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་
པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སོ། །གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཏེ། འདི་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་ཐམས་
༄༅། །ཅད་དེ་ལྟར་ཞུགས་པས་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ཞུགས་པའི་གང་ཅི་སྨྲ་བ་དང༌། བརྗོད་པ་དང༌། སྟོན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི།
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དག་གཉིས་སུ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །ཞེ་སྡང་གི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དག་ནི། གཉིས་སུ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཞེ་སྡང་ནི།
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །གཏི་མུག་གི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དག་ནི། གཉིས་སུ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཏི་མུག་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་
ཅན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དག་ནི། གཉིས་སུ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །འདོད་པའི་
ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དག་ནི། གཉིས་སུ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདོད་པའི་ཁམས་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཆོས་
ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དག་ནི། གཉིས་སུ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་དེ་དག་ནི། གཉིས་སུ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །མིག་གི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དག་ནི། གཉིས་
སུ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིག་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དག་ནི། གཉིས་སུ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ནི།
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དག་ནི། གཉིས་སུ་མེད་དེ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། ཆོས་
ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་བར་གྱི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དག་ནི། གཉིས་སུ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །
ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དག་ནི། གཉིས་སུ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །ཕུང་པོའི་
ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དག་ནི། གཉིས་སུ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕུང་པོའི་ཁམས་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །སའི་ཁམས་དང༌། ཆུའི་ཁམས་དང༌། མེའི་
ཁམས་དང༌། རླུང་གི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དག་ནི། གཉིས་སུ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །
༄༅། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང༌། སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དག་ནི། གཉིས་སུ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་
ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་འདི་ལ་ཞུགས་པ་དེ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་
དག་པར་གཞོལ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་པ་རྡོ་རྗེ་ལྟར་སྲ་ཞིང་མི་ཕྱེད་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ལེགས་པར་གནས་ཤིང་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ་ལྟར་སྲ་
ཞིང་མི་ཕྱེད་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་ནི། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་མི་ཕྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བཅུ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་ཕྱེད་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌།
ལྷག་པའི་བསམ་པས་སྤྱོར་བ་མི་ཕྱེད་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་མི་ཕྱེད་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་མི་ཕྱེད་པ་དང༌། བྱམས་
པ་ཆེན་པོ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མི་ཕྱེད་པ་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་མི་ཕྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་མི་ཕྱེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་
མི་ཕྱེད་པ་དང༌། འཁོར་བས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་མི་ཕྱེད་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བས་མི་ངོམས་པ་མི་ཕྱེད་པ་དང༌། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོའི་ཕྱིར་གཏན་པ་མེད་པའི་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་
མི་ཕྱེད་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ལུས་དང་སྲོག་འདོར་བ་མི་ཕྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གཞན་དང་གང་ཟག་གཞན་གྱི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྔོ་བ་མི་ཕྱེད་པ་དང༌།
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་མི་ཕྱེད་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག་ལས་མི་ཕྱེད་པ་དེའི་ཚེ་བསམ་པ་རྡོ་རྗེ་ལྟར་སྲ་
ཞིང་མི་ཕྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེ་ནི། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་འབིགས་ཀྱང་བདག་ཉིད་ནི། མི་ཕིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
བསམ་པ་རྡོ་རྗེ་ལྟར་སྲ་ཞིང་མི་ཕྱེད་པའང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་དང༌། ལྟ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་སེལ་ཀྱང་བདག་ཉིད་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་
པོ་འདི་ལས་མི་ཕྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་པ་རྡོ་རྗེ་ལྟར་སྲ་ཞིང་མི་ཕྱེད་དེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ལེགས་པར་གནས་ཤིང་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །
རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་རྗེས་སུ་ཐོབ་ཅིང་རང་གི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡུལ་མ་ཡིན་
༄༅། །པ༑ ཡུལ་མེད་པ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པས་གང་གི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་
སྟེ༑ དེ་འདི་སྙམ་དུ་མིག་གི་ཡུལ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི། སུ་དང་ཡང་ཉེ་བའང༌། རིང་བ་མ་ཡིན་ནོ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི། དབེན་
པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དབེན་པའི་ཡུལ་ནི། མིག་གི་ཡུལ་གང་ཡང་མེད་དོ། །རྣ་བའི་ཡུལ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི། སུ་དང་ཡང་ཉེ་བའམ། རིང་བ་མ་
ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི། དབེན་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དབེན་པའི་ཡུལ་ལ་ནི། རྣ་བའི་ཡུལ་གང་ཡང་མེད་དོ། །སྣའི་ཡུལ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་
ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི། སུ་དང་ཡང་ཉེ་བའམ། རིང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི། དབེན་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དབེན་པའི་ཡུལ་ལ་ནི། སྣའི་
ཡུལ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ལྕེའི་ཡུལ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི། སུ་དང་ཡང་ཉེ་བའམ། རིང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི།
དབེན་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དབེན་པའི་ཡུལ་ལ་ནི། ལྕེའི་ཡུལ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ལུས་ཀྱི་ཡུལ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི། སུ་དང་ཡང་ཉེ་
པའམ། རིང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི། དབེན་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དབེན་པའི་ཡུལ་ལ་ནི། ལུས་ཀྱི་ཡུལ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ནི།
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི། སུ་དང་ཡང་ཉེ་བའམ། རིང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི། དབེན་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དབེན་
པའི་ཡུལ་ལ་ནི། ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་དང༌། ཁམས་རྣམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལའང་དེ་བཞིན་
ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་དབེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དབེན་པར་འཇུག་གོ །རང་གི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་
ལ་ཞུགས་པ་དེ་ནི། །ཆོས་གང་དག་དེའི་དབང་པོ་དྲུག་ལ་སྣང་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་དབེན་པས་འཇུག་གོ །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་ཆགས་པ་
མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལའང་མི་ཆགས་མི་ཐོགས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཤིང་རང་
གི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཐོབ་པ་རྟག་ཏུ་མི་བརྗེད་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
༄༅། །དཔའ་གཟུངས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱ་བས་གཟུངས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལ་གཟུངས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱེད་པ་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་བོ་འདི་
དག་ནི། གཟུངས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱེད་པ་སྟེ། སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། ཆོས་འདོད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་ཞིང་མོས་པ་
དང༌། ཆོས་ལ་གཞོལ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་བབ་པ་དང༌། མང་དུ་ཐོས་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ཅིང་བསྙེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང༌། སློབ་དཔོན་དང་མཁན་པོ་རྣམས་ལ་ང་རྒྱལ་མེད་ཅིང་
བཙུན་པར་གུས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བས་མི་ངོམས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་བཀའ་བློ་བདེ་ཞིང་མཐུན་པར་འཛིན་པ་དང༌། ཆོས་སྨྲ་བའི་གང་ཟག་རྣམས་
ལ་སྟོན་པ་ཙམ་དུ་སེམས་ཤིང་འཁྲུལ་བ་མི་ཚོལ་བ་དང༌། ཀུན་འཛིན་པ་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། སྟོན་པ་ལ་ལེ་ལོ་མེད་པ་དང༑ ཆོས་ལ་སློབ་དཔོན་གྱི་དཔེ་མཁྱུད་མེད་ཅིང་ཟང་ཟིང་མེད་པར་ཆོས་
སྦྱིན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའི་གནས་ཐོས་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་གྱི་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་ལ་སོ་སོར་བརྟག་པའི་ཕྱིར་མང་དུ་ཐོས་པ་མུ་མེད་པར་བྱས་པ་དང༌།
ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་མེད་པར་བྱས་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་དབེན་པ་ལ་སེམས་གཞོལ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་དྲུག་
མི་འདེར་བ་དང༌། གུས་པར་བྱ་བའི་གནས་དྲུག་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་
དང་མི་འགལ་བའི་ལས་དང༌། བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་ལ་སེམས་ངེས་པར་རྟོག་པ་ལ་མི་སྐྲག་པ་དང༌། འཕགས་པའི་རིགས་དང་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་
འཛིན་པས་ཡོངས་སུ་མི་འཆད་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ལ་སེམས་ཞུམ་པ་མེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བས་སྙིང་རྗེ་ཆེ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་ལྟ་བས་ལུས་དང་སྲོག་འདོར་
བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་ལྟ་བས་རྟག་ཏུ་ང་རྒྱལ་མེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་སྟེ། འདི་ནི་གཟུངས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་
ལ་གཟུངས་གང་ཞེ་ན། གང་ཀུན་བཟུང་བའི་ཆོས་རྣམས་མི་བརྗེད་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་བརྗེད་པ་དང༌། དྲན་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང༌། བློ་
གྲོས་འདོད་པ་དང༌། ཡི་གེ་མི་ཟད་པ་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་དང་སྐད་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་དང་སྤོབས་པ་བསྟན་པ་ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་དང༌། ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་རྟོགས་པ་ལ་
འཇུག་པ་ཤེས་པ་དང༌། དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་མི་ཟད་པ་བསྟན་པ་ཤེས་པ་དང༌། དོན་དམ་པ་དབྱེར་མེད་པའི་དེ་ཁོ་ན་བསྟན་པ་ཤེས་པ་
༄༅། །དང༑ བདེན་པ་ལ་འཇུག་པ་ངེས་པ་ཤེས་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྤོང་བའི་བརྩོན་འགྲུས་མི་འགོང་པ་ཤེས་
པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པས་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཤེས་པ་དང༌། དབང་པོའི་རིག་པ་ཤེས་པ་དང༌། སྟོབས་ལ་གནས་པ་མི་བསྐྱོད་པར་ཤེས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྟོགས་པ་དང༌། མཐུན་
པ་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་ལ་འཇུག་པའི་གནས་པ་དང༌། ཞི་གནས་ཀྱི་སེམས་གནས་པར་ཤེས་པ་དང༌། ལྷག་མཐོང་གིས་ཆོས་སྒྲོལ་བར་ཤེས་པ་དང༌། རིག་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྗེས་སུ་
མཐུན་པ་ཤེས་པ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེད་པ་ཤེས་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་
པོ་བཞི་སོ་སོ་ཅི་རིགས་པར་ཤེས་པ་དང༌། སྒྲ་སྐད་དང་ངག་གི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བརྡ་སྟོན་པ་ཤེས་པ་དང༌། དོན་དབྱེར་མེད་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཚིག་འབྲུ་མི་ཟད་པར་ཤེས་པ་
དང༑ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱ་བ་ཤེས་པ་དང༌། སོ་སོ་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་པ་ཤེས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དྲན་པས་འཛིན་པ་ཤེས་པ་དང༌། ཚིག་དང་ཡི་
གེ་ཐམས་ཅད་མཚམས་སྦྱར་བའི་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཤེས་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་བྱ་བ་བ་ལ་འཇུག་པ་
ཤེས་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྣང་བ་རབ་རིབ་མེད་པར་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་ནི་གཟུངས་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་དེ་ནི་མི་ཟད་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཆར་འབེབས་
པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་གདུང་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྐྱེད་པ་འདི་ནི་གཟུངས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུངས་ཐོབ་པ་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་བརྗེད་པར་སྤྱོད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཐོབ་པ་རྟག་ཏུ་མི་བརྗེད་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་
བུ༑ དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤོབས་པ་ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་རྒྱུན་མི་ཆད་ལ་རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་སྦྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། ཉི་
ཤུ་རྩ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤོབས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྦོབས་པ་མྱུར་བ་དང༌། སྤོབས་པ་མགྱོགས་པ་དང༌། སྤོབས་པ་ཐོགས་
པ་མེད་པ་དང༌། སྤོབས་པ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་སྤོབས་པ་དང༌། ཟབ་མོ་ལ་སྤོབས་པ་དང༌། སྣ་ཚོགས་ལ་སྤོབས་པ་དང༌། ལེགས་པར་བརྒྱན་པའི་སྤོབས་པ་དང༌། ཞུམ་པ་མེད་
པའི་སྤོབས་པ་དང༌། འཇིགས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པའི་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་སྤོབས་པ་དང༌། མདོ་དང༌། རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། སྔོན་བྱུང་བ་ལ་སྤོབས་
༄༅། །པ་དང༌། མི་ཐུལ་བའི་སྤོབས་པ་དང༌། ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་ལ་སྤོབས་པ་དང༌། སྤོབས་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་དང༌། ཚིག་
བཙུན་ཞིང་གཟུང་བའི་སྤོབས་པ་དང༌། ཆོས་སྟོན་པའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་སྤོབས་པ་དང༌། ལྷའི་འཁོར་གྱི་རྒྱན་གྱི་སྤོབས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པའི་སྤོབས་པ་དང༌།
འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ལ་སྤོབས་པ་དང༌། འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པ་དང༌། འཁོར་ལ་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་
སྤོབས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དྲན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྤོབས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་སྤོབས་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་པོ་དེ་
དག་ནི༑ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤོབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིས་འགྲུབ་སྟེ། ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བླ་མའི་ངག་མི་
གཅོག་པས་མྱུར་བའི་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚུར་ཤོག་ཅེས་བྱ་བ་དང་སོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཡོ་མེད་པས་སྤོབས་པ་མགྱོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་
པ་མེད་པས་སྤོབས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་མ་ཆགས་པར་གནས་པས་སྤོབས་བ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྲ་མའི་ཚིག་མེད་པས་ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་སྤོབས་
པར་འགྱུར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྟོགས་པས་ཟབ་མོ་ལ་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱིན་པ་སྣ་ཚོགས་བསགས་པས་སྣ་ཚོགས་ལ་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆུང་མ་ལེགས་པར་
བརྒྱན་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱིན་པས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པའི་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་མི་ཉམས་པས་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལེགས་
པར་ཀུན་ཏུ་བསྲུངས་པས་འཇིགས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། དྲིལ་བུ་སྣ་ཚོགས་བྱིན་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྣ་ཚོགས་
བསྟན་པ་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་མདོ་དང༌། རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། སྔོན་བྱུང་
བ་ལ་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། དབུལ་བ་དང༌། མགོན་མེད་པ་ལ་མི་བརྙས་པས་མི་ཐུལ་བའི་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །གཏེར་མི་ཟད་པ་སྦྱིན་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཆོས་
ལ་སྦྱོར་བས་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་ལ་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚིག་བདེན་པ་དང༌། ཐ་བ་མེད་པ་དང༌། ངག་རྩུབ་པོ་མེད་པའི་ངག་གི་ལས་དང་ལྡན་པས་སྤོབས་པ་
ཤིན་ཏུ་གསལ་ཞིང་མཛེས་པར་འགྱུར་རོ། །བླ་མའི་ཚིག་ཁྱད་དུ་མི་གསོང་པ་དང༌། གཞན་གྱི་ཚིག་མི་གཅོད་པས་ཚིག་བཙུན་ཞིང་གཟུང་བའི་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །རང་གི་ཡོན་
༄༅། །ཏན་གྱི་ཆོས་སྒྲུབ་པས་ཆོས་བསྟན་པ་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་ལ་མི་བསྟོད་པ་དང༌། གཞན་ལ་མི་སྨོད་པ་དང༌། ཕངས་པའི་དངོས་པོ་
ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལྷའི་འཁོར་གྱི་རྒྱན་གྱི་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལ་སློབ་དཔོན་གྱི་དཔེ་མཁྱུད་མེད་པ་དང༌། ཆོས་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་བཞིན་དུ་སྟོན་པས་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་
པའི་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་དང༌། གཞན་ལ་མི་གནོད་པ་དང༌། ནད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནད་གཡོག་བྱེད་པ་དང༌། སྨན་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པས་འཇིག་
རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །ཕ་རོལ་ལ་འཁྲུལ་པའི་སྐབས་མི་ཚོལ་བ་དང༌། གཞན་དག་གི་ལྟུང་བ་མི་གླེང་བ་དང༌། འཁྲུལ་
པ་ལ་མི་རྟོག་པས་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། མྱ་ངན་
ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་འགོད་པ་དང༌། རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཐམས་ཅད་དོན་དུ་མི་གཉེར་བས་འཁོར་ལ་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་
དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་སྤོབས་བར་འགྱུར་རོ། །བཀའ་བློ་བདེ་བ་དང༌། དེས་པ་དང༌། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་དགའ་བ་དང༌། གཞན་གྱི་རྒྱུད་འཁྲུག་པར་
མི་བྱེད་པས་སྐྱེ་བ་དྲན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་མི་ཉམས་པ་དང༌། ཐེག་པ་དམན་པ་མི་འདོད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེ་བ་དང༌།
ཐམས་ཅད་ནན་ཏན་ལ་འགོད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་གཞན་ལ་གོ་བར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་སྤོབས་པ་ཞེས་
བྱའོ༑ ༑སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱ་བ་སྟོན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཚིམ་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གཞན་
གྱི་སེམས་པ་དང་མཐུན་པར་སྟོན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། སྤོབས་པ་
ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་རྒྱུན་མི་ཆད་ལ། རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་རླབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱེ་བ་དང༌།
འཆི་འཕོ་དང༌། འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བཅུ་གཉིས་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱེ་བ་དང༌། འཆི་འཕོ་བ་དང༌། འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་
དབང་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། བཅུ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྡིག་པའི་གོགས་པོ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཤིང་རྟག་ཏུ་དགེ་བའི་བ་ཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་དང༌། ལྟ་བ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་
༄༅། །དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་ལྡན་པ་ཤེས་པ་དང༌། ཤེས་
རབ་དང་ཐབས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་མ་ཉམས་པ་ཐོབ་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་བྱུང་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང༌། བསམ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བའི་བྱམས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་དང༌། ཆོས་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྟོག་པ་དང༌། འཆི་འཕོ་མེད་པར་
འཕོ་ཞིང་སྐྱེ་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྨི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནས་སྐྱེ་སྟེ་འཕོ་ཞིང་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་དང༌། འཕོ་བ་དང༌། འབྱུང་བར་ཡང་མི་སེམས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་སྐྱེས་པའི་རབས་བསྟན་པ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པའི་སྐྱེས་པའི་རབས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། རྩ་བ་གཉིས་ལ་གནས་པ་སྟེ།
འདི་ལྟ་སྟེ། མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ་དྲང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྩ་བ་ལ་གནས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱེ་བ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང༌།
འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུད་བཞིའི་ལམ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཤིང་བདུད་དང༌། ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་
ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤེས་ཤིང་རྟོགས་པས་ཕུང་པོའི་བདུད་ལས་ཡང་དག་པར་འདའོ། །ཇི་
ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་སོ་སོར་རྟོག་པས་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ལས་ཡང་དག་པར་འདའོ། །རྟན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྟོགས་པས་འཆི་བདག་གི་བདུད་ལས་ཡང་དག་
པར་འདའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་ཉམས་པས་ལྷའི་བུའི་བདུད་ལས་ཡང་དག་པར་འདའོ། །ཡང་དེས་བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་བཅོམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་བཅོམ་པ་
གང་ཞེ་ན། གང་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བདུད་ཀྱིས་གླགས་མི་རྙེད་པ་སྟེ། ཐེག་པ་དམན་པ་འདོད་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་སྲུང་བ་བདུད་ཀྱི་ལས་
དང༌། སེམས་ཅན་ཐ་དད་པར་སྦྱིན་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། སྐྱེ་བ་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་གཟུགས་སུ་བསྔོས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། འཇིག་
རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དེ་ལ་ཆགས་ཤིང་རོ་མྱང་བའི་བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཆོས་ངན་པ་ལ་སྨོད་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། འཁོར་བས་ཡོངས་སུ་
༄༅། །སྐྱོ་བ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་མི་བསྔོ་བ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ལ་མི་སྨོད་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། ལྟུང་བ་འཆབ་པ་བདུད་ཀྱི་
ལས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྡང་བ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། བྱམས་པ་རྒྱུན་གཅོད་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་
ཡོངས་སུ་མི་ཚོལ་བ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པར་མི་འདོད་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། ཆོས་ལ་སློབ་དཔོན་གྱི་དཔེ་མཁྱུད་བྱེད་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། ཟང་ཟིང་དང་
འབྲེལ་པར་ཆོས་སྟོན་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། ཐབས་དང་བྲལ་བས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་འདོར་བ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌།
ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་རྣམས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་མི་གུས་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསླབ་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་བདུད་ཀྱི་
ལས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། དུས་མ་ཡིན་པར་སྒྲུབ་འདོད་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བོར་ནས་རིགས་ལ་རྟོག་པ་བདུད་
ཀྱི་ལས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་འདོད་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། འདུས་བྱས་ལ་སྨོད་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། སེམས་སེམས་ཅན་གྱི་ཅི་བྱའོ་ཅོག་ལ་གཡེལ་བ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། ང་རྒྱལ་
ལ་གནས་ཤིང་མི་འདུད་པ་དང༌། ལྕེ་གཉིས་སྨྲ་བ་དང༌། གཡོ་སྒྱུ་དང་ལྡན་པ་དང༌། བཅོས་མ་ལ་དགའ་བ་དང༌། མི་དྲང་བ་དང༌། རྩུབ་ཅིང་བརླང་བ་དང༌། སྡིག་པ་ལ་མི་སྨོད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་
དྲུངས་འབྱིན་པ་དང༌། ཐོབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་དང༌། ཆོས་མ་ཡིན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། ཆོས་མ་ཡིན་པ་འདོད་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་དང༌། ཆོད་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ལྡང་བ་རྣམ་
པར་མི་གནོན་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། སེམས་ཀྱི་དྲི་མ་མི་རྟོག་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། དགེ་སྦྱོང་གི་དྲི་མ་ལ་མི་མཇེད་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཇི་ཅམ་དུ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་
དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་འདོར་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི། བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །ཆོས་བཞིས་ནི། བདུད་ཀྱི་ལས་འདི་དག་ལས་ཤིན་ཏུ་འདའ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མ་
བརྗེད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་དང༌། དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་གནས་པའི་བག་ཡོད་པ་དང༌། ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་གནས་ཏེ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཆོས་
ཀྱི་ཚུལ་ཟབ་མོ་ལ་གནས་ཏེ་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། བདུད་བཞིའི་ལམ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་
ཤིང་བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་བསགས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཐམས་
༄༅། །ཅད་འཚོ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པས་གནས་པ་ཡིན། །འབྱུང་པོ་རྣམས་
ལ་སྙིང་རྗེ་བར་གནས་པ་ཡིན། བསམ་གཏན་རྣམས་ལ་དེ་ལ་མ་ཆགས་པར་གནས་པ་ཡིན། སློང་བ་རྣམས་ལ་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡིན། བསོད་ནམས་
དག་གིས་ལོངས་སྤྱོད་མཐུན་པ་ཡིན། བསམ་པ་དག་པས་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་ཡིན། མཐོ་དམན་གྱི་ཡིད་མེད་པས་སེམས་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པས་བསམ་
པ་འབྱོར་བ་ཡིན། མཆོད་སྦྱིན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པས་སེམས་གྲོལ་ཞིང་སྒོ་བསྒྲིབས་པ་མེད་པ་ཡིན། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་གཟུངས་དང་སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན།
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཚད་མེད་པར་འགྲོ་བས་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
འཚོ་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་གི་ནང་གི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཚོ་བར་གྱུར་ཅིག །བདག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། ཆོས་ཤེས་པ་ལ་
མཁས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཚོ་བ་མ་ཡིན་པར་མ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་བསགས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཚོ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པའི་བྱ་བ་ཤེས་པས་སྟོབས་བཅུ་ཡོངས་
སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བ་ཚར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་ཟད་པའི་བྱ་བ་ཤེས་པས་མི་འཇིགས་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བ་ཚར་ཕྱིན་པ་ཡིན། དུས་གསུམ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་
ཀྱི་བྱ་བ་ཤེས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བ་ཚར་ཕྱིན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱི་སྣང་བ་ཐོབ་པས་སྤྱན་ལྔ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བ་ཚར་
ཕྱིན་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་འགྲོ་བ་ཐོབ་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བ་ཚར་ཕྱིན་པ་ཡིན། །ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཡང་དག་པར་བཅད་པས་
དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐང་བ་ཚར་ཕྱིན་པ་ཡིན། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་བསགས་པས་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་དང༌། མཚན་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོའི་
རྒྱན་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བ་ཚར་ཕྱིན་པ་ཡིན། དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པས་ས་བཅུ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བ་ཚར་ཕྱིན་པ་ཡིན། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་
༄༅། །ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བ་ཚར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
མཛད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ཅིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་
ཀྱི་སེམས་དང༌། སྤྱོད་པ་ལ་མི་ཆགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། ཛམྦུའི་གླིང་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་སྣང་བ་ཇི་སྙེད་པ་དག་ཐམས་ཅད་དང་འདྲ་
བའི་ཕྱག་རྒྱ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་ཡོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་སུ་སྣང་བའམ། གཟུགས་སུ་སྣང་བའམ། སྒྲར་སྣང་
བ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་གཅིག་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱའི་
ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི། རོ་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཆོས་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རོར་ཤེས་པས་རོ་
གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི། དུས་ལས་མི་ཡོལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དུས་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོ་སར་རྟོག་
པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་དུས་ལས་མི་ཡོལ་ལོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི། ཤི་བའི་རོ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བག་ཆགས་
ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི། ཆུ་ཐམས་ཅད་ཟད་པས་བྲི་
བའམ༑ གང་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཟད་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བྲི་བའམ། གང་བར་མི་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི།
ཁ་ཚོན་ཚད་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཚད་མེད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི། ཟབ་ཅིང་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་
དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཟབ་ཅིང་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི། སེམས་ཅན་ཚད་
མེད་པའི་གནས་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཚད་མེད་པའི་གནས་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི། རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང༌། སྤྱོད་པ་ལ་མི་ཆགས་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་
༄༅། །ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཆོས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་
ཀུན་ནས་ལྡང་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། ལྟ་བ་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་
ན༑ རླུང་མར་ནི། ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་མི་ཆགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རླུང་མར་ལྟ་བུའི་སེམས་དང་ལྡན་པའང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ཆགས་སོ། །
ཡང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ནི། སྤྱོད་པ་དང༌། ཆོ་གའི་ཚུལ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཆོ་ག་ནི། དྲན་པའོ། །སྤྱོད་པ་ནི། རྣམ་པར་མི་གཡེང་བའོ། །དེ་དག་ནི། མུན་པ་དང་བྲལ་ཞིང་
སྣང་བ་ཐོབ་པའང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་ཤེས་པའོ། །སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་
དག་མུན་པ་དང་བྲལ་ཞིང་སྣང་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ནི། ཡེ་ཤེས་གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་ཅིང་རང་གི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་
རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་གནས་ཤིང་སེམས་ཅན་གཞན་ཡེ་ཤེས་འདོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཡེ་ཤེས་
བསྟན་པ་འདི་ལ་གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་ཅིང་རང་གི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིག་
སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་ལྟ་བ་ཀུན་ལས་སེམས་དབེན་ཞིང༌། །མཁས་པ་བསོད་ནམས་ཚོགས་ནི་རབ་བྱེད་ལ། །མཚན་མ་ལྡན་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་སུ། །བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་
བསྔོས་དེ་ནི་ཟད་མི་འགྱུར། །ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ཀུན་སྤངས་ནས། །དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་རྣམས་ཚོལ་བར་བྱེད། །མཐའ་ཡས་བློ་ལྡན་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད། །ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད། །རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་སངས་རྒྱས་རྗེས་དྲན་པ། །གཟུགས་དང་མཚན་གྱི་ཆོས་སུ་མ་ཡིན་ཏེ། །གང་ན་སེམས་དང་ཡིད་ནི་མི་རྒྱུབ། །དེ་ནི་མཐུན་པར་སངས་རྒྱས་རྗེས་
སུ་དྲན༑ ༑ཆོས་ནི་འདོད་ཆགས་བྲལ་ཞིང་རང་བཞིན་དབེན། །ཞི་ཞིང་རབ་ཞི་རྟག་ཏུ་མཚན་མ་མེད། །གང་ཞིག་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་བྲལ་གྱུར་པ། །དེ་འདིར་ཆོས་ནི་རྗེས་སུ་དྲན་པ་
ཡིན༑ ༑འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་ཤིན་ཏུ་འདུས་མ་བྱས། །སྟོང་པ་མཚན་མེད་སྨོན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ། །དེ་ལ་སེམས་མེད་དྲན་དང་འཇུག་པ་མེད། །དེ་ནི་དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིན། །ཕུང་
པོ་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་ཐམས་ཅད་གཏོང༌། །ཉོན་མོངས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་འདོར། །སྙེམས་པ་མེད་ཅིང་རྟོག་དང་རྣམ་རྟོག་དག །འདི་ནི་གཏོང་བ་ལེགས་པར་རྗེས་སུ་དྲན། །
༄༅། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཟག་པ་མེད་ཅིང་འདུས་མ་བྱས། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་འཇུག་པ་མེད། །འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་སྲིད་གསུམ་མི་གནས་པ། །དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་
རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིན། །ལྷ་གང་དག་ཅིང་དྲི་མེད་ཉོན་མོངས་མེད། །དགའ་ལྡན་གནས་པ་དབང་བསྐུར་ཐོབ་གྱུར་བ། །སེམས་ཅན་དག་པ་དེ་དག་འདི་དྲན་ཞིང༌། །བདག་ཀྱང་མྱུར་དུ་དེ་
འདྲར་འགྱུར་སྙམ་སེམས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཀྱི་དམ་ཆོས་འཛིན་པ་ནི། །ཉོན་མོངས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འཛིན་མི་བྱེད། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་གཉིས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ། །དེ་
འདྲ་དེ་ནི་རྒྱལ་བའི་ཆོས་འཛིན་ཡིན། །རྒྱལ་བས་བྱང་ཆུབ་མཚན་ཉིད་གང་བསྙེས་པ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་ཡོངས་འཛིན་ཅིང༌། །གང་གིས་རྡུལ་མེད་མཐའ་འདིར་རབ་ཤེས་
པ༑ ༑དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཆོས་འཛིན་ཡིན། །བདག་ནི་རབ་ཏུ་དག་པས་སེམས་ཅན་དག །ཆོས་ཀུན་དག་པར་མཁས་པ་སུས་རྟོགས་པ། །དེ་ནི་སེམས་དག་རང་བཞིན་འོད་གསལ་
ཏེ༑ ༑སེམས་ཅན་བཏང་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །སེམས་ཅན་ཁམས་རྣམས་མ་རུང་མི་བྱེད་ཅིང༌། །དེ་ནི་བྲི་ཞིང་གང་བར་མཐོང་བ་མེད། །ལྟ་བ་ནོར་པ་རབ་ཏུ་སྤང་བར་སྟོན། །
དེ་འདྲ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་མང་པོ་སྤྱོད། །འཇིག་རྟེན་ཡུལ་ཀུན་རབ་ཏུ་གང་སྟོན་པ། །དེས་ནི་སངས་རྒྱས་ཡུལ་ཡང་རབ་ཏུ་སྟོན། །སངས་རྒྱས་ཡུལ་ནི་ནམ་མཁའ་མཚུངས་པ་སྟེ། །
དེ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་ཡུལ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས། །སྒྲ་སྐད་དབྱངས་དང་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ནི། །བྲག་ཅ་འདྲ་བར་དེ་ཡིས་རབ་མཐོང་ཞིང༌། །དེ་ལ་ཉན་པའང་ཤིན་ཏུ་ཡོད་མིན་པར། །དེ་ལྟར་རབ་
ཏུ་ཤེས་པ་གཟུངས་ཐོབ་བོ། །ཀུན་ཏུ་འཛིན་དང་འཛིན་ཅིང་ཀློག་པ་དང༌། ཆོས་རྣམས་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་རབ་བཤད་ཀྱི། །བདག་དང་སེམས་ཅན་ཆོས་སུ་རློམ་སེམས་མེད། །དེ་ནི་གཟུངས་
ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན། །རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱིས་གསུངས་པ་འཛིན་བྱེད་ཅིང༌། །ལེགས་པར་གསུངས་པས་སེམས་ཅན་ཚིམ་བྱེད་པ། །དྲན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་བྲལ་མི་འགྱུར། །གཟུངས་ལ་
ངེས་པའི་ཡོན་ཏན་འདི་དག་གོ །ཆོས་ནི་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བསགས་མེད་པས། །ཆོས་ལ་མི་འཕྲོ་འཕྲོས་པ་མེད་པའང་མིན༑ །དཔེར་ན་ཀླུ་ནི་ཆར་རྒྱུན་འབེབས་པ་ལྟར། །དེ་ལྟར་དེ་ཡང་
ཆོས་ཀྱི་ཆར་པ་འབེབས། །ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་རྣམས་ཀྱི་སྤོབས་པ་ནི། །ཐོགས་མེད་རྒྱུན་ཆགས་རྒྱུན་ཆད་མི་འགྱུར་པར། །མདོ་སྡེ་སྟོང་ཕྲག་བྱེ་བ་རབ་ཏུ་འཆད། །སེམས་ཅན་དབང་
པོ་སེམས་ཅན་འདུ་ཤེས་མེད། །སངས་རྒྱས་མཐུ་ཡིས་བསྐལ་པ་བྱེ་སྟོང་དུ། །རྒྱུན་མི་ཆད་པར་ཆོས་ནི་རབ་སྟོན་ཅིང༌། །བསམ་པ་ཇི་བཞིན་སེམས་ཅན་ཚིམ་པར་བྱེད། །སྤོབས་པའི་
ཚུལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་གནས། །ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་འདྲ་བ་བཞེས། །གང་གིས་ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་ཚུལ་ཤེས་ལ། །སེམས་ཅན་སྲོག་དང་གང་ཟག་མི་
༄༅། །འཛིན་པ། །དེ་ནི་རྒྱལ་པ་རྣམས་ཀྱི་དམ་ཆོས་འཛིན། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་འདས། །དེ་དག་དེ་ལྟར་ཀུན་ཏུ་སྐྱེ་བ་མེད། །སུ་ཡི་བཟོད་པ་འདི་
འདྲའི་འོད་གསལ་བ། །དེ་ནི་བསྟན་པ་འདི་ལ་བག་ཡོད་ཡིན། །ཕུང་པོ་ཡང་དག་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མཐོང༌། །ཆོས་དབྱིངས་ཇི་འདྲ་དེ་བཞིན་ཁམས་རྣམས་ཤེས། །དབང་པོ་དྲུག་ནི་གྲོང་
སྟོང་འདྲ་མཐོང་བ། །དེ་ནི་ཕུང་པོའི་བདུད་ལས་ཡང་དག་འདའ། །སྤྲིན་བརྩེགས་ཕུང་པོ་ལྟ་བུར་ཉོན་མོངས་རྣམས། །བག་ཡོད་ཚུལ་བཞིན་རབ་ཏུ་རྟོག་བྱེད་ཅིང༌། ཆོས་ལ་མི་རྟོག་
རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། དེ་ནི་ཉོན་མོངས་བདུད་ལས་ཡང་དག་འདའ། །གང་ཟག་སྐྱེ་བ་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་མེད་ཤེས། །འདི་ལ་གང་ཡང་འཕོ་མེད་འགྲོ་བ་མེད། །ཆོས་རྣམས་འོད་མེད་སོང་བ་མེད་
ཤེས་པ༑ ༑དེ་ནི་འཆི་བདག་བདུད་ཀྱི་དབང་མི་འགྲོ་།གང་ཞིག་གཡོ་དང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་ཅིང༌། །བྱང་ཆུབ་གནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་འདུ་ཤེས་མེད། །བདག་དང་སེམས་ཅན་མེད་ཀྱང་
སྙིང་རྗེ་འཇུག །དེ་ནི་དཔུང་དང་བཅས་པའི་བདུད་འདུལ་ལོ། །རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ནི་མཉམ་པར་མཐོང༌། །འདུས་བྱས་མི་གནས་འདུས་མ་བྱས་ལ་མིན། །འགྲོ་བའི་སེམས་ནི་
སྒྱུ་མ་འདྲར་མཐོང་བ། །དེ་ནི་སེམས་དཔའི་རྫི་བ་མེད་པ་ཡིན། །ཕ་རོལ་ཚུ་རོལ་གང་ལའང་མི་ཆགས་ལ། །ཆོས་ལྡན་གྲུ་ནི་ཡང་དག་སུ་སྦྱོར་ཞིང༌། །སེམས་ཅན་སྒྲོལ་ཡང་སེམས་
ཅན་འདུ་ཤེས་མེད། །མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ། །སྲིད་པ་གསུམ་པོ་འབྲོག་དགོན་འདྲ་བ་དང༌། །སྟོང་པ་འགྱུར་བ་མེད་པར་རབ་ཤེས་ཤིང༌། །ལམ་གྱི་རིམ་གྱིས་རྟག་ཏུ་སེམས་
ཅན་སྒྲོལ། །དེ་ནི་དེད་དཔོན་བདུད་རྩི་ལམ་སྟོན་པ། །མཛངས་པ་དེ་ནི་ཚུལ་དང་ཚུལ་མིན་མཁས། །ཆོས་རྣམས་གདོད་ནས་སྟོང་པར་རབ་ཏུ་ཤེས། །ཚུལ་དང་རིགས་པ་མྱ་ངན་འདས་ལ་མཛུད།
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་འདྲེན་ཅེས་བྱ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་གཞན་དང་གཞན་དུ་འགྱུར། །སེམས་ནི་སེམས་ལ་ནམ་ཡང་མཚམས་མི་སྦྱོར། །འགྲོ་བའི་སེམས་རྒྱུད་དེ་དག་རབ་ཤེས་
པ༑ ༑བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་འདྲེན་ཅེས་བྱ། །ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཆུ་ཟླ་ལྟར། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དག་ཅིང་རྣམ་དག་ཅེས། །ཉོན་མོངས་ཀུན་དང་འདྲེ་བར་མི་བྱེད་
པ༑ ༑སེམས་ཅན་དག་པ་དེ་ནི་མ་སྨད་པ། །གང་ཞིག་ཆོས་གཅིག་གིས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །སྒྱུ་མ་མིག་རྒྱུ་འདྲ་བར་གཟུང་མེད་དང༌། །གསོག་དང་རྫུན་དང་རྟག་པ་མེད་པར་ཤེས། །དེ་ནི་
བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་མྱུར་དུ་འགྲོ་།ཆོས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་ལྷ་དང༌། མི་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། མི་འམ་ཅི་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་སྲོག་ཆགས་ཁྲག་ཁྲིག་
ཕྲག་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སུམ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་
༄༅། །ཏོ༑ ༑སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིའང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རབ་ཏུ་གཡོས་སོ། །སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁྱབ་པར་གྱུར་
ཏོ༑ ༑ལྷ་བརྒྱ་སྟོང་དག་ཀྱང་མེ་ཏོག་གི་ཆར་རབ་ཏུ་འབེབས་ཤིང་སིལ་སྙན་དག་ཀྱང་དཀྲོལ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གང་དག་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་མོས་པ་དང༌། འཛིན་པ་དང༌། ནན་ཏན་
བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་རྗེས་སུ་དོང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འབྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ཐམས་ཅད་མཁས་
པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱན་གྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་བྱས་ཏེ་ཕྱག་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བྱུང་བར་གྱུར་ན་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་འདི་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་
བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་འདི་དག་ཀྱང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞུས་པ་ལུང་བསྟན་
པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་མཛོད་མངོན་དུ་རངས་པར་མཛད་པས་མུ་ཏིག་གི་དྲ་བ་འོད་དྲི་མ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པ་སྟོང་གསུམ་ཡོངས་སུ་
གང་བ་རི་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ལ་མངོན་བར་གསོལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི། ཆགས་པ་
མི་མངའ་ཞིང་སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བ་བསྟན་པ་འདི་ནི། རྒྱུན་མི་ཆད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ལ་གཟིགས་ཤིང་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་
མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་འདྲ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་དེས་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཚིམ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་འང་
རྒྱས་པར་བརྗོད་པ་མཛད་པར་གྱུར་ཏོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་ལའང་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོས་རྒྱས་པར་མཛད་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་ལའང་ཆོས་འབྱུང་བའི་སྒོ་བསྟན་པས་དེས་ཆོས་འབྱུང་བའི་སྒོ་ཚད་མ་མཆིས་པ་བསྟན་པར་བགྱིའོ། །འཕགས་པ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་
ཞུས་པ༑ ༑བམ་པོ་བཞི་པ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱུར་བ་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་པ་དེས་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། གང་ཁྱོད་ཀྱི་མིང་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་དེ། ཅི་ནམ་མཁའ་ཁྱོད་ཀྱི་མཛོད་དམ། སྨྲས་པ། རིགས་
ཀྱི་བུ༑ དེ་བཞིན་ཏེ། ནམ་མཁའ་ནི། ཁོ་བོའི་མཛོད་དོ། །མྱུར་བར་སྤོབས་པས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ནམ་མཁའི་མཛོད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་བལྟའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་
༄༅། །འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྟོན་ཅིག །དེ་ནས་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱུར་བར་སྤོབས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཀྱི་ཡིད་ལ་གང་འདོད་པ་དེ་ཁོ་བོས་ནམ་མཁའ་
ལས་ཆར་དབབ་བོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱུར་བར་སྤོབས་པ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ༑ དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཨུཏྤ་ལའི་དཔལ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་པདྨ་
བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ན་འོད་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་པདྨ་རྒྱ་ནི། རྒྱང་གྲགས་ཀྱི་ཚད། འདབ་མ་བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་འཇམ་ཞིང་གཞོན་པ། གོས་ཀ་ཙ་ལིནྡི་ཀ་
ལྟར་རེག་ན་བདེ་བ། དྲིས་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁྱབ་པ། ཁ་དོག་མང་པོ་བརྒྱ་སྟོང་དང་ལྡན་པ། མཐོང་ན་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་ཆོག་མི་ཤེས་པ། པདྨ་དེ་མཐོང་བ་དང་དྲི་མ་
སྣམས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བདག་གིས་མཐོང་སྟེ། འཁོར་འདིར་དེ་འདྲ་བའི་པདྨའི་ཆར་ཕོབ་ཅིག་སྙམ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་མྱུར་བར་སྤོབས་པས་བསམ་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ནམ་མཁའི་ངོས་ལས་དེ་འདྲ་བའི་པདྨའི་ཆར་མངོན་པར་
ཕབ་སྟེ། དེ་ནས་འཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་པདྨ་དེ་དག་གི་དྲི་མཐོང་ཞིང་ཚོར་བས་དགའ་བའི་ཟས་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །འཁོར་དེ་ཐམས་ཅད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་
ལངས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་འཇེར་ཏོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །སེམས་
ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདི་འདྲ་བའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་པོ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་པ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་ལས་གསེར་ཕྱེའི་ཆར་ཕོབ་ཅིག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་བཀོད་པས་ཚིག་དེ་སྐད་ཅེས་
སྨྲས་མ་ཐག་ཏུ་དེའི་མོད་ལ་ནམ་མཁའ་ལས་གསེར་ཕྱེའི་ཆར་མངོན་པར་ཕབ་བོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་བཀོད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་
འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆར་ཕོབ་ཅིག །ཚིག་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་མ་ཐག་ཏུ་དེའི་མོད་ལ་ཕྱོགས་བཅུ་ནས་རི་རབ་ཀྱི་ཚད་
ཙམ་གྱི་རིན་པོ་ཆེ་གྲངས་མེད། དཔག་ཏུ་མེད་པ། མིང་ཐ་དད་པ། ཁ་དོག་ཐ་དད་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་ཆར་ཆེན་པོ་མངོན་པར་ཕབ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། ཤེལ་དང༌།
༄༅། །བཻ་ཌཱུཪྻ་དང༌། རྡོའི་སྙིང་པོ་དང༌། མུ་ཏིག་དམར་པོ་དང༌། སྤུག་དང༌། དཔལ་གྱི་སྙིང་པོའི་ཟེ་བ་ཅན་དང༌། དྲི་མེད་དང༌། རིན་ཆེན་བྱུ་རུ་དང༌། ཟླ་བའི་འོད་
དང༌། མེ་ཤེལ་དང༌། སྣང་བྱེད་དང༌། འོད་མཆོག་དང༌། འཛམ་གླིང་མེ་འོད་དང༌། དུང་དང༌། མན་ཤེལ་དང༌། བྱུ་རུ་དང༌། ཨནད་རྙིལ་དང༌། ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་དང༌།
རབ་ཏུ་ཞི་བའི་འོད་དང༌། ཆུ་འོད་དང༌། ཆུ་མདོག་དང༌། ཆུ་དང་བར་བྱེད་དང༌། སའི་འོད་དང༌། མི་ཕྱེད་པའི་གནས་དང༌། མིག་མི་བཟོད་པ་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་ཐོགས་པ་དང༌། རྒྱལ་
བ་དང༌། ཆེར་རྒྱལ་བ་དང༌། གཟི་བརྗིད་འབར་བ་དང༌། དཔལ་གྱི་སྙིང་པོའི་རྒྱལ་པོ་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཟེ་བ་ཅན་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྣང་བ་དང༌། སྐར་མ་དགའ་དང༌། འོད་འཛིན་དང༌། ཟླ་གམ་
དང༌། ཛམྦུའི་ཆུ་འོད་དང༌། ཛམྦུའི་གླིང་གི་འོད་དང༌། འོད་སྟོང་ལྡན་དང༌། སྐར་མདའི་སྒོ་དང༌། མེའི་འོད་དང༌། རྒྱལ་བས་བརྒྱན་པ་དང༌། ཚ་བ་ཞི་བྱེད་དང༌། གདུང་བ་མེད་
དང༌། ནད་སེལ་དང༌། མིག་སྤྱོད་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་སྦྱོང་དང༌། ཡན་ལག་རྣམ་པར་སྣང་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྣང་བའི་འོད་དང༌། འོད་སྔོན་པོ་
དང༌། འོད་སེར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ཤེལ་གྱི་ཁ་དོག་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་དང༌། མིང་དེ་ལྟ་བུ་དང༌། མིང་དེ་མ་ཡིན་པའི་
རིན་པོ་ཆེའི་ཆར་རབ་ཏུ་ཕབ་སྟེ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་གི་མིང་བསྐལ་པར་ཡང་ཟད་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དུས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ན་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་དབུལ་བ། ཟས་དང་སྐོམ་མེད་པ། གཅེར་བུ་
གོས་མེད་པ། གོས་རལ་པོ་གྱོན་པ་དང༌། ཡི་དྭགས་རྣམས་བཀྲེས་ཤིང་སྐོམ་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ། གཅེར་བུ་རང་གི་སྐྲས་ཡོག་པ། མཆིལ་མ་དང༌། ངར་སྣབས་དང༌། ཁྲག་དང༌།
རྣག་ཟ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་ཟས་དང༌། སྐོམ་དང༌། གོས་ཀྱི་ཆར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཕོབ་ཅིག །དེ་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་
ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བཟའ་བ་དང༌། བཅའ་བ་དང༌། མྱང་བ་དང༌། བལྡག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆར་རབ་ཏུ་ཕབ་སྟེ། རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པའི་ཁུ་བ་དང༌། བཏུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆར་གྱི་
རྒྱུན་ཤིང་རྟའི་སྲོག་ཤིང་ཙམ་གྱི་ཆར་མངོན་པར་བབ་བོ། །གོས་ཁ་དོག་དུ་མ་དང༌། ཁ་དོག་ཐ་དད་པ་དང༌། ཁ་དོག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་དང༌། ཕྲ་ཞིང་འཇམ་པ་ཀ་ཅ་ལིནྡི་ཀ་ལྟར་རེག་ན་བདེ་
བའི་ཆར་རབ་ཏུ་ཕབ་སྟེ། དེ་ནས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་བཀྲེན་པ་དང༌། དབུལ་པོ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཡི་དྭགས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཚིམ་པར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་
༄༅། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། སེམས་ཅན་
ན་བ༑ གཡོག་མེད་པ། ནད་དུ་མས་རེག་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་དོན་དུ་སྨན་ཆེན་པོའི་ཆར་གང་གིས་ན་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནད་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་འགྱུར་བ་ཕོབ་ཅིག །དེ་ནས་དེ་མ་
ཐག་ཏུ་བར་སྣང་ལས་བདུད་རྩིའི་སྨན་གྱི་ཆར་མངོན་པར་རབ་ཏུ་ཕབ་སྟེ། དེས་ནད་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངན་སོང་སྤོང་ཞེས་
བྱ་བ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཀྱིས་ངན་སོང་གསུམ་ཞི་བར་གྱིས་ཤིག །དེ་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བར་སྣང་ལས་
འོད་རབ་ཏུ་བཏང་སྟེ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་བ་དང༌། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་པ་དང༌། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འོད་དེས་རེག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་དང་རབ་
ཏུ་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ་ངན་སོང་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་གྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་བར་དུ་མེ་ཏོག་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། སྤོས་དང༌།
བྱུག་པ་དང༌། ཕྱེ་མ་དང༌། ཆོས་གོས་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་ལ་སོགས་པ་དང༌། རོལ་མོ་སྣ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་དང༌། གླུའི་དབྱངས་དང༌། བྲན་པོ་དང་
བྲན་མོ་དང༌། ཆུང་མ་དང༌། ཁྱེའུ་དང༌། བུ་མོ་དང༌། སླས་དང༌། རྟ་དང༌། བལ་གླང་དང༌། ཤིང་རྟ་དང༌། དཔུང་བུ་ཆུང་དང༌། བཞོན་བ་དང༌། ཁྱིམ་དང༌། གྲོང་དང༌། གྲོང་ཁྱེར་དང༌།
གྲོང་རྡལ་དང༌། ལྗོངས་དང༌། ཡུལ་འཁོར་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་དང༌། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང༌། ཡང་ཏོག་དང༌། ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དང༌། ཁང་བཟང་དང༌། རྟ་བབས་དང༌།
སྐར་ཁུང་དང༌། ཟླ་བ་ཁམ་པ་ལྟ་བུ་དང༌། ཁྲི་དང༌། ཁྱོགས་དང༌། གླང་བཞི་པ་དང༌། གླང་བཅུ་དྲུག་པ་ནས་རྟ་ཅང་ཤེས་སྟོང་གིས་གྲངས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཤིང་རྟའི་བར་གྱི་ཆར་བར་སྣང་
ལས་མངོན་པར་རབ་ཏུ་བབ་བོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བུར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་མང་པོ་ལ་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་
དག །འདི་དག་ལོངས་ལ་བྱིན་ཅིག །ཡོངས་སུ་བཏང་བར་བགྱིས་ཏེ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་ཅེས་བྱ་བ་
དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆར་ནི། ཕབ་ན། དེ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པའི་ཆར་ཕོབ་ཅིག །དེས་ཚིག་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་མ་ཐག་ཏུ་ཕྱོགས་བཅུ་ན་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱན་གྱི་བསྔགས་པ་ཇི་སྙེད་
༄༅། །བརྗོད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསྔགས་པའི་སྒྲ་བར་སྣང་ལས་བྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒྲའང་ཅི་ཙམ་ཕྱོགས་བཅུ་ན་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡི་གེ་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། བརྡ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱ་སྟོང་སྟོན་པའི་
ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མ་ཆད་མ་ལྷག་ཁྱད་མ་ཞུགས་པར་བར་སྣང་ལས་མ་ལུས་པར་རྫོགས་པར་བྱུང་ངོ༌། །ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ངེས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
ཐམས་ཅད་གོ་བར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་
ཞེས་བྱ་བ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་བཀོད་པ་འཇིག་རྟེན་འདི་འབའ་ཞིག་ནའམ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ནའང་ཡོད་སྙམ་
མོ༑ ༑དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བའི་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སེམས་ཀྱིས་ཤེས་སོ། །ཤེས་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷའི་མིག་རྙེད་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་ཅི་མཐོང་ལྟོས་ཤིག །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བས་ལྷའི་མིག་གིས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་བལྟས་ན། དེས་ཕྱོགས་བཅུའི་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ན་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆར་རབ་ཏུ་བབ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་གྲགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་
དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དག་ནའང་མ་ཆད་མ་ལྷག་ཁྱད་མ་ཞུགས་པར་འདི་ལྟ་བུའི་བྱ་བ་རྣམས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་
ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་བྱིན་རླབས་གྲུབ་པ་དེ་ནི། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། ག་ལར་ཡང་གཅིག་ཅར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པས་འདི་
འདྲ་བའི་ཆར་མངོན་པར་རབ་ཏུ་ཕབ་བོ། །ཞེས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་འདི་ཆེད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་
དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེས་གང་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཆར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཆར་རབ་ཏུ་འབབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དག་མཐོང་ངོ༌། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་རིན་པོ་
ཆེའི་ཆར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཆར་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་འདི་བསྟན་པས་བགྲང་བ་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ནས་བུད་མེད་ཡུགས་མོ་ལྔ་
༄༅། །བརྒྱ་བྱུང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་
སྨྲས་སོ༑ ༑སྐྱེས་བུ་དམ་པ། ཁྱོད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདོད་པ་རྫོགས་པར་མཛད་ན། བདག་ཅག་ལའང་ཁྱོ་སྩོལ་ཅིག །དེ་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་
མཛོད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བུད་མེད་དེ་དག་གི་སྔོན་གྱི་ཁྱོའི་ཁ་དོག་དང༌། མཚན་མ་དང༌། དབྱིབས་ཅི་འདྲ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེས་བུ་ལྔ་བརྒྱ་ནམ་མཁའ་ལས་བབས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་མདུན་ན་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་བུད་མེད་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །སྲིང་མོ་དག །བདག་བདག་གི་ཁྱོ་ཇི་
ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁྲིད་ཅིག །དེ་ནས་བུད་མེད་དེ་དག་གིས་ཇི་ལྟ་བུར་རང་རང་གི་ཁྱོ་གང་ཡིན་པ་ཁྲིད་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཤིང་རབ་ཏུ་དགའ་སྟེ་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་རང་རང་གི་ཁྱིམ་
དུ་དོང་ངོ༌། །དེ་ནས་སྤྲུལ་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་དག་གིས་ཞག་བདུན་དུ་བུད་མེད་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་
སྨིན་པར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་ཡང་བུད་མེད་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཐད་དུ་ལྷགས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དག་སྨྲས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་
སྟོང་པ་སྒྱུ་མ་འདྲ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་སྔོན་མ་འཚལ། །དེ་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་ཁྱོ་སྩལ་ཏེ། །བདག་ཅག་ཐེག་པའི་མཆོག་ལ་དེས་སྨིན་བགྱིས། །ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་
སྤྲུལ་པ་སྟེ། །གཡོ་བ་མེད་ཅིང་བྱེད་མེད་སྔ་ནས་སྟོང༌། །ཟག་མེད་ཡེ་ཤེས་བདག་གིས་རབ་རྟོགས་ཏེ། །སླན་ཆད་ཉོན་མོངས་དབང་དུ་མི་མཆིའོ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སེམས་ནི་བསྐྱེད་པར་
བགྱི༑ ༑སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མགྲོན་དུ་གཉེར་བར་བགྱི། །སེམས་ཅན་རྒྱ་ཆེན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཕབ་པ་བཞིན། །བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་ཆོས་མཆོག་ཆར་པ་དབབ། །འདྲེན་མཆོག་ཐུབ་པས་དེ་
དག་ལུང་བསྟན་པ། །ཁྱེད་ཅག་མ་འོངས་དུས་ན་འགྱུར་བ་ནི། །སྤྱད་པ་སྤྱོད་ནས་རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་དག །ཤིན་ཏུ་དུལ་ཞེས་བྱ་བའི་བདེ་གཤེགས་འགྱུར། །ཡང་དེའི་ཚེ་ན་མི་ལྔ་བརྒྱ་གསང་
པར་ཆད་དེ་གསོད་དུ་ཁྲིད་པ་ལས་དེ་དག་གིས་བར་སྣང་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་གང་འཇིགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་འཇིགས་
པ་སྦྱིན་པ་ཞིག་ཡོད་ཀྱི། དེ་ལ་ཁྱེད་ཅག་ཕྱག་ཚོལ་ཅིག་དང༌། གསོད་པ་འདི་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སྒྲ་ཞིག་ཐོས་སོ། །དེ་ནས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཤི་བས་འཇིགས་སྐྲག་པས་སྒྲ་
སྐད་གཅིག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་ཚིག་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚིག་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་མ་ཐག་ཏུ་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་
༄༅། །ལ་བར་སྣང་ལས་མི་ལྔ་བརྒྱ་བབས་ཏེ། དེར་ལྷགས་ནས་གཤེད་མའི་མི་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཁྱེད་ཅག་གིས་མི་དབུལ་པོ་འདི་དག་བསད་དེ་ཅི་རུབ།
ངེད་ཅག་གི་གོས་དང་རྒྱན་རྣམས་ཁྱེར་ལ་ངེད་ཅག་གི་སྲོག་བཅད་དེ་མི་འདི་དག་ཁྱེ་ཞིག །དེ་དག་ཆགས་པས་ནོན་པའི་ཕྱིར་གསོད་པའི་ཕྱིར་མི་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་བཏང་སྟེ་སྤྲུལ་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་
དག་བསད་དོ། །དེ་ནས་མི་གསད་པ་ལས་བཏང་བ་དེ་དག་གསོད་པས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པ་ལས་དབུགས་འབྱིན་པ་རྙེད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ག་ལ་བ་དེར་དོང་
སྟེ་ལྷགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལའང་མགོ་བོས་ཕྱག་བཙལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལའང་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཕྱག་བཙལ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་
ཏོ༑ ༑སྐྱེས་བུ་དམ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ཅག་གི་སྲོག་དང་དབུགས་འབྱིན་པ་རྙེད་པར་བགྱིས་ན། བདག་ཅག་ཆོས་གང་ལ་ནན་ཏན་དུ་བགྱིས་པས་བདག་ལ་སྨན་པ་དང༌། གཞན་ལ་
སྨན་པ་ལ་ཞུགས་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་བསྟན་པ་བདག་ཅག་ལ་སྩལ་དུ་གསོལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱེད་ཅག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་ཅིག་དང༌། འདི་ལྟར་ཁྱེད་རྣམས་བདག་ལ་ཕན་པ་དང༌། གཞན་ལ་ཕན་པར་ཞུགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་
པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་བརྒྱ་སྟོང་རི་བའི་རས་བཅོས་བུ་ཟུང་གཅིག་བྱིན་ཏེ། གྲོགས་
པོ་དག །རས་བཅོས་བུ་ཟུང་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གསོལ་ཅིག །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རས་བཅོས་བུ་ཟུང་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་མངོན་པར་གསོལ་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་
ཅད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྐལ་པ་བགྲང་པ་ལས་འདས་པ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཚུལ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་ནས་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་
རྟེན་དུ་འབྱུང་ངོ༌། །ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཀྱིས་གང་མི་
སྐམ་མི་ཟད་མི་དེངས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ་མཛོད་བཞག་ནས་ཇི་སྲིད་ལོན། ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཇི་ནམ་མཁའ་སྐམ་པའམ།
ཟད་པ་ཡོད་དམ། དེངས་པར་འགྱུར་རམ། སྨྲས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་དེ་ནི། ནམ་མཁའ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་
ལ་བདག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་དེར་བསྔོས་པས་དེ་བས་ན། ནམ་མཁའ་ལ་མཛོད་མི་སྐམ་མི་ཟད་མི་དེངས་སོ། །ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་ལ་མཛོད་བཞག་ནས་ཇི་སྲིད་ལོན་ཞེས་ཟེར་བ་
༄༅། །ནི༑ ཁོ་བོས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཇི་སྲིད་ལོན་པ་དེ་སྲིད་དོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཇི་སྲིད་ལོན། སྨྲས་པ།
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཁྱེན་པས་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་
མཛོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཇི་སྲིད་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གནས་འདི་བསྟན་ན། ལྷ་དང་བཅས་
པའི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་མྱོས་པར་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འཁོར་འདི་ན་སེམས་ཅན་གང་རྣམས་རྟོག་པ་མང་ཞིང་དང་པར་འགྱུར་པ་དང་མཆིས་ཀྱི། བཤད་དུ་
གསོལ༑ ༑བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཇི་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཞིང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གང་བར་གྱུར་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དེ་དག་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཞིང་རྡུལ་ཕྲ་མོ་གཅིག་བཞག་ལ་དེ་ལྟ་བུར་
བགྲང་བ་དང༌། མཚན་མ་བཞག་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ཐམས་ཅད་ནི། ཟད་པར་འགྱུར་གྱི། ཇི་སྲིད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དེ་དག་ལ་ཟད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་
གི་ཐད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་མཚན་ཅི་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་
སྩལ་པ༑ ཡང་ཤཱ་རིའི་བུ། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྐལ་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་སྟོན་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་
དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་བྱུང་བ་རིན་པོ་ཆེའི་གཟི་བརྗིད་འཕགས་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་སྟེ། ཡང་ཤཱ་
རིའི་བུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་དེ་དག་གི་ཚེའི་ཚད་བསྐལ་པར་གནས་ཀྱང་བཤད་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤཱ་རིའི་བུ། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་དེའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྟོང་གི་ཚད་དུ་གྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ནི། བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་ཞིག་བྱུང་ངོ༌། །
༄༅། །ཤཱ་རིའི་བུ། དེའི་དུས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་བྱུང་སྟེ།
རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །དེའི་བུ་རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ་རང་གི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་མངོན་པར་གྲུབ་པ་དགུ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཡོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་
བུད་མེད་ཀྱི་མིང་ཡང་མེད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་ཚེའི་ཚད་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་ཐུབ་བོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་བས་བར་གྱི་བསྐལ་
པ་བཞི་བཅུར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་བསྙེན་བཀུར་དང༌། རིམ་གྲོར་བྱས་ཏེ་ཉིན་གཅིག་ལ་འགོད་པའང་རི་རབ་བྱེ་བ་སྟོང་སྙེད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ཕུང་པོ་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུས་
བསྙེན་བཀུར་དང༌། རིམ་གྲོ་བྱས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྟན་པས་བུའི་ཚོགས་དང༌། གྲོང་གི་མི་རྣམས་དང༌། འཁོར་རྣམས་དང་བཅས་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུ། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་
དུ་ཁྱོད་སེམས་ན། དེ་དེ་ལྟར་མི་ལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལྷ་ཐམས་ཅད་
ཀྱིས་དབང་བཀུར་བ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ཀྱེ་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་འདིས་བསམ་
གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གོ་ཆ་བགོས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་སྲིད་ནས་ཐེག་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་འདྲ་བའི་སྤྱོད་པས་འདི་འདྲ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཐུ་ཆེན་
པོ་རྙེད་པར་ནུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་འདིས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་
ལ་རིམ་གྲོ་དང༌། བསྟི་སྟང་བྱས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་སོ། །གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པས་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཏེ། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་
བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས། །གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་
ཀྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་
༄༅། །མ་སྙེད་ཀྱི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་བརྩོན་
འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་
པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས།
གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་སེམས་དང༌། ཐོགས་པ་མེད་པའི་འོད་ཟེར་ཡོངས་སུ་
སྦྱངས༑ གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་སེམས་དང༌། ཐོགས་པ་མེད་པའི་འོད་ཟེར་ཡོངས་སུ་དག་པས་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་
སྦྱངས་པ་ནས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལུས་
ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ངག་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པས་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་གཅིག་ཡོངས་
སུ་སྦྱངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཐམས་ཅད་ནས་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པས་དགེ་བའི་རྩ་བའི་བར་དུ་དེས་གངྒཱའི་ཀླུང་
གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་དག་པས་ནམ་མཁའི་མཛོད་འདི་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་འདིས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་སོ། །ཤཱ་
རིའི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་འདིས་ནམ་མཁའ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་ཏེ། ཤཱ་རིའི་བུ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་ཟད་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་
རིགས་ཀྱི་བུ། འདིའི་སྨོན་ལམ་དང༌། སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པས་གང་ལའང་ཟད་པ་མེད་དོ། །དེས་ན། འདི་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཅེས་བྱའོ། །བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཁྲི་ལོངས་སྤྱོད་མི་ཟད་པ་དང༌། ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་བསྐང་བའི་བཟོད་པ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་
བྱ་བ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། བདག་ཅག་གིས་ནམ་མཁའ་ལས་ཆོས་བསྒྲགས་པའི་མཛོད་མཉན་ཏོ། །ནམ་མཁའ་མཛོད་
ཀྱིས་སྨྲས་པ། དེའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུ། གུས་པ་དང་བཅས་ཤིང་ཞེས་དང་བཅས་པར་འདུག་ལ་ནམ་མཁའ་འདི་ལ་སྟོན་པར་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་ཅིག་དང༌། ཆོས་མཉན་པའི་མཛོད་ཐོས་སོ། །དེ་
༄༅། །ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དང༌། འཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་ཕྱག་བཙལ་ཏེ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་པར་སྣང་ལས་ཚིགས་སུ་བད་པ་འདི་དག་བྱུང་ངོ༌། །ནམ་མཁའ་འདྲ་བའི་ཡིད་རྣམས་ཀྱི། །ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གང་ཡིན། །
དེ་ལ་འཇུག་པ་རབ་བསྟན་གྱི། །ཁྱེད་ཅག་མཐར་གྱིས་མཉན་པར་གྱིས། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་མཐོ་བ་མེད། །དམའ་བའང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །གང་གི་ཆོས་ཉིད་མཐོ་དམའ་མེད། །དེ་ལ་འདུད་པ་
ག་ལ་ཡོད། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད། །འགོག་པ་དག་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡི་ཆོས་རྣམས་ལ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་བྲི་བ་མེད། །གང་བ་
དག་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །ཆོས་རྣམས་གང་མེད་བྲི་མེད་དེ། །ནམ་མཁའ་དང་ནི་མཚུངས་མཉམ་མོ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་མུན་པ་མེད། །དེ་ནི་དེ་ཡིས་ཉོན་མི་མོངས། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་
འོད་གསལ་བས། །དེ་བས་ནམ་ཡང་ཉོན་མོངས་མེད། །ཉི་ཟླ་ཡི་ནི་འོད་ཟེར་གྱིས། །ནམ་མཁའ་དགའ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ནམ་མཁའ་འདྲ་བའི་སེམས་རྣམས་ཀྱང༌། །གང་ལའང་
དགའ་བར་འགྱུར་བ་མེད། །མདུང་ཐུང་རྩེ་གཉིས་འབབ་པས་ཀྱང༌། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་མེད། །དེ་བཞིན་སྡུག་བསྔལ་སྒོ་ཀུན་གྱིས། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ནི་ཉོན་མི་མོངས། །
བདུད་རྩི་དུས་ཀྱི་ཆར་པ་ཡིས། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་དགའ་འགྱུར་མེད། །རྙེད་དང་བསྟི་སྟང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགའ་མི་བྱེད། །བསྟོད་པ་དང་ནི་སྨད་པ་ལ། །ནམ་མཁའ་
ཡོངས་སུ་མི་རྟོག་སྟེ། །དེ་བཞིན་བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྟན་མི་གཡོ། །ས་དག་གཡོས་པར་གྱུར་ཀྱང་ནི། །ནམ་མཁའ་ནམ་ཡང་གཡོ་བ་མིན། །འཇིག་རྟེན་འདི་
དག་གཡོ་འཁྲུག་ཀྱང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁྲུག་པ་མེད། །སྲེག་པའི་བསྐལ་བ་འབྱུང་བ་ན། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མི་འཚིག་པ། །དེ་བཞིན་ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་བསྟན་མི་གདུང༌། །སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འདུལ་བའང་མེད། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་གནས་པ་བཞིན། །ཆོས་རྣམས་འགྲོ་མེད་འོང་བའང་མེད། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དེ་དག་གནས། །གཟུགས་
སུ་སྣང་བ་ཇི་སྙེད་པ། །ནམ་མཁའ་ལས་ནི་ཐམས་ཅད་འབྱུང༌། །ཆོས་སུ་སྣང་བ་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་བྱུང༌། །མཚན་མ་མེད་ཅིང་གཟུགས་མེད་པ། །ནམ་མཁའ་བལྟར་
ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལྟར་སེམས་རྣམས་རབ་ཤེས་ན། །ནམ་མཁའ་དང་ཡང་མཚུངས་མཉམ་མོ། །མིང་ཙམ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་སྟེ། །དེ་ལ་ཁ་དོག་དབྱིབས་ཀྱང་མེད། །སེམས་དང་ཡིད་དང་
རྣམ་ཤེས་ཀྱང༌། །མིང་གིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མཐའ་མེད་ཅིང༌། །ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་གཟུང་དུ་མེད། །དེ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་མཐུ་ཆེན་ཡང༌། །ནམ་མཁའ་དང་ནི་མཉམ་
༄༅། །ཞིང་མཚུངས། །སེམས་ཅན་ནམ་མཁའ་འགྲོ་མོད་ཀྱི། །དེ་ལ་འགྲོ་བའི་རྗེས་ཀྱང་མེད། །སེམས་ཅན་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་སྤྱོད་ཀྱང༌། །དེ་ནི་སྤྱོད་པའི་མཚན་མ་
མིན༑ ༑ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཡི་ལུས། །ནམ་མཁའ་དང་ནི་མཚུངས་འདྲ་བ། །དེ་བཞིན་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད། །ནམ་མཁའ་དང་ནི་མཉམ་ཞིང་མཚུངས། །ཁམས་བཞི་དག་ཀྱང་ནམ་མཁའ་
དང༌། །མཚུངས་ཞིང་འདྲ་བར་རབ་ཏུ་གསུངས། །འདི་ལྟར་སྲེག་པའི་བསྐལ་བ་ལའང༌། །ནམ་མཁའ་དང་ནི་ཁམས་འདི་མཚུངས། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །ནམ་ཡང་ཡོངས་
སུ་གང་མི་ནུས། །དེ་བཞིན་ཡུལ་རྣམས་ཀུན་གྱིས་ཀྱང༌། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་མི་གང་ངོ༌། །ཚིག་ཆེན་སེངྒེའི་སྒྲ་དག་གིས། །འཇིག་རྟེན་མགོན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། །འཇིག་རྟེན་འདས་
བའི་ཤེས་རབ་གང༌། །དེ་དག་བསྟན་པ་འདི་ལ་ངོམས། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རྒྱ་ཆེ་བས། །ཐ་མ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་ཀྱང༌། །མཐའ་མ་
དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་སོ། །གང་གིས་ཡང་དག་ཉིད་ཤེས་ན། །དེ་དག་དངོས་པོ་མི་འཇིག་ཅིང༌། །དངོས་པོ་དག་ལའང་མི་གནས་སོ། །
དངོས་དང་དངོས་མེད་རྣམ་ཤེས་ཤིང༌། །ཡང་དག་མཐའ་ལ་གང་གནས་བ། །དངོས་པོ་དང་ནི་དངོས་མེད་པ། །ལྟ་བ་མཁས་པས་མི་འཛིན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྒྲ་ཡིས་བསྒྲགས།།
སྒྲ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་མེད་དེ། །དེ་ནི་སྒྲ་མེད་བརྗོད་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་བཤད་ཀྱང་ནི། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བརྗོད་དུ་མེད། །གང་དེ་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ཡང༌། །དེ་
ཡི་དོན་ནི་བརྗོད་དུ་མེད། །སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་རྨི་ལམ་དང༌། །མིག་ཡོར་དང་ནི་བྲག་ཅ་རྣམས། །དེ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ཡིས། །འདྲེན་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་དྲང་བའི་ཕྱིར།
དཔེ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་ཀུན་བསྟན་ཏེ། །རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ། །གཉེན་པོ་རྣམས་ནི་མི་དམིགས་སོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཀུན་ཀྱང༌། །མཚན་ཉིད་དུ་ནི་རབ་ཏུ་བསྟན། །མཚན་
གཞི་མཚན་གཞི་མེད་པ་དག །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མི་དམིགས་སོ། །མཚན་གཞི་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དེ། །ནམ་མཁའ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡིན། །གང་གིས་ཚུལ་འདི་རབ་རྟོགས་པ།།
དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །ཆགས་པ་མེད་ཅིང་བཅིངས་པ་མེད། །ཤིན་ཏུ་ཅུང་ཟད་མེད་པ་སྟེ། །སྤྲོས་མེད་སྤྲོས་དང་བྲལ་བ་དེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་
ལས་ནི་མ་གྲོལ་བ། །སེམས་ཅན་ལ་ཡང་མི་གནས་ཤིང༌། །སེམས་ཅན་རང་བཞིན་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་དེ་བྱ། །སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་མྱ་ངན་འདས། །ཐོས་
ནས་དངང་བར་མི་བྱེད་དེ། །གང་དེ་བྱང་ཆུབ་པ་རབ་ཞུགས་པ། །དཔའ་བོ་དག་གི་གོ་ཆ་འདི། །སྒྱུ་མ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་དག །མང་དུ་སྤྲུལ་ནས་དེར་བསད་ཀྱང༌། །དེ་ལ་བསད་པ་གང་
༄༅། །ཡང་མེད། །སེམས་ཅན་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་ནོ། །སྒྱུ་མ་དང་ནི་སེམས་ཅན་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་དང་སངས་རྒྱས་ཀུན། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རང་བཞིན་གཅིག་
རང་བཞིན་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས། །ནམ་མཁའ་ལས་ནི་ནམ་མཁའི་མཛོད། །མི་ཟད་པ་ཡི་མཛོད་གྲུབ་སྟེ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མགུ་བྱེད་ཅིང༌། །མཛོད་དེ་ཟད་པར་མི་
འགྱུར་རོ། །ཚད་མེད་བསོད་ནམས་ཆུ་བོས་ནི། །མཛོད་འདི་རྣམ་པར་སྦྱངས་པ་སྟེ། །ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་འཕོ་མེད་པར། །ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཉིད་བལྟ་བར་བྱ། །རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ཏེ་
འབྱུང་བ་ཡི། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རབ་ཤེས་ན། །དེ་ཡི་མཛད་ནི་མི་ཟད་དེ། །ཆོས་ཀྱི་མཛོད་ནི་བསམ་མི་ཁྱབ། །ཆོས་བཞི་འདི་དག་མི་ཟད་པར། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོས་རབ་
གསུངས་ཏེ། །སེམས་ཅན་ནམ་མཁའ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་སྟེ་དེ་དག་རྫས་ཡིན་ན། །དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཟད་འགྱུར་གྱི། །དེ་དག་མེད་པས་
མི་ཟད་ཅེས། །དེ་བས་དེ་ནི་མི་ཟད་གསུངས། །ཆོས་ནི་རབ་ཏུ་སྐད་ཅིག་པ། །ཟད་པ་ཆོས་ནི་མི་ཟད་དེ། །མི་ཟད་དེ་ལ་ཟད་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
གང་ཞིག་གིས། །ཆོས་བསྟན་འདི་ནི་རབ་ཤེས་ན། །དེས་ནི་བྱང་ཆུབ་རྙེད་མི་དཀའ། །བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ལ་ཡང་དག་ཞུགས། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བསྟན་པ་འདི་བྱུང་བ་ན་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་བརྒྱ་སྟོང་ནི། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་བོ། །ལྷའི་བུ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་འཁོད་པ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །
དེ་ནས་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟད་མོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་པ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སྒྲ་འདི་ག་ལས་
བྱུང་སྙམ་དུ་བདག་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་དྲིས་ཤིག་དང༌། འདི་ཁྱོད་ལ་ལན་ལྡོན་ནོ།།
དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟད་མོ་ཅན་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། སྒྲ་འདི་ག་ལས་བྱུང་སྙམ་དུ་བདག་ལྟད་མོར་འཛིན་པར་
གྱུར་ཏོ༑ ༑ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བྲག་ཅའི་སྒྲ་ག་ལས་བྱུང༌། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཕ་རོལ་གྱི་སྒྲའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལས་བྲག་
ཅའི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ༌། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། བྲག་ཅ་ལ་ལུས་སམ། སེམས་སམ། གཟུགས་སམ། ཁ་དོག་གམ༑ དབྱིབས་གང་ཡང་ཡོད་དམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ནི། མེད་
དོ༑ ༑སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བྲག་ཅ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་ཀྱང་སྒྲ་སྐད་གོ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ནམ་མཁའ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་སྟེ། སྒྲ་སྐད་གོ་བར་བྱེད་པར་
༄༅། །འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། སྒྲ་འདི་གོ་བར་བྱེད་པ་སུ། གང་ནས་དབྱངས་འདི་འབྱུང༌། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སོ་སོར་རྣམ་པར་
རིག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། ཁོ་བོས་ཡིད་ཀྱི་སེམས་པས་གང་བསམ་པ་དེ་བར་སྣང་འདི་ལས་འབྱུང་ཡང་སེམས་དེ་དེར་འགྲོ་བའང་མེད། དེ་འདིར་འོང་བའང་མེད་མོད་ཀྱི། སྒྲའི་
སྒྲ་བརྙན་ཀྱང་འབྱུང་ངོ༌། །རིགས་ཀྱི་བུ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཇི་ཙམ་དུ་ཟབ་པ་ལ་ལྟོས། གང་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཡང་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པར་མི་འཕེལ། རྒྱུ་མེད་པ་
ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་འབྲས་བུ་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཆོས་འདི་གཉི་ག་ལའང་གཡོ་བ་མེད་ཅིང་བྱེད་པ་མེད་དོ། །གང་དེ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་པ་
དེ་དག་ནི། བྲལ་བ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་དེའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་
བསལ་བས་རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི། རྣམ་པར་བྱང་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་
བཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ཀའང་བརྡའི་ཚིག་གོ །དོན་དམ་པའི་མཐའ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའང་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །དོན་དམ་པའི་མཐའ་ནི། མཐའ་
མ་ཡིན་ཏེ། གང་འདི་མཐའ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐའོ། །གང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐའ་དེ་བདག་གི་མཐའོ། །གང་བདག་གི་མཐའ་
དེ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། དེའི་མཐའ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐའ། ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཐའ་སྟེ། གང་མཐའ་དེ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ལ་མི་ཆགས་པ་དེ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་
ལ་མི་ཆགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྙེད་དོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟད་མོ་ཅན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ལྟད་མོ་ཅན་ཞེས་མིང་སུས་བཏགས། སྨྲས་པ།
བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། ཁྱོད་གང་དང་གང་དུ་ཆོས་ལ་འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་པ་དེ་དང་དེར་ལྟད་མོར་མི་འགྱུར་རམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། དེ་
བཞིན་དུ་ཁོ་བོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འདུན་ཅིང་བརྩོན་པ་དེ་དང་དེར་ཁོ་བོས་ན་མེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་ལྟད་མོ་དང་ལྡན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁོ་
བོ་ལྟད་མོ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁོ་བོ་ལྟད་མོར་གྱུར་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང༌། སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་ལ་ཁོ་བོ་ལྟད་མོར་
གྱུར་ཏེ༑ དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ལྟད་མོ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །གང་ལ་ཁོ་བོ་ལྟད་མོར་མི་འགྱུར་བའི་ཡེ་ཤེས་དེ་གང་ཡང་མེད། འཇུག་པ་དེ་གང་ཡང་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ལྟད་མོ་ཅན་ཞེས་བྱའོ།
༄༅། །གང་དུ་ཁོ་བོ་ལྟད་མོར་གྱུར་པ་དེར་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། བདུད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐབས་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ན། ཁོ་བོ་ལྟད་མོ་ཅན་ཞེས་
བྱའོ༑ ༑དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་མིང་འདི་ཉིད་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕོངས་
སུ་བརྗོད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོན་ཀྱང་གང་ལའང་མི་ཆགས་ཏེ། ཆགས་པ་མ་མཆིས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོན་པ་ནི། ངོ་མཚར་ཏོ། །དེ་ནས་འཁོར་
དེ་ཉིད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་དཔལ་ཞེས་བྱ་བ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་པ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཀྱིས་
ཏིང་ངེ་འཛིན་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་གང་ཅི་འདྲ་བར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱ་བ་ལ་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་དཔལ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་ཐོགས་
པ་མེད་པར་འགྲོ་བ་བསམ་པ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་འོད་ཟེར་
ཅེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དེ་བདག་དང་གཞན་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །དྲི་མ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སེམས་ཡོངས་སུ་
དག་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། རྙོག་པ་མེད་པར་
འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་སེལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་
འདུལ་བར་འགྱུར་རོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། གཡས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཟློག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། རྒྱུ་དང་ལྟ་བ་ལས་རྣམ་པར་
ཟློག་པར་འགྱུར་རོ། །དགའ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་ཞིང་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །སྐར་མའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སྦྱིན་གནས་
ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །མཐུ་དྲག་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སེམས་མི་འཇུམ་པར་འགྱུར་རོ། །མཚུངས་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སེམས་
ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ། །བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །སེངྒའི་ཏོག་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི།
༄༅། །འཇིགས་པ་དང་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ཐམས་ཅད་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །
པདྨ་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པར་འགྱུར་རོ། །པདྨ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སེམས་ཀྱི་རྒྱན་དུ་འགྱུར་རོ། །འོད་བཀོད་
པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞིང་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །བྱ་བ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤོང་བར་འགྱུར་
རོ༑ ༑རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོའི་དཔུང་རྒྱན་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །སྐར་མདའ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི།
བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཉི་མའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། མུན་པ་མུན་ནག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཉི་མ་འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
ནི༑ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་འབྱུང་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་
འགྱུར་རོ། །སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་འགྱུར་རོ། །སྙིང་པོའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། རྡོ་རྗེའི་
ལུས་མི་ཕྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྙིང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། དམ་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཉམས་འོག་ཏུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །རྡོ་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་
འཛིན་ནི། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལས་མི་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
ནི༑ ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང༌། སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་
རོ༑ ༑ས་འཛིན་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བདུད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་འཇོམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། བདུད་བཞི་ལས་ཡང་དག་པར་
འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །ལུས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། གཟུགས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །མི་འཛུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སེམས་རྩེ་
གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། དམིགས་
པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །འཁོར་ལོ་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །གློག་འོད་ཅེས་བྱ་བའི་
༄༅། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་འཇིག་པ་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །ལེགས་པར་བྱས་པས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། དགེ་
བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ལུས་ཀྱི་རྒྱན་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་
ངེ་འཛིན་ནི། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ངག་གི་རྒྱན་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཚངས་པའི་སྒྲ་སྐད་བསྒྲགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
སེམས་མགུ་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱན་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་མི་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་
འགྱུར་རོ། །མཚུངས་པར་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སེམས་ཅན་ཐ་དད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སྨོན་ལམ་
ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཟོད་པའི་གོ་བགོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་
ངེ་འཛིན་ནི། མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བར་འགྱུར་རོ། །ཚད་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཚངས་པ་ལ་དབང་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་
ངེ་འཛིན་ནི། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །ལྷུན་པོའི་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷུན་པོའི་
སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཕྱོགས་བཅུར་རྣམ་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྐར་མདའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སྒྲིབ་པ་དང༌། ཆོད་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ལྡང་བ་ཐམས་
ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ལས་དང་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །མཐའ་ཡས་འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི།
ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། དམིགས་པ་དང༌། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་
ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། །སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། གཡོ་བ་དང༌། སེམས་པ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་འགྱུར་རོ། །སྒྲ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སྤོབས་
པ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཐོས་པ་ཐམས་ཅད་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །དྲན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི།
༄༅། །ཚད་མེད་པའི་སྣོད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚོལ་བར་འགྱུར་རོ། །མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མགུ་བར་འགྱུར་
རོ༑ ༑རིན་ཆེན་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་རབ་ཏུ་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་
ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །འགྲོ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སེམས་
དང༌། ཡིད་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །སྤྲིན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་ཆར་རབ་ཏུ་འབེབས་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་
རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། བདུད་རྩིའི་ཆོས་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་
པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལས་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི།
ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འདོར་བར་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པར་འགྱུར་
རོ༑ ༑ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཆོས་ཐམས་
ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་
བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུད་ཆགས་པ་དང༌། རྒྱུད་མ་ཡིན་པའི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཚིག་
རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སེམས་
ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་དག་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་
བརྒྱད་ཅུ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་རེ་རེ་ལའང་འཁོར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་དོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྡོམས་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་བཞི་ཁྲིར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཀུན་ནས་
ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱད་ཁྲིར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་མི་ཟད་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
༄༅། །བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དུ་འགྱུར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཇི་སྙེད་པ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོའང་དེ་སྙེད། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོའང་དེ་སྙེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་
བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཤད་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ནི་།སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་
དང༌། སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་མདོའོ། །གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མཐའ་དག་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་མཐའ་དག་ལ་
འཇུག་པ་དེ་ནི། ཚད་མེད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། བསྐལ་པ་བརྒྱད་སྟོང་གི་མཐར་འདུག་ཀྱང་བཤད་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདི་ཡོངས་སུ་བསྟན་
ཅིང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་འདི་དག་བཤད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་
པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷའི་བུ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ནི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་ལེགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་འདི་བསྟན་པ་ནི། ལེགས་པར་སྨྲས་ཏེ། ལུས་མངོན་སུམ་
པས་གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་འདི་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ནི། ལེགས་སོ་ལེགས་
སོ༑ ༑འཕགས་པ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་ཞུས་པ། བམ་པོ་ལྔ་པ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་དཔལ་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་
གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་གི་ཐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་ཐོག་མར་ནམ་མཁའ་འདི་ལས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆར་
རབ་ཏུ་ཕབ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་དཔལ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། སྔོན་བྱུང་བ་འདས་
པའི་དུས་ན་བསྐལ་པ་བགྲང་བ་ལས་འདས་པའི་ཕ་རོལ་གྱིའང་ཆེས་ཕ་རོལ་ཏུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་
རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་མཐའ་ཡས་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྐ་རགས་ཞེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ཡོན་ཏན་གྱི་འོད་ཅེས་བྱ་བའི་བསྐལ་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་དུ་
༄༅། །བྱུང་སྟེ༑ ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ། སྐ་རགས་ཞེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེའང་འབྱོར་བ། བདེ་བ། ལོ་ལེགས་པ། རྒྱས་པ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དང་མིས་[?] གང་བ།
རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བརྒྱན་པ། འཇམ་ཞིང་མཉེན་པ། གོས་ཀ་ཙ་ལནྡི་ཀ་ལྟར་རག་ན་བདེ་བ། ཛམྦུའི་ཆུ་བོ་གསེར་གྱི་པདྨ་བཀྲམ་པ། རིན་པོ་ཆེ་གསལ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་
རྣམ་པར་སྤྲས་པ། མིག་མང་རིས་སུ་བྲེས་པ། ལག་མཐིལ་ལྟར་མཉམ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ལོངས་
སྤྱོད་དང༌། ཀུན་སྤྱོད་པ་ལྟར་འདུག་གོ །མི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཞལ་མེད་ཁང་དང༌། ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ན་གནས་པར་གྱུར་ཅིང་བསམ་པས་ཟས་དང་སྐོམ་རབ་ཏུ་འབྱོར་ཏོ། །
དེའང་རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་མཐའ་ཡས་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་དྲུག་ཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་
ཆེན་པོ་བྱུང་ངོ༌། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། ཡང་
རིགས་ཀྱི་བུ། རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་དེའི་ཁང་པ་ཛམྦུའི་གླིང་གི་དབུས་སུ་བརྩིགས་བར་གྱུར་ཏོ། །ཤར་ཕྱོགས་སུའང་དཔག་ཚད་བཞི། ནུབ་ཕྱོགས་དང༌། ལྷོ་ཕྱོགས་
དང༌། བྱང་ཕྱོགས་སུའང་དཔག་ཚད་བཞི་བཞི་བཀྲ་བ། བལྟ་ན་སྡུག་པ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལྔ་བརྒྱས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པའོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ། རྒྱལ་
པོ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ས་བརྒྱན་པའི་བཙུན་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་དོ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡུལ་གྱི་བཟང་མོ་ཤ་སྟག་གོ །ཁྱེའུ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་དེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཚན་པོ་ཆེ་
ཆེན་པོའི་སྟོབས་དང༌། དྲག་ཤུལ་འཆང་བ་ཤ་སྟག་གོ །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ། རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ལ་བཙུན་མོ་རིན་པོ་ཆེ་གཉིས་ཡོད་དེ། གཅིག་གི་མིང་ནི། དཔལ་གྱི་
གཟི་བརྗིད། གཅིག་གི་མིང་ནི། དཔལ་གྱི་འོད་དོ། །རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་དེ་དགའ་བ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་ཞུགས་ཏེ་བཙུན་མོའི་ནང་ན་འདུག་པའི་ཚེ་ལྷ་
མོ་དེ་གཉིས་ཀྱི་པང་པ་ནས་ཁྱེའུ་གཉིས་བྱུང་སྟེ། རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ་སྔོན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། སྨོན་ལམ་རྫོགས་པ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་
ཞུགས་པ་སྟེ། གཅིག་གི་མིང་ནི། སེངྒེ་ཞེས་བྱ། གཅིག་གི་མིང་ནི། སེངྒེའི་རྩལ་གྱིས་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་གཉིས་བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་སྒྲ་སྐད་དང༌། དབྱངས་གཅིག་ཏུ་ཕ་བསོད་ནམས་
ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །སྔོན་བྱས་དགེ་དང་མི་དགེ་ཆུད་མི་ཟ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ལ་མཆོད་བྱས་ཆུད་མི་ཟ། །བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱང་ཆུད་
༄༅། །མི་ཟ༑ ༑སྒྲུབ་པ་གཙོར་བྱེད་ཐོས་པ་ཆུད་མི་ཟ། །སྦྱིན་དང་དུལ་དང་སྡོམ་པ་ཆུད་མི་ཟ། །བཟོད་དང་དེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཆུད་མི་ཟ། །བྱས་པ་གཟོ་ཞིང་དགེ་བའི་
ལས་བྱས་ཕྱིར། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་དེ་ཡང་ཆུད་མི་ཟ། །རྩེ་གཅིག་བསམ་གཏན་དང་ནི་རྣམ་ཐར་སེམས། །ངེས་པར་རྟོག་དང་ཤེས་རབ་སེམས་མི་ཉམས། །ཡེ་
ཤེས་ལས་བྱས་རྟག་ཏུ་མི་འཁྲུགས་ཏེ། །མི་འཁྲུགས་ཆོས་ལས་བྱང་ཆུབ་བརྙེད་མི་དཀའ། །དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིས་མི་གོས་ཏེ། །དེ་ནི་སླར་ཡང་མངལ་དུ་མི་གནས་ཤིང༌།།
དེ་ནི་པདྨའི་སྙིང་པོར་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ། །མི་གོས་པ་ནི་པདྨ་ཆུ་ལས་ལྟར། །ཤར་ཕྱོགས་ལོགས་ཀྱི་རྒྱལ་བ་སྨན་པའི་རྒྱལ། །དུས་གསུམ་མི་ཆགས་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་ཡི། །བདེ་
གཤེགས་དྲི་མེད་འོད་ཀྱི་གན་ནས་སུ། །ཆོས་འདོད་ཕྱིར་ནི་དེ་ནས་བདག་ཅག་འོངས། །ཨུ་དུམྺ་རའི་མེ་ཏོག་ཇི་ལྟ་བར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འབྱུང་བ་རྙེད་པར་
དཀའི༑ ༑དེ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བགྱི་དང་བལྟ་སླད་དུ། །བདེ་གཤེགས་ཐད་དུ་ཡབ་ཀྱང་བཞུད་པར་བགྱི། །རྒྱལ་པོས་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས། །བུ་དང་བཙུན་མོ་འཁོར་
དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་སྟོང་གིས་ཡོངས་བསྐོར་ཏེ། །རྒྱལ་བ་དེ་ཡི་གན་དུ་ཉེ་བར་དོང༌། །མེ་ཏོག་དྲི་ཞིམ་བྱུག་པར་བཅས་པ་ཡིས། །དེ་ལ་ཚུལ་དང་འདྲ་བའི་
མཆོད་བྱས་ནས། །ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བྱས་ཏེ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས་སྤྱན་སྔར་འདུག །སེངྒེ་དང་ནི་སེངྒེའི་རྩལ་འགྲོ་ཡང༌། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་
ལ་བཟུང་ནས་སུ། །གཏུགས་ནས་ཆོས་དང་དོན་ལྡན་མཁས་པ་ཡི། །འཕགས་པ་དེས་ནི་ཚིགས་བཅད་འདི་དག་སྨྲས། ཁྱོད་ནི་སྐྱབས་དང་མགོན་དང་དཔུང་གཉེན་ཏེ། འཇིག་
རྟེན་ལོང་བ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲོན་མར་གྱུར། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་སྤྱོད་གྱུར་ལ་མཁས། །ཇི་ལྟར་མོས་པ་དེ་བཞིན་གནས་པར་མཛད། །རྒྱལ་པོ་འདི་ནི་ཕྱུག་ཅིང་སྐྱིད་པས་མོས། །
གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་བཅས་པས་བཅིངས། །ནམ་ཡང་སྟོན་པ་ལ་ནི་མཆོད་ཕྱིར་ཡང༌། །ཉེ་བར་མི་མཆི་ཆོས་ལྟ་ག་ལ་ཉན། །མགོན་པོ་ཐུགས་རྗེ་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་མཛོད་ལ། །
ཇི་ལྟར་དེ་ཀུན་ལྷན་ཅིག་ཐོས་ནས་སུ། ཐེག་པ་མཆོག་ལས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་བ། །བྱང་ཆུབ་ལམ་མཆོག་དེ་ནི་ལགས་པར་སྟོན། །བཅོམ་ལྡན་མགོན་པོ་ཏ་ལ་བརྒྱད་ཅུ་
སྲིད༑ ༑ནམ་མཁར་འཕགས་བཞུགས་མི་དབང་དེ་ལ་གསུངས། །ང་ཡི་ཆོས་མཆོག་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ཉོན་ལ། །ཐོས་ནས་དེ་ལ་ཚུལ་བཞིན་ནན་ཏན་གྱིས། །འདོད་པ་མི་རྟག་དེ་
བཞིན་རྒྱལ་སྲིད་སྲོག །སྲོག་ནི་རྩྭ་ཡི་ཟིལ་པའི་ཐིགས་པ་འདྲ། །བརྩེ་བ་དེ་བཞིན་འདོད་བདེ་རྨི་ལམ་འདྲ། །མཁས་པ་སུ་ཞིག་འདི་ལ་དགའ་བ་སྐྱེད། །སེམས་ཅན་གང་ཡང་འདོད་
༄༅། །པས་ངོམས་མེད་དེ། །ཕྱིར་ཡང་དེ་བཞིན་འདོད་པ་སྐོམ་ཞིང་རྒྱུ། །བྱིས་པ་ངོམས་མི་ཤེས་ཤིང་ཡུལ་ལ་གནས། །ཤེས་རབ་གང་ངོམས་དེ་དག་
ཤིན་ཏུ་ངོམས། །སྒྱུ་མ་སླུ་ཞིང་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡང་སྒྱུ་མ་འདྲ། །ཁམས་རྣམས་འདི་དག་སྦྲུལ་གདུག་བཞིན་དུ་བསྟན། །དབང་པོ་དྲུག་ནི་སྟོང་པའི་གྲོང་
དང་འདྲ། །བུ་དང་ཆུང་མ་རྒྱལ་སྲིད་ཡུལ་འཁོར་ཡང༌། །འཆི་བར་གནས་པའི་གྲོགས་སུ་གྱུར་པ་མེད། །སྦྱིན་དུལ་ཀུན་སྡོམ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུང་པོ་ནི། །དེ་དག་ཕ་རོལ་འགྲོ་བའི་
གྲོགས་ཡིན་ནོ། །ང་ཡི་གཟུགས་དང་ཡོན་ཏན་སྤོབས་པ་རྫོགས། །རྫུ་འཕྲུལ་དག་ཀྱང་ཇི་འདྲ་རབ་ལྟོས་ལ། །གལ་ཏེ་འདི་འདྲ་བར་ཡང་འགྱུར་འདོད་ན། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འདི་ཕྱིར་
སེམས་སྐྱེད་ཅིག །རྒྱལ་པོ་གླང་པོ་དེས་ནི་ཆོས་ཐོས་ནས། །སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་བདུན་ཅུ་དང༌། །སྲས་དང་བཙུན་མོ་སྟོབས་བཅས་གྲོང་མི་རྣམས། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འདི་ཕྱིར་
སེམས་བསྐྱེད་དེ། །བདག་ཅག་མཆོག་གི་སེམས་ནི་བསྐྱེད་པར་བགྱི། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མགྲོན་དུ་གཉེར་བར་བགྱི། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་མཆོག་ཡིད་འོང་སྤྱད་པར་བགྱི། །འགྲོ་
བ་བླ་མེད་སངས་རྒྱས་འགྱུར་བར་བགྱི། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་
བར་དུ་རུང་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་དང༌། ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རིམ་གྲོ་བྱས་སོ། །ཁྱེའུ་སེངྒེ་དང༌། སེངྒེའི་རྩལ་གྱིས་འགྲོ་བ་དེ་གཉིས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་བསྟན་པ་ལ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ༌། །དེ་དག་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་རྒྱལ་བུ་ཕྱི་མ་ཉི་ཁྲིའང་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་སེངྒེ་
དང༌། སེངྒེའི་རྩལ་གྱིས་འགྲོ་བའི་དགེ་སློང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང༌། ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་དང༌། ཉིན་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་བརྩོན་པས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར་མངོན་པར་
ཤེས་པ་ལྔ་བསྐྱེད་དོ། །དེ་དག་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྙེད་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་རང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆོས་བཤད་ནས་དེ་གཉིས་
ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་བཀོད་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལྟར་ལོ་བརྒྱད་
ཁྲི་བཞི་སྟོང་འདས་ནས་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་མཐའ་ཡས་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་བ་དང༌།
དེས་ཁྱེའུ་དེ་གཉིས་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་མཐོང་ངོ༌། །མཐོང་ནས་ཀྱང་ངས་ནི། ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་
༄༅། །བྱས་ན༑ འདི་གཉིས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ངས་མ་བྱས་པ་ཅི་ཞིག་བྱས་སྙམ་དུ་བརྙས་པའི་སེམས་སྐྱེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ནས་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་མཐའ་ཡས་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོས་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་དེ་ལྟ་བུར་སེམས་པ་མཁྱེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེངྒེ་རྩལ་གྱིས་འགྲོ་བ་ལ་འདི་
སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་སྟོན་ལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་དགའ་བར་
གྱིས་ཤིག །བདུད་ཀྱི་གནས་ཐམས་ཅད་མོག་མོག་པོར་གྱིས་ཤིག །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་འབར་བར་གྱིས་ཤིག །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་གྱིས་ཤིག །ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་
རྣམས་ཚར་ཆོད་ཅིག །ཆོས་ཀྱི་སྒྲོན་མ་འབར་བར་གྱིས་ཤིག །ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་གྱིས་ཤིག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་རོལ་པའང་སྟོན་ཅིག །དེ་ནས་
དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེངྒེའི་རྩལ་གྱིས་འགྲོ་བས་དེའི་དུས་ན་ནམ་མཁའ་ལ་ལག་པས་བྱུགས་ནས་དེས་ནམ་མཁའ་ལ་ལག་པས་བྱུགས་པ་དང༌། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་
པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རབ་ཏུ་གཡོས་སོ། །དེས་ཡང་ནམ་མཁའ་ལ་ལག་པས་བྱུགས་པ་དང༌། དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བར་སྣང་ལས་སིལ་སྙན་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་
སྟོང་མ་དཀྲོལ་བར་སྒྲ་བྱུང་ངོ༌། །དེས་ཡང་ནམ་མཁའ་ལ་ལག་པས་བྱུགས་པ་དང༌། དེ་ནས་བར་སྣང་ལས་སྔོན་མ་ཐོས་མ་མཐོང་བའི་དྲི་ཞིམ་ཞིང་འཇམ་པ་ཀ་ཙ་ལིནྡི་ཀ་ལྟར་རེག་ན་
བདེ་བའི་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱི་ཆར་བབ་བོ། །དེས་ཡང་ནམ་མཁའ་ལ་ལག་པས་བྱུགས་པ་དང༌། དེ་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བར་སྣང་ལས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆར་རབ་ཏུ་མངོན་པར་
བབ་བོ༑ ༑ལོངས་སྤྱོད་དང༌། ཀུན་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆར་རབ་ཏུ་བབ་བོ། །ཇི་ལྟ་བུར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆར་མངོན་
པར་རབ་ཏུ་འབབ་པ་དེ་དེ་ལྟ་བུའི་ཟས་དང༌། སྐོམ་དང༌། བྲོའི་ཆར་མངོན་པར་རབ་ཏུ་བབ་བོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་མཐའ་ཡས་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོས་རྒྱལ་
པོ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བཏད་བ་དང༌། །རིན་པོ་ཆེའི་ཆར་བབ་པ་འདི་གང་མང༌། གསོལ་པ།
བཅོམ་ལྡན་འདས། རིན་པོ་ཆེའི་ཆར་འདི་ནི། དཔེར་བགྱི་པའང་སླ་བ་མ་ལགས་ཏེ། དེ་ཙམ་དུ་ཚད་མ་མཆིས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེངྒེའི་
རྩལ་གྱིས་འགྲོ་བ་འདི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འདོད་ན་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་འདི་འདྲ་བའི་རིན་པོ་ཆེའི་ཆར་མངོན་པར་འབེབས་
༄༅། །སོ༑ ༑གང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་གི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟ་བུར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ངོམས་ཤིང་ཚིམ་པར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལྟར་
དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་གང་ས་བླའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མ་ལ་འདི་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ནམ་མཁའ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆར་མངོན་པར་རབ་ཏུ་བབ་པ་ལས་ན། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་འདི་ནི། ནམ་མཁའི་མཛོད་དུ་འགྱུར་བ་སྙམ་ཞེས་སྒྲ་ཕྱུང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ས་བླའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲ་ཕྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བར་སྣང་དང༌། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་དང༌།
སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང༌། འཐབ་བྲལ་དང༌། དགའ་ལྡན་དང༌། འཕྲུལ་དགའ་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ལ་འདི་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་འདི་འདྲ་བའི་རིན་པོ་ཆེའི་
ཆར་རབ་ཏུ་བབ་པ་ལས་ན། ཀྱེ་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ནི། ནམ་མཁའི་མཛོད་དུ་འགྱུར་པ་སྙམ་ཞེས་སྒྲ་ཕྱུང་བས་མིང་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་མཐའ་ཡས་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ༌། །གང་ལ་དེས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དེ་ལ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་
རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ༌། །རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེངྒེའི་རྩལ་གྱིས་འགྲོ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། བསོད་
ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་དེ་མཐོང་ནས་ཁྱེའུ་རྒྱལ་བའི་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱལ་པོར་བཅུག་སྟེ་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་སྦྱིན་པ་འདི་ནི། སེམས་ཀུན་ཏུ་
ཆགས་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི། སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །སྦྱིན་པ་འདི་ནི། ལུས་དང༌། ངག་གི་གེགས་སོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི། ལུས་དང༌། དག་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའོ། །སྦྱིན་པ་
འདི་གེགས་ཆེན་པོའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི། གེགས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །སྦྱིན་པ་འདི་ནི། རྩྭ་དང༌། ལོ་མའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི། སྙིང་པོ་དང༌། འབྲས་བུར་འགྲུབ་པའོ། །སྦྱིན་པ་
འདི་ནི། ང་ཡི་བ་དང་བཅས་ཤིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་བཅས་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་འདོར་བའོ། །སྦྱིན་པ་འདི་ནི། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལས་མི་
བསྐྱོད་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའོ། །སྦྱིན་པ་འདི་ནི། བྱིས་པའི་རྩེད་མོ་སྦྱོར་བའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་འདི་ནི། དུལ་བ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། ཅང་ཤེས་པའི་སའོ་སྙམ་
དུ་དེ་དེ་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་རབ་ཏུ་སྦྱོར་ཞིང༌། སེམས་དེ་ལྟ་བུ་དང༌། བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་གཅིག་པུ། མི་འདྲེ་བ། བག་ཡོད་པ། བརྩོན་པ། རབ་ཏུ་དབེན་པར་གནས་
པས་རིང་པོ་མ་ཐོགས་པར་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་བསྐྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པར་གྱུར་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་ཁྱོད་སེམས་
༄༅། །ན༑ དེ་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཁོར་བ་འཇིག་དེ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་བསོད་
ནམས་ཀྱིས་བརྒྱན་ཅེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་འདི་ནི། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེངྒེའི་རྩལ་གྱིས་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་
ཏེ༑ དེས་ཐོག་མར་ནམ་མཁའི་མཛོད་ལས་རིན་པོ་ཆེའི་ཆར་ཕབ་བོ། །དེ་ཚུན་ཆད་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པར་ནམ་ཡང་ནམ་མཁའི་
མཛོད་ལས་རིན་པོ་ཆེའི་ཆར་འབེབས་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལས་མ་ཉམས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ང་ནི། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེངྒེ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ནི། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བའི་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏེ། གང་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པས་རྒྱལ་པོར་བཙུག་པའོ། །རིགས་
ཀྱི་བུ༑ དེའི་གསུང་རབ་ཀྱང་འདི་ལྟར་དགའ་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་གྱུར་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་
ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ཏོ། །སྔོན་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་འདི་བསྟན་
པ་ན་སྲོག་ཆགས་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་འདི་
སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གང་ལགས། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་
དྲུག་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང༌། ཞི་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་དང༌། བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང༌།
གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་རྣམས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཞེས་
བྱའོ༑ ༑འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕུང་པོ་ལྔའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུགས་མི་རྟག་པར་རིག་ནས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ནོ། །གཟུགས་སྡུག་བསྔལ་བར་རིག་ནས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ནོ། །
གཟུགས་བདག་མེད་པར་རིག །གཟུགས་ཞི་བར་རིག །གཟུགས་སྟོང་པར་རིག །གཟུགས་མཚན་མ་མེད་པར་རིག །གཟུགས་སྨོན་པ་མེད་པར་རིག །གཟུགས་མངོན་པར་འདུ་
༄༅། །མི་བྱེད་པར་རིག །གཟུགས་མ་སྐྱེས་པར་རིག །གཟུགས་མ་བྱུང་བར་རིག །གཟུགས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བར་རིག །གཟུགས་དབེན་པར་རིག །གཟུགས་
གཟུང་བ་མེད་པར་རིག །གཟུགས་ཀུན་གཞི་མེད་པར་རིག །གཟུགས་འབྱུང་བ་མེད་པར་རིག །གཟུགས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རིག །གཟུགས་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་རིག །གཟུགས་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུར་
རིག །གཟུགས་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུར་རིག །གཟུགས་བྲག་ཅ་ལྟ་བུར་རིག །གཟུགས་མིག་ཡོར་ལྟ་བུར་རིག །གཟུགས་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་རིག །གཟུགས་རྩྭ་དང༌། ཤིང་དང༌། རྩིག་པ་
དང༌། ལམ་དང༌། མིག་ཡོར་ལྟ་བུར་རིག་ནས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱིན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་འཇུག་གོ །སྦྱིན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བསྔོ་བའི་དེ་
བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་སོ། །བསྔོ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དེ་
བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་སོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི། དེ་
བཞིན་ཉིད་མེད་དེ། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་པས་སྦྱིན་པ་སྟེ། སྤྱིན་པ་འདི་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚེར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རྟག་པར་རིག་ནས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ནོ། །རྣམ་པར་
ཤེས་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། བདག་མེད་པར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞི་བར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟོང་པར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚན་མ་མེད་པར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨོན་
པ་མེད་པར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་བྱུང་བར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་
བར་རིག་ནས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དབེན་པར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུང་བ་མེད་པར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་གཞི་མེད་པར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འབྱུང་བར་
རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྲག་ཅ་
ལྟ་བུར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིག་ཡོར་ལྟ་བུར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་ནས་སྦྱིན་པ་བྱིན་
ཏེ༑ དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱིན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་སོ། །སྦྱིན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བསྔོ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བསྔོ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་
༄༅། །ཆུབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བདག་
གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་སོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་དོ། །མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་
ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་པས་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་འདི་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་མོ། །གཞན་ཡང་རིགས་
ཀྱི་བུ༑ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུགས་མི་རྟག་པར་རིག་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་ནས་གཟུགས་རྩྭ་དང༌། ཤིང་དང༌། རྩིག་པ་དང༌། ལམ་དང༌། གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའི་བར་དུ་རིག་ནས་
ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ངོ༌། །དེ་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བསྔོ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བསྔོ་བའི་དེ་
བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌།
བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་སོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་དེ། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌།
གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་སྲུང་བ་འདི་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་
ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རྟག་པར་རིག་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་རིག་
ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་སྟེ། དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བསྔོ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བསྔོ་
བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བདག་གི་
དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་སོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་དེ། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་
བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་སྲུང་བ་འདི་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་མོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་གཟུགས་མི་རྟག་པར་རིག་ནས་བཟོད་པ་སྒོམ་པ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། རྗེས་སུ་ཤེས་པ་འདི་ལྟ་བུས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །བསམ་གཏན་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་གོ །ཤེས་རབ་
༄༅། །རྣམ་པར་དཔྱོད་དོ། །དེས་གཟུགས་མི་རྟག་པར་རིག་ནས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ནས་གཟུགས་རྩྭ་དང༌། ཤིང་དང༌། རྩིག་པ་དང༌། ལམ་དང༌། མིག་ཡོར་ལྟ་བུར་རིག་
ནས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དཔྱོད་དོ། །དེ་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བསྔོ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བསྔོ་
བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་
དང༌། བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་སོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་དེ། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་
དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་པས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་འདི་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་མོ། །དེ་
བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རྟག་པར་རིག་ནས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་
པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་རིག་ནས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དཔྱོད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་
ཀྱིས་བསྔོ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བསྔོ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་
ཉིད་ཀྱིས་བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཤེས་སོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་དེ།
མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་པས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་འདིའང་རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཇིག་
རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་མོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གཟུགས་མི་རྟག་པར་རིག་ནས་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྒོམ་པ་ནས་གཟུགས་རྩྭ་
དང༌། ཤིང་དང༌། རྩིག་པ་དང༌། ལམ་དང༌། མིག་ཡོར་ལྟ་བུའི་བར་དུ་རིག་ནས་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྒོམ་མོ། །གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་དེ་
བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་སོ། །ལུས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་རྗེས་སུ་ཤེས་སོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་
དེ༑ མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་པས་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྒོམ་སྟེ། ལུས་དང་ལྡན་པའི་
༄༅། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་འདི་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་
ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རྟག་པར་རིག་ནས་རྒྱ་ཆེར་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པའི་བར་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དང༌། ཆོས་རྣམས་
ཀྱང་རྒྱས་པར་བྱ་སྟེ། གཟུགས་མི་རྟག་པར་རིག་པ་ནས་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྒོམ་པ་ནས་རྩྭ་དང༌། ཤིང་དང༌། རྩིག་པ་དང༌། ལམ་དང༌། མིག་ཡོར་
ལྟ་བུའི་བར་དུ་རིག་པ་ནས་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྒོམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རྟག་
པར་རིག་ནས་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྒོམ་པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་རིག་ནས་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་
སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྒོམ་མོ། །དེ་ལྟར་ཕུང་པོའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་
ཡིན་པ་དེ་བསྔོ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །བསྔོ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་
དོ༑ ༑སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་
ཡིན་པ་དེ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་དེ། མ་ནོར་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་པས་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་
པ་སྒོམ་ཡང་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། གང་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་འདི་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་
དུ་སྦྱར་ཏེ་དེ་ལྟར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། སྟོབས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ལམ་དང༌།
ཞི་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དང༌། བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔའང་
དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་བྱས་ཏེ། དེས་གཟུགས་མི་རྟག་པར་རིག་ནས་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། གཟུགས་སྡུག་བསྔལ་པ་དང༌། གཟུགས་བདག་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་
ཞི་བ་དང༌། གཟུགས་སྟོང་པ་དང༌། གཟུགས་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་སྨོན་པ་མེད་པར་རིག །གཟུགས་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པར་རིག །མ་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་བྱུང་བ་དང༌། རྟེན་
༄༅། །ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང༌། དབེན་པ་དང༌། གཟུང་བ་མེད་པ་དང༌། ཀུན་གཞི་མེད་པ་དང༌། མི་འབྱུང་བ་དང༌། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང༌། རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དང༌། ཆུ་ཟླ་ལྟ་
བུ་དང༌། བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་དང༌། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང༌། གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་དང༌། གཟུགས་རྩྭ་དང༌། ཤིང་དང༌། རྩིག་པ་དང༌། ལམ་དང༌། མིག་ཡོར་ལྟ་བུར་རིག་ནས་མངོན་པར་
ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རྟག་པར་རིག་ནས་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་
མངོན་པར་སྒྲུབ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྡུག་བསྔལ་བར་རིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞི་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟོང་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་
དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་བྱུང་བ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང༌། དབེན་པ་དང༌། གཟུང་བ་མེད་པ་དང༌།
ཀུན་གཞི་མེད་པ་དང༌། མི་འབྱུང་བ་དང༌། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང༌། རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དང༌། མིག་སྒྱུ་ལྟ་བུ་དང༌། ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་དང༌། བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་དང༌། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང༌། གཟུགས་བརྙན་
ལྟ་བུ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་ནས་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་
ཡིན་པ་དེ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །མངོན་པར་ཤེས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྔོ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །བསྔོ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དེ་
བཞིན་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །བདག་གི་དེ་བཞིན་
ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་དེ། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་
པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་པས་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་སྟེ། གང་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་
པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དེ་ནི། གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་སྟེ། གཟུགས་འཇིག་པ་མ་ཡིན། ཆད་བ་མ་ཡིན། རྟག་
པ་མ་ཡིན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་
སུ་ཤེས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇིག་པ་མ་ཡིན། ཆད་པ་མ་ཡིན། རྟག་པ་མ་ཡིན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའོ། །གང་ཕུང་པོའི་འཇིག་རྟེན་
༄༅། །ལས་རྒལ་བ་དེ་ནི། འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་ལའང་མི་ཆགས་པ་སྟེ། དེ་མི་ཆགས་པས་མེད་འགྲོ་བ་ལྔར་སྐྱེས་པའི་
སེམས་ཅན་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། གང་འཇིག་རྟེན་འཇིག་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་པའི་
མཚན་ཉིད་དེ་འཇིག་པར་མི་བྱེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ནི། སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད། བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད། ཞི་བའི་མཚན་ཉིད། སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད། མཚན་མ་མེད་
པའི་མཚན་ཉིད། སྨོན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་འཇིག་པར་མི་བྱེད་པ་
འདི་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །གང་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ལམ་ལོག་པ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་བྱེད་དོ། །དེ་དག་སྣང་བ་རྙེད་ནས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དེ་ཉིད་
ལ་རབ་ཏུ་གནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་ནི། རབ་ཀྱི་མཆོག་གོ །མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་ནི།
མཆོག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྩེ་མོ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་ནི། དམ་པའོ། །ཆུ་བོ་ཐམས་ཅད་ལས་སྒྲོལ་བའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་ནི། བླ་ན་མེད་པའོ། །ཉི་ཚེ་བའི་ལམ་
ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་ནི། གོང་ན་མེད་པའོ། །གཉེན་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་ནི། མཉམ་པ་མེད་པའོ། །སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་དུ་ཡང་
དག་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་ནི། མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའོ། །བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་ནི། བདེ་བར་འགྲོ་བའོ། །མངོན་པར་
ཤེས་པ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རོལ་པའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་ནི། མི་ཐོགས་པར་འགྲོ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྣང་བའི་འོད་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་
ནི༑ མུན་པ་མུན་ནག་མེད་པའོ། །སྒྱུ་དང་གཡོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་ནི། དྲང་པའོ། །སེམས་གྱ་གྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་ནི། གསལ་བའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་
མཉམ་པའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་ནི། མཉམ་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གོ་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་ནི། རྒྱ་ཆེ་བའོ། །ཕན་ཚུན་གནོད་པར་མི་འགྱུར་བས་ལམ་འདི་ནི།
ཡངས་པའོ། །ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་འགྲོ་བས་ལམ་འདི་ནི། རྣལ་དུ་འདུག་པའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ལམ་འདི་ནི། བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྟན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་
༄༅། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ལམ་འདི་ནི། གདུང་བ་མེད་པའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ལམ་འདི་ནི། འཇིག་པ་མེད་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་
ལམ་འདི་ནི། མི་ཟློག་པའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ལམ་འདི་ནི། རྡུལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ལམ་འདི་ནི། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་
བར་འགྲོ་བའོ། །ང་རྒྱལ་མེད་པས་ལམ་འདི་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པས་ལམ་འདི་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་
སྒྲོལ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །སྔོན་ཐོས་པ་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་ནི། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་དག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་
རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པས་གང་ལ་གནས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་ཏེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཞུགས་ནས་བྱང་ཆུབ་
ཀྱི་སྙིང་པོ་ག་ལ་བ་དེར་འགྲོ་བའོ། །དེ་ལ་འདི་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གོ་ཆ་སྟེ། གྲུ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བས་མ་རྒལ་བ་སྒྲོལ་བའི་གོ་ཆའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལྟ་
བའི་བཅིངས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་འགྲོལ་བས་མ་གྲོལ་བ་འགྲོལ་བའི་གོ་ཆའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་འདོར་བས་དབུགས་མ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དབུགས་
འབྱིན་པའི་གོ་ཆའོ། །མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་གོ་ཆའོ། །བདག་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌།
སྲོག་དང༌། གང་ཟག་མི་དམིགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བའི་གོ་ཆའོ། །ལུས་དང༌། སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བས་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་གོ་ཆའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བའི་
ཚོགས་བསགས་པས་ངོམས་མི་མྱོང་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་གོ་ཆའོ། །སྦྱིན་པའི་ཚོགས་བསགས་པས་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ལུས་ཀྱི་རྒྱན་གྱི་གོ་ཆའོ། །
མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པས་བདུད་དང་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་བཏུལ་བའི་གོ་ཆའོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་ཚིམ་
པར་བྱེད་པའི་གོ་ཆའོ། །གཟུངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཉན་པ་དང་ཚོལ་བའི་གོ་ཆའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་སེམས་ལ་ལྟ་བའི་གོ་ཆའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པའི་གོ་ཆའོ། །ཤེས་རབ་དང་
ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པས་སྟོབས་བཅུ་ཡོངས་སུ་སྐོང་བའི་གོ་ཆའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་གོང་བ་མེད་པས་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པའི་གོ་ཆའོ། །མི་དགེ་
༄༅། །བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་
ཡོངས་སུ་སྐོང་བའི་གོ་ཆའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང༌། རྨི་ལམ་དང༌། མིག་ཡོར་དང༌། བྲག་ཅ་དང༌། ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུར་ཐོས་ཀྱང་མི་སྐྲག །མི་དངང༌། དངང་བར་མི་
འགྱུར་བ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་སྐྲག་པའི་གོ་ཆ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཤེས་ཀྱང་སེམས་
ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་པར་གནས་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་གོ་ཆའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་
མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་བྱུང་བར་ཐོས་ཀྱང་ཚེ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང༌། སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་དེ་ནི། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་གོ་ཆའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་ཞུགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤེས་ཤིང་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་
མེད་པར་རིག་ཀྱང་འགོག་པར་མི་ལྟུང་ཞིང་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུའང་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་མི་འཁྲུགས་པའི་གོ་
ཆའོ། །གོ་ཆ་ཆེན་པོ་ཉི་ཤུ་པོ་དེ་དག་བགོས་ནས་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ནི། བསྡུ་བའི་དངོས་པོས་ཕང་ལོ་བཞི་དང་ལེགས་པར་ལྡན་
པར་བྱས་པ། བསམ་པས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་རྩིབས་ཤིན་ཏུ་སྦྱར་བ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡེ་ཤེས་ལྷག་པར་ཆེ་བས་ལྟེ་བ་ཟབ་ཅིང་ལེགས་པར་
བྱས་པ༑ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁུར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་སྲོག་ཤིང་དང་ལྡན་ཞིང་ཤིན་ཏུ་བཟུང་བ། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཡང་དག་པར་ཟིན་པས་ཤིང་རྟའི་མདའ་
བརྟན་པར་སྦྱར་བ། ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁ་རན་གྱིས་བསྐོར་བ། སྔོན་དམ་བཅས་པ་ཁ་འོག་ཏུ་ལུས་འཁྲུས་པར་
བྱེད་པས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་སྲ་བའི་འབྲེང་བས་བཅིངས་པ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པས་གཉའ་ཤིང་གི་ཁུར་ཁྱེར་བ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་
མཐོང་གི་བུ་གར་ལེགས་པར་སྦྱར་བ། བདེན་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་སྟོབས་ཀྱི་འགྲོས་ཅན། ཅང་ཤེས་སྟོང་རབ་ཏུ་འབད་པ་དང་ལྡན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་
པ་བཞིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ། དྲན་པའི་རུ་དག་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བའི་སྲད་བུས་བཅིངས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཤོང་བས་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་
༄༅། །ཡངས་པར་རྒྱུ་བ་དང༌། དགྲ་དང་བདུད་ཀྱི་དགྲ་འདུལ་བ། ལེགས་པར་བྱ་བ་བྱས་པ། རིག་པ་དང་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ། བྱིན་གྱི་
རླབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརློབས་པ། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དགོངས་པ། སེངྒེའི་ཁྲི་ཤིན་ཏུ་བརྒྱན་པ། ལྷ་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་དང༌། ཚངས་པ་
ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྟོད་པ། གཟུགས་བཟང་ཞིང་བལྟ་བས་མི་ངོམས་པ། བལྟ་ན་སྡུག་པ། རྡོ་རྗེ་ལྟར་སྲ་ཞིང་མི་ཚུགས་པ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་
པས་དམ་བཅས་པ་ལས་མི་འགྱུར་བ། ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་ཤིན་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟུང་བ། རྟག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ། སྨོན་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བས་གར་དགའ་མགུར་འགྲོ་བ། ཕྱོགས་བཅུར་རྣམས་པར་ལྟ་བའི་ལྷའི་མིག་སྣང་བ་ཐོབ་པ། ཕྱོགས་བཅུར་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འོད་
ཡངས་པ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་འོད་ཟེར་མཐའ་ཡས་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་མེ་ཏོག་གི་ཆར་རྒྱུན་དུ་འབབ་པས་རྟག་ཏུ་མི་ཏོག་གང་བ། རྟག་ཏུ་ཆོས་ཡང་དག་
པར་བརྗོད་པའི་རོལ་མོ་སིལ་སྙན་དང་ལྡན་པ། སྐྱེ་བོའི་འཁོར་སྐལ་བ་མཐུན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཚོར་བ། ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པ་ཚད་
མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་པས་ཤིན་ཏུ་འཕགས་པ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་སྟེ།
རིགས་ཀྱི་བུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ནི། དེ་འདྲའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་དེའི་ཕྱིར་གོ་བགོས་ནས་མངོན་པར་ཞུགས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དེ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་
པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཐོབ་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ལམ་དང༌། གོ་ཆ་དང༌། ཐེག་པ་བཀོད་པ་འདི་བསྟན་པ་ན།
ལྷ་དང་མིའི་སྲོག་ཆགས་བདུན་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སུམ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི། འཇིག་
རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་བོ།། །།འཕགས་པ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་ཞུས་པ། བམ་པོ་དྲུག་
པ༑ དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་དཔལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ལས་
འདས་པའི་ལམ་རྣམ་པར་སྦྱངས་སོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། བདག་རྣམ་པར་དག་པས་རྣམ་པར་སྦྱངས་སོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཇི་ལྟར་ན། བདག་རྣམ་པར་
༄༅། །དག །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་དག་པས་བདག་རྣམ་པར་དག་གོ །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་དག་པ་
འདི་གང༌། སྨྲས་པ། གཟུགས་སྔོན་གྱི་མཐའ་རྣམ་པར་དག་པས་འཕོ་བའང་མེད། གཟུགས་ཀྱི་ཕྱི་མའི་མཐའ་རྣམ་པར་དག་པས་འོང་བའང་མེད། གཟུགས་ད་ལྟར་
བྱུང་བའང་རྣམ་པར་དག་པས་ཆོས་ཉིད་གནས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྔོན་གྱི་མཐའ་རྣམ་པར་
དག་པས་འཕོ་བའང་མེད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱི་མའི་མཐའ་རྣམ་པར་དག་པས་འོང་བའང་མེད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བའང་རྣམ་པར་དག་པས་ཆོས་ཉིད་
གནས་པ་སྟེ། དེ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ། འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པའི་འཇིག་རྟེན་ཅི་ལ་ལྟ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་
རྣམ་པར་དག་པའི་འཇིག་རྟེན་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟའོ། །སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ། སྨྲས་པ། ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་
སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་ཡོངས་སུ་ཆད་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སྨྲས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་གང༌། སྨྲས་པ།
གང་ལ་ཆད་པའང་མེད། རྟག་པའང་མེད་པའོ། །སྨྲས་པ། གང་ལ་ཆད་པའང་མེད། རྟག་པའང་མེད་པ་དེ་ལ་ཅི་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ། གང་ལ་ཆད་པའང་མེད། རྟག་པའང་
མེད་པ་དེ་ལ་ནི། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྨྲས་པ། གང་ལ་སྐྱེ་བའང་མེད། འགག་པའང་མེད་པ་དེ་ཅི་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ། གང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌།
འགག་པ་མེད་པ་དེ་ནི། ཇི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་དེ་བགྲང་དུ་མེད་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། བགྲང་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟར་
བགྲང་བར་འགྱུར། སྨྲས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། སའི་སྟེང་ན་ནམ་མཁའ་ལ་བགྲང་མོད་ཀྱི། ནམ་མཁའ་ལ་ནི། བགྲང་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བགྲང་བའི་སྒོ་
ནས་ནི༑ བགྲང་མོད་ཀྱི། བགྲང་བའི་སྒོ་ནས་བགྲང་བར་མི་ནུས་སོ། །གང་བགྲང་བའི་སྒོ་དེ་ཉིད་ནི། བགྲང་དུ་མེད་པའི་སྒོའོ། །དེ་ལ་བགྲང་བའི་སྒོ་གང༌། བགྲང་དུ་མེད་པའི་སྒོ་
གང་ཞེ་ན། བགྲང་བའི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདུས་བྱས་སོ། །བགྲང་དུ་མེད་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདུས་མ་བྱས་སོ། །དེ་ལ་གང་འདུས་མ་བྱས་ལ་བགྲང་བ་མེད་པ་དེ་ནི། བགྲང་
དུ་མེད་པའོ། །གང་བགྲང་དུ་མེད་པ་དེ་ནི། འདུས་མ་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་འདི་སྐད་ཅེས་བགྲངས་ཤིང་གཅལ་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་གང་སྤང་བར་བྱ་བ་དེ་
༄༅། །སྤོངས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུས་བྱས་ལ་བགྲང་ཞིང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འཇལ་ཏེ་ཚུལ་བཞིན་
སོ་སོར་རྟོག་པ་དེ་ན་གང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའམ། སྤང་བར་བྱ་བའམ། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའམ། བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་
མཐོང་ངོ༌། །དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས་ཆོས་ལ་གནས་སུ་མི་བྱེད་དོ། །ནམ་ཆོས་ལ་གནས་སུ་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི། གཞི་མེད་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་
ནོ༑ ༑ནམ་གཞི་མེད་པ་ཐོབ་པ་དེ་ནི། གང་ལའང་འདོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ནམ་གང་ལའང་འདོད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི། ཅི་ལའང་མི་དམིགས་སོ། །དེ་དམིགས་པ་དང་
བྲལ་བས་བདག་གི་བ་མེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་དོ། །ཅི་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཅེ་ན། གཟུགས་ལ་རྟག་པའམ། མི་རྟག་པར་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཏོ། །ཚོར་བ་དང༌།
འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པར་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཏོ། །གཟུགས་ལ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་བདེ་བར་ཡོངས་སུ་མི་
འཛིན༑ ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་བདེ་བར་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན། གཟུགས་ལ་བདག་དང་བདག་
མེད་པར་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་ལ་བདག་དང་བདག་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཏོ། །གཟུགས་ལ་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པར་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་
པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་ལ་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པར་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན། གཟུགས་ལ་སྟོང་པའམ་མི་སྟོང་པར་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་
ལ་སྟོང་པའམ་མི་སྟོང་པར་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པས་འཁོར་བ་ན་སྤྱོད་ཅིང་འཁོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མི་
འཛིན་ཏོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མོས་པར་བྱེད་ལ་བདག་ཀྱང་ཐོག་མར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མི་དགེ་བའི་ལས་
ཅུང་ཟད་ཀྱང་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་དོ། །གང་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་ཅིང་འཇུག་གོ །དེ་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་དབེན་པའི་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་
ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དེ། །སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དེ་གཟུགས་སུ་མི་སྙེམས། ཚོར་བར་མ་ཡིན།
༄༅། །འདུ་ཤེས་སུ་མ་ཡིན། འདུ་བྱེད་རྣམས་སུ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པར་ཡང་སྙེམས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་སེམས་ལ་སྙེམས་པ་མེད་
ཅིང་ཚུལ་ཁྲིམས་སྙེམས་པ་མེད་པས་སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཀྱང་ཆོས་གང་ལའང་བྲི་བའམ་གང་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །
དེ་བྲི་བ་མེད་ཅིང་གང་བ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་རྙེད་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་དེ། །ཆོས་གང་
ཡང་སྤྱད་པའང་མེད། རྣམ་པར་སྤྱད་པའང་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
སྤྱད་པ་སྤྱོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པར་རབ་ཏུ་གནས་པ་ནི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དེ་ལ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་དེ། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ནི། མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་
ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འཇུག་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི།
ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་དེའི་སེམས་མཚན་མ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་བསྔོ་བ་ནི། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་
ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་མེད་པ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ་ལ་དེའི་སེམས་མི་འཇུག་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་
ཞེས་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གཞི་མེད་པའོ། །གཞི་དེ་ལ་དེའི་སེམས་ཡོངས་སུ་མི་བསྔོ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་
བུ༑ དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་ལེགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ། གལ་ཏེ་བཤད་པར་བྱ་ན་དེ་ལྟར་བཤད་དོ། །
བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་བརྒྱ་བཟོད་པ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་
མཛོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་སྣང་བ་འདིས་སྤོབས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། འདི་ལྟ་སྟེ།
༄༅། །དཔེར་ན༑ སྣང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་རྣམས་གདའ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐྱེས་བུའི་མཐུ་འདིས་བདག་ཅག་རྣམས་
སྤོབས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་དཔལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཅིའི་ཕྱིར་
ན༑ བདག་གི་ཡེ་ཤེས་འདི་བཅབ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བདག་སྤོབས་སོ། །ཞེས་སྟོན། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་
ཀྱི་གང་ཅུང་ཟད་སྤོབས་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་སུ་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་
ཆོས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྣང་བར་མ་མཛད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤོབས་པར་ག་ལ་འགྱུར། །སྨྲས་པ་།རིགས་ཀྱི་བུ། ཅི་སྤོབས་པ་དེ་འཕོ་བ་ཞིག་གམ་།
སྨྲས་པ༑ རིགས་ཀྱི་བུ། འཕོ་བ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤོབས་པའི་རྒྱུས་སྤོབས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། མ་རིག་པ་ནི། འདུ་བྱེད་
རྣམས་སུ་མི་འཕོ་མོད་ཀྱི། མ་རིག་པའི་རྒྱུས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤོབས་པའང་གང་དུའང་མི་འཕོ་མོད་ཀྱི། དེའི་རྒྱུས་སྤོབས་པར་ཡང་
འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། རྟ་དང༌། གླང་པོ་ཆེ་དང༌། མི་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ་བྲག་ཅར་མི་འཕོ་མོད་ཀྱི། དེའི་རྒྱུས་བྲག་ཅའི་སྒྲའང་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་སྤོབས་པ་གང་དུའང་མི་འཕོ་མོད་ཀྱི། དེའི་རྒྱུད་སྤོབས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །རིན་ཆེན་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི། ཟབ་
བོ༑ ༑སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་ཆོས་གང་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཅི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རྐྱེན་
རྣམས་ལ་བྱེད་པ་པོ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། རྐྱེན་རྣམས་ལ་བྱེད་པ་པོ་གང་ཡང་མི་དམིགས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་
བྱེད་པ་པོ་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཅི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་བྱུང་ངམ། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་ཉིད་བྱུང་ན་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའང་
འབྱུང་བར་འགྱུར་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི། འབྱུང་བར་མི་འདོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི། སྐྱེ་བ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཅི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ངམ། སྨྲས་པ།
༄༅། །དེ་འདི་འདྲ་བ་འདི་ནི། གཞག་པར་བྱ་བའོ། །སྨྲས་པ། གཞག་པར་བྱ་བ་དེ་གང༌། སྨྲས་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་
ནོ༑ ༑སྨྲས་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་གནས་ཇི་ལྟ་བུ། སྨྲས་པ། སྐྱེ་བའི་གནས་མ་ཡིན། འཇིག་པའི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་ཀྱང་མ་ཡིན། གནས་མེད་པའང་མ་
ཡིན་པ་འདི་ལྟ་བུའི་གནས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་གནས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་གནས་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
གནས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། གནས་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གནས་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བའི་གནས་གང་ཡང་མེད། འཇིག་པའི་གནས་ཀྱང་མེད་པས་གནས་ཀྱང་མ་ཡིན།
གནས་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་གནས་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེ་བའི་གནས་སུའང་མི་
འདོད་དོ། །འགོག་པའི་གནས་སུའང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། མཐའ་གཅིག་གོ །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
མ་བྱུང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། མཐའ་གཉིས་ཏེ། །གང་སྐྱེ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དབུ་མའི་ལམ་དེ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཙལ་བར་བྱའོ། །རིན་ཆེན་
དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། གང་ལ་སྐྱེ་བའང་མེད། འཇིག་པའི་གནས་ཀྱང་མེད་པར་སངས་རྒྱས་སྐྱེ་བ་ནི། ཟབ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་འདི་ལ་
སུ་ཞིག་མོས་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། གང་ལྷག་པར་མི་བྱེད་པའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ལྷག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ལྷག་
པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི། སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཚིག་གོ །སུ་ཆོས་གང་ལའང་སྒྲོ་མི་འདོགས་པ་དེ་ནི། ཆོས་གང་ལའང་ལྷག་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། ལྷག་པར་མི་བྱེད་པའི་ཚིག་ནི།
མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གོ །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ནི། འདྲ་བ་མེད་པའི་ཚིག་གོ །འདྲ་བ་མེད་པའི་ཚིག་ནི། ཚིག་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གོ །ཚིག་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ནི། ཡི་
གེ་མེད་པའི་ཚིག་གོ །ཡི་གེ་མེད་པའི་ཚིག་ནི། རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའི་ཚིག་གོ །རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའི་ཚིག་དེ་ལ་སེམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུ་བ་མེད་པ་དེ་རབ་ཏུ་
རྒྱུ་བ་མེད་པའི་ཚིག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། ནམ་མཁའ་ལ་བྱ་རྗེས་ཀྱི་གནས་མེད་ཀྱང་སྒྲས་གནས་སུ་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་སྐྱེ་བའང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྟེ། འོན་
ཀྱང་སྐྱེ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། མཁས་པས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྟོན་ཅིང་ཡོངས་སུ་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་
༄༅། །ཉིད་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ནི། མི་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གང་མི་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །གང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་
དེ་ལ་དངོས་པོ་མེད་དོ། །གང་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ལ་གནས་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། མི་གནས་པའི་མཐའོ། །གང་མི་གནས་པའི་མཐའ་དེ་ནི། ཆོས་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་
མཐའོ། ༑མཐའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་མཐའ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། མཐའ་དེར་ཕྱིན་པར་སྣང་ངོ༌། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནམ་མཁའི་ཆ་ཤས་གཤེགས་
པའི་མཐའ་འདི་སྟེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་གཏན་དུ་ཆད་པའི་མཐའ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་མེད་དོ། །ཡང་
དག་པའི་མཐའ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། བདག་གི་མཐའ་སྟེ། བདག་གི་མཐའ་རྗེས་སུ་ཤེས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་རྗེས་སུ་ཤེས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་
པར་བྱའོ། །གང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་དེར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའང་འདུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། ཟད་པའི་མུ། ཟད་པའི་མཐར་ཐུག་
པ་ཞེས་བྱའོ། །ཟད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མིང་བླ་དྭགས་སོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་ལ་གཉེན་པོ་མེད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། ནམ་མཁའ་ལ་གཉེན་པོ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལའང་གཉེན་པོ་མེད་དོ། །གང་དག་
གཉེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཚོལ་བ་དེ་དག་ནི། སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་འདི་དག་ནི། བསྐྱེད་པར་བྱ། ཆོས་འདི་དག་ནི། དགག་པར་བྱ་
ཞེས་དེ་དག་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་པ་ལ་སྤྱོད་པས་དེ་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་མི་ཤེས་སོ། །དེ་བས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་སྐད་ཅེས་
ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །མ་རྩོད་ཅིག །རྩོད་པ་མེད་པ་དགེ་སྦྱོང་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཆོག་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་སོ། །
དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཇི་ལྟར་ལུས་
མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་ངོ་མཚར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། །ཁོ་བོའི་ལུས་ནི། མངོན་སུམ་
༄༅། །སྟེ༑ ལུས་ཀྱི་མངོན་སུམ་བདག་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས། ནམ་མཁའ་ནི། བདག་གི་ལུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོའི་ལུས་ནི། མངོན་
སུམ་མོ༑ ༑དེ་ཇི་ལྟར་ན་ལུས་མངོན་སུམ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བྱེད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལུས་ཀྱང་མི་ཉམས་ལ། ཕུང་པོ་དང༌།
ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའང་མ་ཡིན། ལུས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བྱུང་བའང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་ལུས་རབ་ཏུ་རྙེད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་ལུས་མངོན་སུམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་དགའ་བོས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་པ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་
བོ༑ ཁོ་བོའི་ལུས་ནི། ཆོས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མི་འདོད་དེ། ཁོ་བོའི་ལུས་ཉིད་ཆོས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ནི། ཁོ་བོའི་ལུས་སོ། །དེ་བས་ན། ཁོ་བོའི་ལུས་མངོན་
སུམ་མོ༑ ༑ཀུན་དགའ་བོས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་གལ་ཏེ་ལུས་མངོན་སུམ་པ་ཡིན་ན། ཁྱོད་ཅི་དགྲ་བཅོམ་པའམ། སྨྲས་པ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཆོས་
ཀྱི་སྒོ་རྟོགས་ཤིང༌། འདོད་ཆགས་མེད་ལ་ཞེ་སྡང་མེད་ཅིང་གཏི་མུག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ནི། དགྲ་བཅོམ་པའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་གལ་ཏེ་ཁྱེད་དགྲ་བཅོམ།
པ་ཡིན་ན་ཇི་སྲིད་ཅིག་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ནི། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་
ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའི། དགྲ་བཅོམ་པ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགྲ་བཅོམ་པ་ནི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འདུ་ཤེས་སྤངས་པའོ། །སོ་སོའི་
སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་སྟེ། དེ་དག་ཇི་ཙམ་དུ་རྟོག་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །སྨྲས་པ།
རིགས་ཀྱི་བུ། བདག་ཅག་གིས་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པའི་དོན་ཤེས་པ་ལྟར་ན། ཁྱོད་ནི། དགྲ་བཅོམ་པའང་མ་ཡིན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའང་མ་ཡིན། སློབ་པའང་མ་ཡིན།
མི་སློབ་པའང་མ་ཡིན། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའང་མ་ཡིན་ནོ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་
བོ༑ ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པའང་མ་ཡིན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའང་མ་ཡིན། སློབ་པའང་མ་ཡིན། མི་སློབ་པའང་མ་ཡིན། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱང་མ་ཡིན།
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའང་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི། ས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོན་པ་གང་ལའང་རབ་ཏུ་མི་གནས་སོ། །བསྟན་པ་འདི་བཤད་
༄༅། །པ་ན་ཉན་ཐོས་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་བླ་གོས་ཆོས་ལ་དགབ་པར་གཏོར་ཏེ་ཚིག་འདི་སྐད་དུ་
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདི་འདྲ་བའི་སྤོབས་པ་རྙེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཆོས་
གོས་དེ་དག་ནམ་མཁའི་ནང་དུ་སོང་ངོ༌། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དགྲ་བཅོམ་པ་དེ་དག་གིས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་གོས་དེ་དག་གར་སོང༌། སྨྲས་
པ༑ ནམ་མཁའི་མཛོད་དུ་སོང་ངོ༌། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཛུམ་པ་མཛད་པ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཛུམ་པ་མཛད་པ་དེའི་
དོན་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི། དོན་མ་མཆིས་པར་འཛུམ་པ་མི་མཛད་ན། འཛུམ་པ་མཛད་པའི་རྒྱུ་གང་ལགས། རྐྱེན་གང་ལགས།
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་གིས་བླ་གོས་ལྔ་བརྒྱ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་གཏོར་ཏེ།
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་ནམ་མཁའི་མཛོད་དུ་བཞག་པ་དེ་དག་དུར་སྨྲིག་གི་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་སོང་སྟེ་བཅོམ་
ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རི་དབང་རྒྱལ་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་གཏམ་བྱས་པ་དེ་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་ཆོས་གོས་དེ་དག་ལས་བྱང་སྟེ། ཆོས་བསྟན་པ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ཞིག་བཟོད་པ་ཐོབ་བོ། །ཀུན་དགའ་བོ། རྣམ་གྲངས་དུ་མས་
སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ལྟོས། བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་མེ་ལྟ་
བུའི་ཁ་དོག་དང༌། ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་ལྟར་འབར་བའི་ཁ་དོག་སྔོན་མ་མཐོང་མ་ཐོས་པའི་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་པོ་མངོན་པར་རབ་ཏུ་བབ་སྟེ། མེ་ཏོག་དེ་དག་ལས་
གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་མོས་པར་འགྱུར་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་ཅིང་བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་གཞོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲ་བྱུང་ངོ༌། །ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མེ་ཏོག་འདི་དག་ག་ལས་མཆིས། བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། ཚངས་པ་འོད་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱལ་དབང་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། ཚངས་
༄༅། །པ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་མཆོད་པ་བྱ་བའི་ཕྱིར་མེ་ཏོག་འདི་དག་གཏོར་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་
པ༑ བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་གིས་ཚངས་པ་དེ་ལྟའོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་དེ་དེའུ་རེ་མཐོང་གི །ཅུང་ཞིག་སྡོད་ཅིག །དེ་ནས་ཚངས་པ་འོད་བཀོད་པ་
ཚངས་པ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་
ཕྱིན་ཏེ། དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་བཙལ་ནས་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ལ་ཚངས་པ་འོད་བཀོད་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཆེ་བ་དང༌།
ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆེ་བ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཆེ་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆེ་བ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཆེ་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཆེ་བ་དང༌། ཐབས་
ལ་མཁས་པའི་ཆེ་བ་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པའི་ཆེ་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་ཆེ་བ་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྒྱན་གྱི་ཆེ་བ་དང༌། ངག་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་གྱི་ཆེ་བ་
དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བའི་ཆེ་བ་ངོ་མཚར་ཏོ། །འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཅེས་བགྱི་བ་སྔོན་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་བ་བགྱིས་པས་ལུས་
དང༌། ངག་དང༌། སེམས་དག་གིས་བརྩོན་པ་མ་མཆིས་པར་བགྱི་བ་ཐམས་ཅད་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སུ་ཞིག་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ལ་བྱས་པ་
མི་གཟོ་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ད་ལྟར་གང་སེངྒེའི་སྒྲ་སྒྲོག་པ་འདི་ནི། སྔོན་གྱི་སྤྱོད་པ་ཟབ་མོའི་རྒྱུ་མཐུན་
པའོ༑ ༑བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཚངས་པ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི། སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་འོད་བཀོད་པས་
འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་ལགས། བསོད་ནམས་གང་ལགས། ཡེ་ཤེས་གང་ལགས།
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བའོ། །
༄༅། །བསོད་ནམས་ནི། གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །
ཡེ་ཤེས་ནི། གང་དགེ་བའི་རྩ་བསགས་ཤིང་བསགས་པ་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་བསྔོ་བའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། སྒྱུ་དང་གཡོ་
མེད་པའི་ཕྱིར་བསམ་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི། གང་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་གསོག་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་
ལྷག་པའི་བསམ་པའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། གང་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡི་དམ་བརྟན་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི། གང་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཆོག་
མི་ཤེས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ལ་སྒྱུ་མར་སོ་སོར་རྟོག་པའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། གང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྙེད་པའོ། །བསོད་
ནམས་ནི། གང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མི་གཏོང་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་ཀུན་འདྲི་བའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། གང་ཆོས་
དོན་དུ་གཉེར་བའོ། །བསོད་ནམས་ནི། གང་ཆོས་འདོད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་ཞིང་མོས་པའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། གང་
ཆོས་ཚོལ་བའོ། །བསོད་ནམས་ནི། གང་ཟང་ཟིང་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་ཆོས་ལ་སློབ་དཔོན་གྱི་དཔེ་མཁྱུད་མེད་པའོ། །གཞན་གང་དགེ་བའི་
རྩ་བ་ནི༑ གང་ཆོས་ཉན་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི། གང་ཚུལ་བཞིན་སོ་སོར་རྟོག་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་ཆོས་སྒྲུབ་པའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། གང་སངས་
རྒྱས་མཐོང་བའོ། །བསོད་ནམས་ནི། གང་སངས་རྒྱས་ལ་རིམ་གྲོ་བྱེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་སངས་རྒྱས་ལ་རབ་ཏུ་རྟོན་པའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། གང་
རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྙེད་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི། གང་འཕགས་པའི་རིགས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་དགའ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་དགོན་པར་གནས་པ་ལ་དགའ་བའོ། །གཞན་ཡང་
དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། གང་དགང་སླ་བ་དང༌། གསོ་སླ་བའོ། །བསོད་ནམས་ནི། གང་ཆོས་གོས་དང༌། བསོད་སྙོམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་རྙེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི།
གང་མི་ཆགས་མི་བརྐམ་པར་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། གང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་སྒོམ་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི། གང་
༄༅། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཐོབ་པའོ། །གཞན་ཡང་
དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། གང་དད་པའི་དབང་པོ་ལ་འཇུག་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི། གང་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་
ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་སྒོམ་པའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། གང་སྟོབས་ལྔ་ལ་གནས་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི། གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་
རྣམས་རྗེས་སུ་ཤེས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་ལམ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། གང་སེམས་དགའ་བའོ། །བསོད་ནམས་ནི་།
གང་ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་ལྷག་མཐོང་ལ་མཁས་པའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། གང་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་
བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོའོ། །བསོད་ནམས་ནི། གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་བསྒོམས་
པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སློབ་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི། ལྷག་པའི་
སེམས་ལ་སློབ་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ལ་སློབ་པའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་འཆགས་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི་།
བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། བདོག་པ་ཐམས་
ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའོ། །བསོད་ནམས་ནི། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རེ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། སྦྱིན་པ་མི་སྙེམས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་
བའི་རྩ་བ་ནི། བསླབ་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཉམས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་
ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁོད་ཁྲོ་བ་མེད་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི། མི་སྙན་པར་ཟེར་བ་བཟོད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། སེམས་
ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལུས་དང་སྲོག་གཏོང་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། གང་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་རྩོམ་
པའོ༑ ༑བསོད་ནམས་ནི། གང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་འདུན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་མཚུངས་པར་འཇུག་ཅིང་དགེ་བའི་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་
༄༅། །སུ་བསྔོའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། གང་བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །བསོད་ནམས་ནི། གང་བསམ་གཏན་
རྙེད་པས་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཟད་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་བསམ་གཏན་ལས་ལྡོག་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་
ནི༑ གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བ་ཐོས་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི། གང་ཐོས་པ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། གང་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་སྐོང་བའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་
རྩ་བ་ནི༑ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི། བྱམས་པའི་སེམས་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་
པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། གང་ས་གསུམ་གྱི་ཚོགས་སོ། །བསོད་ནམས་ནི། གང་ས་བཞི་ལ་སོགས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་
ནི༑ གང་ས་བཅུ་པ་ཡོངས་སུ་སྐོང་བའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། སེམས་དང་པོ་སྐྱེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིའོ། །བསོད་ནམས་ནི། སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། རྐང་མཐིལ་མཉམ་
པར་རེག་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོའི་རྒྱན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་
ཞིང་གི་རྒྱན་ཏོ། །བསོད་ནམས་ནི། བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་ཡིད་ཀྱིས་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། དབང་པོ་རྣོ་བའི་སེམས་ཅན་དུ་སྐྱེ་བའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་
བ་ནི༑ བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་ཐོས་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི། བདུད་ཀྱི་ལས་རིག་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། བདུད་ཀྱི་ལས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའོ། །གཞན་ཡང་
དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །བསོད་ནམས་ནི། ཐབས་ལ་མཁས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི།
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་རྒྱན་ཏོ། །བསོད་ནམས་ནི། བདུད་ཐམས་ཅད་འདུལ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་
མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའོ། །ཚངས་པ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་འོད་བཀོད་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྩ་བའི་གནས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ལས་
༄༅། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣ་ཚོགས་སུ་བཤད་པ་ངོ་མཚར་ཏོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་ཚངས་པ་འོད་བཀོད་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚངས་པ། གནས་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྟོང་
པ་ཉིད་ཀྱི་གནས་ནི། གནས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུའོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་གནས་ནི། གནས་ཏེ། མཚན་མ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་
ཅད་ཡང་དག་པར་འདུའོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་གནས་ནི། གནས་ཏེ། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། མངོན་པར་འདུ་མི་
བྱེད་པའི་བར་གྱི་གནས་ནི། གནས་སོ། །འདོད་ཆགས་མེད་པའི་གནས་ནི། གནས་སོ། །ཞི་བའི་གནས་ནི། གནས་སོ། །གཞི་མེད་པའི་གནས་ནི། གནས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་ཀྱི་གནས་ནི། གནས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་གནས་ནི། གནས་སོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའི་གནས་ནི། གནས་སོ། །མི་འབྱུང་བའི་གནས་ནི། གནས་སོ། །སྐྱེ་བ་
མེད་པའི་གནས་ནི། གནས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གནས་ནི། གནས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡང་དག་པར་འདུའོ། །ཚངས་པ།
གཞན་ཡང་འདོད་ཆགས་ནི། འདོད་ཆགས་མེད་པའི་གནས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ནི། འདོད་ཆགས་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། འདོད་
ཆགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཞེ་སྡང་ནི། ཞེ་སྡང་མེད་པའི་གནས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཞེ་སྡང་ནི། ཞེ་སྡང་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། ཞེ་སྡང་གི་རང་
བཞིན་ནོ། །གཏི་མུག་ནི། གཏི་མུག་མེད་པའི་གནས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཏི་མུག་ནི༑ གཏི་མུག་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། གཏི་མུག་གི་
རང་བཞིན་ནོ། །འཇིག་ཚོགས་ནི། འཇིག་ཚོགས་མེད་པའི་གནས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་ཚོགས་ནི། འཇིག་ཚོགས་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི།
འཇིག་ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ནི། གཟུགས་མེད་པའི་གནས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ནི། གཟུགས་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི།
གཟུགས་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་གནས་སོ། །རྣམ་པར་
ཤེས་པ་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཁམས་རྣམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང༌། རྟེན་ཅིང་
༄༅། །འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། མ་རིག་པ་ནི་མ་རིག་པ་མེད་པའི་གནས་སོ། །མ་རིག་པ་ནི་མ་རིག་པ་མེད་པ་རང་
བཞིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་རིག་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་བའི་བར་དུའང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་གནས་སོ། །སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་གནས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྟོག་པ་མེད་པའི་
རང་བཞིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཚངས་པ། དེ་དག་ནི་གནས་མེད་པའི་གནས་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་
བ་ཆོས་ཀྱི་གནས་པའི་སྒོ་སྟེ། གང་དུ་གནས་རེ་རེར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་བའོ། །ཚངས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ནི་
འབབ་ཆུ་ཐམས་ཅད་འབབ་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་གནས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུའོ། །ཚངས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ནམ་མཁའ་ལ་
གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་གནས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གནས་འདི་ནི་མི་ཟད་པའི་
གནས་ཏེ། འབུམ་གཞག་པའི་གནས་སོ། །ཚངས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། འབུམ་གཞག་པའི་གནས་གཅིག་ཏུ་འབུམ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་སྟེ། དེ་དག་
ལ་སྟོང་དུ་བཞག་ནས་བྱུང་ཡང་འབུམ་དེ་སྙེད་ཀྱང་གནས་དེ་ལ་མི་འབྱར་ལ་གནས་ཀྱང་འབུམ་ལ་མི་འབྱར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཚངས་པ། བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
ཆོས་རྣམས་བགྲངས་ཤིང་བཞག་ལ་གཞལ་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལུས་ལ་སོང་བའམ་སེམས་ལ་སོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བཤད་ཀྱང་རུང་མ་བཤད་ཀྱང་རུང་བ་དེ་
སྙེད་དོ། །དེ་སྙེད་པ་དེའང་དེ་སྙེད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་སྙེད་དམ། དེ་སྙེད་མ་ཡིན་པ་ཞིག་རྙེད་ན་ནི་དེ་སྙེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་དེ་སྙེད་
ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྙེད་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་དེ་སྙེད་དམ། དེ་སྙེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་མི་བརྗོད་དོ། །ཚངས་པ། གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བགྲང་བ་དེ་ནི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་བགྲང་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན། ཆོས་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་
ནོ༑ ༑དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཀུན་བཏགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདུ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏེ།
༄༅། །གང་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་པའང་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་རྟོག་པ་དེ་ནི། ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན། ཆོས་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །ཚངས་
པ༑ སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་དག་ནི། མཚན་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དག་པ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི། མཚན་ཉིད་
མེད་པ་སྟེ། མཚན་ཉིད་མེད་པ་ནི། ནམ་མཁའོ། །ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་གཏམ་ཤིན་ཏུ་བརྗོད་
པ་འདི་བསྟན་པ་ནི་ཚངས་པའི་འཁོར་དེ་ནས་ཚངས་པ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་སོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ་
དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་ཚངས་པ་ལྔ་སྟོང་ནི། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །འཕགས་པ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་ཞུས་པ། བམ་པོ་
བདུན་པ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་
བུ༑ བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་བྱང་ཆུབ་དེ་ཆོས་གང་དག་གིས་བསྡུས་ན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་ཀུན་ཏུ་གནས། ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་
ཀྱི་བུ༑ བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི། ཆོས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གནས་སོ། །གཉིས་གང་ཞེ་ན། བསམ་པ་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པའོ། །སྨྲས་པ།
རིགས་ཀྱི་བུ། བསམ་པ་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་གང་གིས་བསྡུས། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། བསམ་པ་ནི། གཡོ་མེད་པ་དང༌། སྒྱུ་མེད་པས་བསྡུས་པའོ། །ལྷག་པའི་
བསམ་པ་ནི། དེ་ལ་མ་ཆགས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བས་བསྡུས་སོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་གང་གིས་བསྡུས། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་
བཞི་པོ་འདི་དག་ནི། ཆོས་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཡོ་མེད་པ་ནི། དྲང་པོ་དང༌། གསལ་བས་བསྡུས་སོ། །སྒྱུ་མེད་པ་ནི། བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་
དང༌། བསམ་པ་དག་པས་བསྡུས་སོ། །དེ་ལ་མ་ཆགས་པ་ནི། སེམས་མ་གོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་མ་གོད་པས་བསྡུས་སོ། །ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ནི། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་
དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གང་གིས་བསྡུས། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ནི། ཆོས་
བཅུ་དྲུག་གིས་བསྡུས་ཏེ། བཅུ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དྲང་པོ་ནི། ཞི་བ་དང༌། ངེས་པས་བསྡུས་སོ། །གསལ་བ་ནི། ང་རྒྱལ་མེད་པ་དང༌། ཐིབས་པོ་མེད་པས་བསྡུས་སོ། །བཅོས་
༄༅། །མ་མ་ཡིན་པ་ནི། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་བསྡུས་སོ། །བསམ་པ་དག་པ་ནི། ལུས་དང༌། སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པས་བསྡུས་
སོ༑ ༑སེམས་མ་གོད་པ་ནི། བརྟན་པ་དང༌། སྟོབས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་མ་གོད་པ་ནི། དེ་ཉིད་བྱེད་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ནན་ཏན་གྱིས་བསྡུས་སོ། །བསོད་
ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི། སྦྱོར་བ་དང༌། སྦྱོར་བ་མཐར་འབྱིན་པས་བསྡུས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནི། ཐོས་པ་དང༌། ཐོས་པས་བསྒྲུབས་པས་བསྡུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་
བུ༑ ཆོས་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི། ཆོས་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གིས་བསྡུས་སོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གང་གིས་བསྡུས། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ།
ཆོས་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི། ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཞི་བ་ནི། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པས་བསྡུས་སོ།།
ངེས་པ་ནི། བཀའ་བློ་བདེ་བ་དང༌། འགྲོགས་ན་བདེ་བས་བསྡུས་སོ། །ང་རྒྱལ་མེད་པ་ནི། ཁྱད་དུ་མི་གསོད་པ་དང༌། འདུས་པས་བསྡུས་སོ། །ཐིབས་པོ་མེད་པ་ནི། དྲི་
མ་མེད་པ་དང༌། མི་རྩུབ་པས་བསྡུས་སོ། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ནི། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་སེམས་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པས་བསྡུས་སོ། །སྙིང་རྗེ་
ཆེན་པོ་ནི། ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བས་བསྡུས་སོ། །ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི། མི་འཚེ་བ་དང༌། རང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཆོག་
པར་འཛིན་པས་བསྡུས་སོ། །སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི། དུལ་བ་དང༌། ཞི་བས་བསྡུས་སོ། །བརྟན་པ་ནི། ཡི་དམ་མི་ཞིག་པ་དང༌། དམ་བཅས་པ་ཉམས་སུ་ལོན་པར་བྱེད་
པས་བསྡུས་སོ། །སྟོབས་ནི། བློ་རབ་ཏུ་གནས་པ་དང༌། བློ་མི་གཡོ་བས་བསྡུས་སོ། །དེ་ཉིད་བྱེད་པ་ནི། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པས་བསྡུས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ནན་
ཏན་ནི༑ ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བས་བསྡུས་སོ། །སྦྱོར་བ་ནི། སྒྲོལ་བ་དང༌། མི་ལྡོག་པས་བསྡུས་སོ། །སྦྱོར་བ་མཐར་འབྱིན་པ་ནི། ཕ་རོལ་གྱི་སྒྲ་དང༌།
ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བསྡུས་སོ། །ཐོས་པ་ནི། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང༌། མཐུན་པར་འཛིན་པས་བསྡུས་སོ། །ཐོས་པས་བསྒྲུབས་པ་ནི། རབ་ཏུ་སེམས་པ་དང༌།
ངེས་པར་སེམས་པས་བསྡུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ནི། ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དེ་དག་གིས་བསྡུས་སོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་
གཉིས་པོ་འདི་དག་ཆོས་དུ་ཞིག་གིས་བསྡུས། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི། ཆོས་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིས་བསྡུས་ཏེ། དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་གང་ཞེ་ན།
༄༅། །འདི་ལྟ་སྟེ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ནི། ནང་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང༌། དབང་པོ་ཡང་དག་པས་བསྡུས་སོ། །ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་སྲུང་བ་དང༌།
མཁས་ཤིང་རྟོགས་པ་ལ་འཛེམ་པས་བསྡུས་སོ། །བཀའ་བློ་བདེ་བ་ནི། ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། ཆོས་འདོད་པས་བསྡུས་སོ། །འགྲོགས་ན་བདེ་བ་ནི། ལུས་ཡིད་དུ་འོང་
བ་དང༌། སེམས་ཡིད་དུ་འོང་བས་བསྡུས་སོ། །ཁྱད་དུ་མི་གསོད་པ་ནི། མ་ཁེངས་པ་དང༌། ཆོས་སྤྱོད་པས་བསྡུས་སོ། །འདུད་པ་ནི། ལུས་གྱ་གྱུ་མེད་པ་དང༌། སེམས་གྱ་
གྱུ་མེད་པས་བསྡུས་སོ། །དྲི་མ་མེད་པ་ནི། དྲི་མ་གསུམ་བསལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་སྒོམ་པས་བསྡུས་སོ། །མི་རྩུབ་པ་ནི། མི་བརླང་བ་དང༌། ཕྲ་མ་མེད་པས་
བསྡུས་སོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་སེམས་ནི། བདག་སྲུང་བ་དང༌། གཞན་སྲུང་བས་བསྡུས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ནི། ཐ་དད་པ་མེད་པ་དང༌།
རོ་གཅིག་པས་བསྡུས་སོ། །ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་ནི། རྨི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་དང༌། སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་གྱིས་བསྡུས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་
ནི༑ མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཐབས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །མི་འཚེ་བ་ནི། འདོད་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པས་བསྡུས་སོ། །རང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཆོག་
པར་འཛིན་པ་ནི། འདོད་པ་ཉུང་བ་དང༌། ཆོག་ཤེས་པས་བསྡུས་སོ། །དུལ་བ་ནི། མི་འཁྲུག་པ་དང༌། མི་རྩོད་པས་བསྡུས་སོ། །ཞི་བ་ནི། ངར་འཛིན་པ་འདོར་པ་དང༌། ང་ཡིད་
འཛིན་པ་སྤོང་བས་བསྡུས་སོ། །ཡི་དམ་མ་ཞིག་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་རྟོན་པས་བསྡུས་སོ། །དམ་བཅས་པ་ཉམས་སུ་ལོན་པར་བྱེད་
པ་ནི༑ བདུད་ཀྱི་ལས་རིག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །བློ་ཤིན་ཏུ་ངས་པ་ནི། མི་འགྱུར་བའི་བློ་དང༌། མི་རྒོད་པས་བསྡུས་སོ། །མི་གཡོ་
བའི་བློ་ནི། རི་ལྟ་བུ་དང༌། མི་བསྐྱོད་པས་བསྡུས་སོ། །ཇི་སྐད་སྨྲ་བ་ནི། ལེགས་པར་བྱ་བའི་ལས་བྱེད་པ་དང༌། མི་གདུང་བས་བསྡུས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱེད་པ་དེ་ནི། བདེན་པ་
དང༌། ཡང་དག་པར་སྨྲ་བས་བསྡུས་སོ། །ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ནི། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བར་མཐུན་པ་དང༌། རྟག་པ་དང་ཆད་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བས་བསྡུས་སོ། །
ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་ནི། རིགས་པ་དང༌། ཚུལ་གྱིས་བསྡུས་སོ། །སྒྲོལ་བ་ནི། ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་མི་འདོར་བས་བསྡུས་སོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི། རྟུལ་
བ་དང༌། རྩོལ་བས་བསྡུས་སོ། །ཕ་རོལ་གྱི་སྒྲ་ནི། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང༌། ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བས་བསྡུས་སོ། །ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཞི་གནས་ཀྱི་
༄༅། །ཚོགས་དང༌། ལྷག་མཐོང་གི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི། ཉན་འདོད་པ་དང༌། རི་མོ་བྱེད་པས་བསྡུས་སོ། །མཐུན་པར་
འཛིན་པ་ནི། ལུས་ཡང་བ་དང༌། སེམས་ཡང་བས་བསྡུས་སོ། །རབ་ཏུ་སེམས་པ་ནི། སྐྱོ་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བསྡུས་སོ། །ངེས་པར་སེམས་པ་ནི། རྒྱུར་
གྱུར་པ་དང༌། འབྲས་བུ་ཆུད་མི་ཟ་བ་ས་བསྡུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི། ཆོས་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་བསྡུས་སོ། །སྨྲས་པ།
རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ་འདི་དག་ཆོས་དུ་ཞིག་གིས་བསྡུས། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི། ཆོས་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱིས་
བསྡུས་ཏེ། བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང༌། རང་བཞིན་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པས་བསྡུས་སོ།།
དབང་པོ་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་ནི། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་གྱིས་བསྡུས་སོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་སྲུང་བ་ནི། དབང་པོ་སྤས་པ་དང༌། མི་རྒྱུག་པས་བསྡུས་སོ། །མཁས་
ཤིང་རྟོག་པ་ལ་འཛེམ་པ་ནི། བདག་གི་འཁྲུལ་པ་ལ་ཉེས་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང༌། གཞན་གྱི་འཁྲུལ་པ་ལ་ཉེས་པར་ལྟ་བས་བསྡུས་སོ། །ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི།
བདག་གི་དམ་བཅས་པ་ཉམས་འོག་ཏུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཕ་རོལ་གྱི་འགྱོད་པ་སེལ་བས་བསྡུས་སོ། །ཆོས་འདོད་པ་ནི། ཆོས་ལ་གཞོལ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་འབབ་པས་
བསྡུས་སོ། །ལུས་ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི། གཉིད་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པས་བསྡུས་སོ། །སེམས་ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི། ཅང་ཤེས་པ་དང༌། གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་
བས་བསྡུས་སོ། །མ་ཁེངས་པ་ནི། ཕོ་ཐེག་སྤངས་པ་དང༌། བརྗིད་སྤངས་པས་བསྡུས་སོ། །ཆོས་སྤྱོད་པ་ནི། མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྤངས་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པར་བྱེད་པས་བསྡུས་སོ། །ལུས་གྱ་གྱུ་མེད་པ་ནི། མི་བརླང་བ་དང༌། མི་རྩུབ་པས་བསྡུས་སོ། །སེམས་གྱ་གྱུ་མེད་པ་ནི། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་
ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བསྡུས་སོ། །དྲི་མ་གསུམ་བསལ་བ་ནི། མི་སྡུག་པ་སྒོམ་པ་དང༌། བྱམས་པ་སྒོམ་པས་བསྡུས་སོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་སྒོམ་པ་ནི། གང་ཟག་མེད་
པ་དང༌། དོན་དམ་པས་བསྡུས་སོ། །མི་རྩུབ་པ་ནི། ཕན་པ་དང༌། བདེ་བས་བསྡུས་སོ། །ཕྲམ་མེད་པ་ནི། དབྱེན་མི་བྱེད་པ་དང༌། ཕྱེ་བའི་སྡུམས་བྱེད་པས་བསྡུས་སོ། །བདག་
སྲུང་བ་ནི། སྡིག་པ་མི་བྱེད་པ་དང༌། །བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་གསོག་པས་བསྡུས་སོ། །གཞན་སྲུང་བ་ནི། བཟོད་པ་དང༌། དེས་པས་བསྡུས་སོ། །ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི། སེམས་
༄༅། །ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་དང༌། སེམས་རླུང་དང་མཚུངས་པས་བསྡུས་སོ། །རོ་གཅིག་པ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །
རྨི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ནི། མཐོང་ཞིང་ཐོས་ལ་དྲན་ཞིང་ཤེས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་ནི། རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་
དང༌། ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་བསྡུས་སོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི། དོན་ལ་རྟོན་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པས་བསྡུས་སོ། །ཐབས་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལྟ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་
ལྟ་བས་བསྡུས་སོ། །འདོད་པ་ནི། ལྟུང་བ་མེད་པ་དང༌། ལྟུང་བ་མི་འཆབ་པས་བསྡུས་སོ། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ནི། ཚེ་འདི་ལ་བག་ཡོད་པ་དང༌།
འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་འཇིགས་པར་ལྟ་བས་བསྡུས་སོ། །འདོད་པ་ཉུང་བ་ནི། འདོད་པའི་དྲོད་ཟིན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་ངོམས་པས་བསྡུས་སོ། །ཆོག་
ཤེས་པ་ནི། དགང་སླ་བ་དང༌། གསོ་སླ་བས་བསྡུས་སོ། །མི་འཁྲུག་པ་ནི། ཤིན་ཏུ་མུར་ཐུག་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་མཐར་ཕྱིན་པས་བསྡུས་སོ། །མི་རྩོད་པ་ནི། བདེན་པ་དང༌།
ཆོས་ལ་དགའ་བས་བསྡུས་སོ། །ངར་འཛིན་པ་འདོར་བ་ནི། རྒྱུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། ལྟ་བ་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པས་བསྡུས་སོ། །ང་ཡིར་འཛིན་པ་སྤོང་བ་ནི། ང་ཡི་བ་
མེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པས་བསྡུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་ལྟ་བ་ནི། ཐེག་པ་དམན་པ་མི་འདོད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་བས་བསྡུས་སོ། །
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་རྟོན་པ་ནི། བདུད་ཐམས་ཅད་ལ་བཅོམ་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པས་བསྡུས་སོ། །བདུད་ཀྱི་ལས་རིག་པ་ནི། དགེ་བའི་བཤེས་
གཉེན་གྱི་མན་ངག་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པས་བསྡུས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ནི། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་
ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་བསྡུས་སོ། །བློ་མི་འགྱུར་བ་ནི། ས་དང་འདྲ་བའི་སེམས་དང༌། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤངས་པས་བསྡུས་སོ། །མི་རྒོད་པ་ནི། རྒོད་པ་དང་
འགྱོད་པ་སྤངས་པ་དང༌། མི་རྟག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པས་བསྡུས་སོ། །རི་ལྟ་བུ་ནི། མི་མཐོ་བ་དང༌། མི་དམའ་བས་བསྡུས་སོ། །མི་བསྐྱོད་པ་ནི། དམ་བཅས་པ་མི་ཉམས་པ་དང༌།
དམ་བཅས་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པར་བྱེད་པས་བསྡུས་སོ། །ལེགས་པར་བྱ་བའི་ལས་བྱེད་པ་ནི། གདུང་བ་མེད་པ་དང༌། འགྱོད་པ་མེད་པས་བསྡུས་སོ། །གདུང་བ་མེད་པ་ནི། ཚུལ་
ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་དག་པས་བསྡུས་སོ། །བདེན་པ་ནི། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པས་བསྡུས་སོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་
༄༅། །ནི༑ དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །བརྟེན་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི། རྒྱུ་དང༌། རྐྱེན་གྱིས་བསྡུས་སོ། །རྟག་པ་དང་ཆད་པ་རྣམ་
པར་སྤོང་བ་ནི། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པས་བསྡུས་སོ། །རིགས་པ་ནི། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། ལས་དང་མི་འགལ་བས་བསྡུས་སོ། །ཚུལ་ནི།
དབེན་པའི་ཚུལ་དང༌། མི་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་གྱིས་བསྡུས་སོ། །ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་ནི། མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྤོང་བ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ཆུད་མི་གསོན་པས་བསྡུས་སོ། །བརྩོན་པ་
མི་འདོར་བ་ནི། ལུས་ཀྱི་སྟོབས་དང༌། སེམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །རྟུལ་བ་ནི། སྤྲོ་བ་དང༌། གཞན་གནོན་པས་བསྡུས་སོ། །རྩོལ་བ་ནི། དེ་ལ་མ་ཞེན་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་
ལྡོག་པས་བསྡུས་སོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི། ལྡང་བ་དང༌། རིམ་གྲོ་བྱེད་པས་བསྡུས་སོ། །ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི། ཡེ་ཤེས་འདོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བར་
འདོད་པས་བསྡུས་སོ། །ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་ནི། ལུས་དབེན་པ་དང༌། སེམས་དབེན་པས་བསྡུས་སོ། །ལྷག་མཐོང་གི་ཚོགས་ནི། ཐོས་པ་ཚོལ་བས་ངོམས་མི་མྱོང་བ་དང༌།།
ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བསྡུས་སོ། །ཉན་པར་འདོད་པ་ནི། ཐལ་མོ་སྦྱོར་བའི་ལས་དང༌། ལུས་རབ་ཏུ་འདུད་པས་བསྡུས་སོ། །རི་མོ་བྱེད་པ་ནི། དབེན་པ་དང༌། མི་སླུ་བས།
བསྡུས་སོ། །ལུས་ཡང་བ་ནི། ཁ་ཟས་ཀྱི་ཚོད་ཤེས་པ་དང༌། ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་དང་ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་ལ་མི་ཉལ་བར་སྦྱོར་བ་ལ་རྗེས་སུ་སྦྱོར་བས་བསྡུས་སོ། །སེམས་ཡང་བ་ནི།
འདུན་པ་དང༌། དཔྱོད་པས་བསྡུས་སོ། །སྐྱོ་བ་ནི། མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བསྡུས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི། ང་ཡི་བ་མེད་པ་དང༌། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་
མེད་པས་བསྡུས་སོ། །རྒྱུ་ནི། ཆུད་མི་ཟ་བ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་ལས་ལྡོག་པས་བསྡུས་སོ། །འབྲས་བུ་ནི། ཅི་རིགས་པར་མི་སླུ་བ་དང༌། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ལ་འཛིན་པས་
བསྡུས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི། ཆོས་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གིས་བསྡུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་མདོར་བསྟན་པ་
སྟེ༑ གལ་ཏེ་ཁོ་བོས་ཚིག་གཅིག་ལས་ལྷག་པ་དང༌། ཚིག་གཉིས་ལས་ལྷག་པར་བསྟན་པས་བསྐལ་པའམ་བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་ཆོས་བསྟན་པ་བཤད་ཀྱང་ཆོས་རྣམས་
ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཟད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ཁོ་བོའི་སྤོབས་པའང་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཆོས་བསྡུ་བའི་ལེའུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བསྟན་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ལག་ན་རིན་པོ་ཆེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མཆོད་པ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེའི་ལག་པ་གཡས་པས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་
༄༅། །ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཁེབས་པར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་མེ་ཏོག་དང༌། བདུག་
སྤོས་དང༌། སྤོས་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། ཕྱེ་མ་དང༌། གོས་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། རོལ་མོ་དང༌། སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲ་ཅི་ཡོད་པ་དེ་དག་
རིན་པོ་ཆེའི་ལག་པ་གཡས་པ་དེ་ལས་རབ་ཏུ་བབ་བོ། །མེ་ཏོག་གི་ཆར་དེས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཐམས་ཅད་པུས་ནུབ་ཙམ་དུ་ཡོག་པར་
གྱུར་ཏོ༑ ༑ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། གོས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པར་གྱུར་ཏོ། །སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲ་དེ་དག་ལས་
འདི་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དག་ཀྱང་བྱུང་སྟེ། ཡོན་ཏན་བདོག་པ་ཡོན་ཏན་རྒྱས་པ་ཡོན་ཏན་བརྒྱས་གང་བ། །བདུད་ཀྱི་འགྲོ་བ་རྣམ་སེལ་དྲན་དང་བློ་གྲོས་རྟོགས་དང་ལྡན།།
སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དགེ་སྦྱོང་མཆོག་གི་སྐད་ནི་མཛེས་པ་འབྱུང༌། ཕྱོགས་བཅུ་རྣམས་སུ་རྒྱུ་བས་སྲིད་པ་རྣམ་པར་སེལ་བར་བྱེད། །ཤིན་ཏུ་རབ་ཏུ་མོས་པར་ཕུལ་གྱི་རབ་ཏུ་
རྒྱས་པ་པོ། །སྲིད་པ་བརྒྱ་ནི་རྣམ་པར་སེལ་ཞིང་རྡུལ་དང་མུན་པ་བྲལ། །ལྷ་དང་མི་རྣམས་འཇིགས་པ་མེད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་འགྲོ་བ་སྒྲོལ། །སྲིད་པ་མེད་ཅིང་སྟོབས་བཅུ་ལྡན་
པ་ནམ་མཁའ་མཉམ་པའི་ཡིད། སྒྲ་འབྱིན་མཛེས་ཤིང་ཤིན་ཏུ་སྙན་ལ་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་བཞིན། །ཐ་བ་མེད་ཅིང་མི་ཁྱུད་དྲི་མེད་དྲི་མ་རབ་ཏུ་སེལ། །སྲིད་པ་གསུམ་པོ་དག་ན་མཚུངས་མེད་
ལྷ་དང་མི་ཡིས་མཆོད། །སྲིད་པ་མེད་ཅིང་འགྲོ་བ་དག་ལ་བདེ་སྦྱིན་ཕན་པ་བྱེད། །དྲན་དང་བློ་གྲོས་རྟོགས་དང་མོས་པས་སྤྱད་པ་ལེགས་པར་སྤྱད། །སྟོབས་བཅུ་རྣམས་དང་རབ་ཀྱི་
སྟོབས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱང་འཇོམས། །ཕ་རོལ་དཔུང་རྣམས་རྣམ་པར་འཐོར་བ་འཆི་མེད་གོ་འཕང་ཐོབ། །སྲིད་པ་མེད་ཅིང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མཁས་པའི་སྒྲ་ཡང་འབྱིན། །
འཁོར་འདི་ལས་ནི་གང་དག་ཏུ་ཡང་མ་སོང་མ་གཡོས་པར། །ཕྱོགས་བཅུ་རྣམས་སུ་ལྷ་མི་མང་པོ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་བཏུལ། །གང་དུའང་མི་གནས་བློ་གྲོས་ཅི་འདྲ་དེ་ལྟར་
རབ་ཏུ་གནས། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་མི་གཡོ་བར་ཡང་ས་ནི་གཡོ་བར་བྱེད། །ཉི་མའི་འོད་ཀྱིས་མུན་པ་རྣམ་པར་སེལ་ཅིང་རྡུལ་སྤོང་ལྟར། །དེ་བཞིན་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདི་ཡང་
རྡུལ་དང་མུན་པ་སེལ། །ཤེས་རབ་འོད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ལྷན་པ་འོད་ཀྱི་དཔལ་གྱིས་རྒྱས། །ཐུབ་པའི་འོད་ཀྱིས་ཁྱབ་ནས་བདུད་ཀྱི་གནས་ཀུན་མོག་མོག་གྱུར། མཁའ་ལ་རླུང་དམར་བཞིན་
དུ་སེམས་ཅན་སྤྱོད་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས། །གནས་པ་མ་ཡིན་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་རྟོག་པ་ཀུན་དང་བྲལ། །འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཡིད་ནི་མཁའ་དང་མཉམ། །འདི་འདྲའི་
༄༅། །རྒྱལ་སྲས་དེ་དག་ལ་ནི་ལྷ་མིས་ཕྱག་བྱས་སོ། །སྟོང་གསུམ་དག་གི་རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་ནི་གཞལ་བར་ནུས་ཀྱང་སྲིད། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་གི་ནམ་མཁའི་
བྱ་རྗེས་བརྗོད་པར་ནུས་ཀྱང་སྲིད། །མི་འགའ་ཞིག་གིས་སེམས་ཅན་ཀུན་སེམས་གཅིག་ཏུ་བྱེད་སྲིད་ཀྱི། །ཐུབ་པའི་སྲས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་ཟད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཚིགས་
སུ་བཅད་པ་སྒྲུབ་པ་འདི་བཤད་པ་ན་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཡན་ལག་བཞིའི་དཔུང་གི་ཚོགས་སྤྲུལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་
པ་དང༌། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་ན་འདུག་སྟེ། བདག་ཉིད་ཁྱིམ་བདག་གི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱི་ཞབས་གཉིས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་བཙལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་དང༌། ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང་སྐྱེས་
བུ་དམ་པ་འདི་གཉིས་ནི། ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་ཚད་མ་མཆིས་པ་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་ཀྱང་འདི་ལྟ་བུ་ངོ་མཚར་དང༌། རྨད་དུ་
བྱུང་བའི་ཆོས་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་འཇིག་རྟེན་དུ་སྟོན་ཏོ། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་འཕྲུལ་འདི་དག་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་མཆིས་སམ།
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལས་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ཐོག་མས་ཆུ་བླངས་པ་ཇི་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདི་དག་གི་ཆོ་འཕྲུལ་ལ་ཡིད་
ཆེས་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱ་མཚོའི་ཆུའི་ཕུང་པོ་ཇི་ཙམ་པ་དེ་བས་ཀྱང་མང་དུ་ནི། མི་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་ཚིག་འདི་ཐོས་ནས་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡིད་རངས་
ཏེ་རབ་ཏུ་དགའ་ནས་དགའ་བ་དང༌། མགུ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་བྲོ་བརྡུངས་ཏེ་འཁོར་དེ་ནས་སོང་ངོ༌། །དེ་ནས་ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་
སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སྐྱེས་བུ་འདི་ཅིའི་སླད་དུ་འདི་ལྟར་དགའ་སྟེ་འཁོར་འདི་ནས་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ། འདི་
ནི༑ བདུད་ཡིན་ཏེ། ཁྱིམ་བདག་གི་གཟུགས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གན་དུ་འོངས་ཏེ། དེས་གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་
མོས་པར་འགྱུར་བའི་སེམས་ཅན་ཉུང་ཟད་ཅིག་འབྱུང་བར་ཐོས་ནས་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མའི་ཕྱོགས་ནི། ཉུང༌། བདག་གི་ཕྱོགས་ནི། མང་ངོ༌། ཞེས་དེ་ལྟར་དགའ་བས་ཆེད་དུ་
བརྗོད་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་དེ་འཁོར་འདི་ནས་སོང་ངོ༌། །དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་བདུད་སྡིག་ཅན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །སྡིག་ཅན། ངོ་བསྟན་ནས་
༄༅། །ཅིའི་ཕྱིར་སླར་འགྲོ་།དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་དང༌། དེ་མ་ཡིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་དག་གིས་ཀྱང་ཚོར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། བདག་ད་རང་གི་གནས་སུ་འགྲོའོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་
མཛོད་ཀྱིས་བདུད་སྡིག་ཅན་གཡོག་དང་བཅས་ཏེ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་འདུག་ནས་རང་གི་གནས་སུ་འགྲོ་མི་ནུས་པར་དེ་ལྟར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །དེ་ནས་ཡང་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་བདུད་སྡིག་ཅན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །སྡིག་ཅན། ནམ་མཁའ་ནི། སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་རང་གི་གནས་སུ་
མི་འགྲོ། །བདུད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱེད་ལ་ནི། ནམ་མཁའ་མི་སྒྲིབ་མོད་ཀྱི། བདག་ཅག་གིས་ནི། མུན་པར་མཐོང་སྟེ། གང་དང་གང་གི་ཚེ་ངོ་གྱེན་དུ་བལྟས་
པ་དེ་དང་དེའི་ཚེ་ན་ནི། མུན་པ་མུན་ནག་ཏུ་མཐོང་ངོ༌། །ནམ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་བལྟས་པ་དེའི་ཚེ་ནི། ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བར་མཐོང་ངོ༌།
སྨྲས་པ། སྡིག་ཅན། དེ་དེ་ལྟའོ། །གང་ཆོས་དཀར་པོ་ལ་སེམས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མུན་པ་ནི། བདུད་ཀྱི་ལས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སྨྲས་
པ༑ སྐྱེས་བུ་དམ་པ། དེང་ཕྱིན་ཆད་བདུད་ཀྱི་ལས་མི་བགྱིའོ། །སྨྲས་པ། འདི་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་དམ་བཅས་པ་ལ་བརྟེན་པ་རྙེད་པར་དཀའི། སྡིག་ཅན།
གཡོག་དང་བཅས་ཏེ་བོབས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ཉོན་ཅིག །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དེ་ནས་གཡོག་
དང་བཅས་ཏེ་བབས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དེ་དག་ལ་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་བདུད་
ཀྱི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་འདའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག །དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསེར་གྱི་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་འདི་སྐད་
ཅེས་སྨྲས་སོ། །གང་ཡུལ་ཡོངས་སུ་འདོར་བ་དེ་དག་ནི། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཆགས་པའོ། །གང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པར་རིག་པ་དེ་དག་ནི། སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་རིག་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་དེའང་མི་མཐོང་ན། རང་གི་ཡུལ་ལྟ་ག་ལ་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡུལ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི།
བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། འདི་ནི། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ།
༄༅། །སེམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ནི། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ཏེ། གང་ཆོས་གང་ལའང་མི་དམིགས་པ་དེ་ལ་བདུད་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱར་ཡོད། དེ་གཞི་མེད་
པས་རྙེད་དེ། བརྟེན་པས་རྙེད་པ་ནི། མ་ཡིན་ལ་དུས་ལས་ཀྱང་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་ཞེས་
བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེས་སྨྲས་པ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ནི། བདུད་ཀྱིས་གླགས་རྙེད་ཀྱི། ཆོས་གང་ཡང་
ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་དེ་ནི། སུ་དང་ཡང་མི་རྩོད་དེ། དེ་གཅིག་པུ་གཉིས་སུ་མེད་པས་བདག་གི་སེམས་དང་གནས་པ་དང་ཡང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་ན། བདུད་དང་ལྷན་ཅིག་
གནས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། མི་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་འཕགས་ཀྱིས་སྨྲས་པ།
གང་ལྟུང་བ་དེ་ནི། འབོད་པ་སྟེ། གང་འབོད་པ་དེ་ལ་བདུད་ཀྱིས་གླགས་རྙེད་པར་འགྱུར་གྱི། གང་མི་ལྟུང་བའི་མཚན་མའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་
འཇུག་སྟེ། མཚན་མ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་
སེམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ནི། གཟུགས་བརྙན་དང༌། མིག་ཡོར་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་གཟུགས་བརྙན་དང༌། མིག་
ཡོར་ལྟ་བུ་དེ་ལ་འཕོ་བའང་མེད། མི་འཕོ་བའང་མེད། འོངས་པའང་མེད། སོད་པའང་མེད། ནང་ནའང་མེད། ཕྱི་རོལ་ནའང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ལ་མི་གནས་ཤིང་ཕྱོགས་
ན་མི་གནས་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་ཏེ། དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ཉོན་མོངས་པ་མི་སློང་ངོ༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ཉོན་མོངས་
པ་མི་འགོག་གོ །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྤངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཀོན་
མཆོག་འབྱུང་གནས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། གང་དགའ་བ་དེ་ནི། བག་ལ་ཉལ་ལོ། །གང་མི་དགའ་བ་དེ་ནི། ཁོང་ཁྲོ་བའོ། །གང་དགའ་བའང་མེད་མི་དགའ་བའང་མེད་པ་དེ་ནི།
རྗེས་སུ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར། ཞེ་འགྲས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཞེ་འགྲས་པ་མེད་པ་ནི། མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་མཉམ་པ་ཉིད་
ལ་གནས་པ་དེ་ནི། ཆོས་གང་ཡང་ཐ་དད་དུ་མི་བྱེད་དོ། །ཐ་དད་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་ནི། མཉམ་པ་དང༌། མི་མཉམ་པར་མི་སེམས་ཏེ། བསམ་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཐོབ་པ་ལ་
༄༅། །བདུད་ཀྱིས་གླགས་མི་རྙེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་འོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བདག་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་ལས་བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་ལྡང་
སྟེ༑ བདག་རྣམ་པར་དག་པར་གནས་པ་ལ་བདུད་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱར་ཡོད། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་རྣམ་པར་དག་པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་དག་གོ །ཉོན་མོངས་
པ་རྣམ་པར་དག་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་གོ །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ནི། ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་པ་
ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་དབང་
བསྐུར་བ་ཐོབ་པའི་སྟོབས་དང་འཁོར་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་སུ་ལའང་མི་འཇིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་ཆོས་རིན་པོ་ཆེའི་འཁོར་དང་
ལྡན་པའང་བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཇིགས་སོ། །དེ་ལ་དབང་བསྐུར་བ་དེ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མཐར་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །ཆོས་རིན་པོ་ཆེའི་འཁོར་
ནི༑ གང་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་གྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་རྣམས་འཛིན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་
ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རི་རྡོབ་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། དེ་འདི་
ལྟ་སྟེ༑ དཔེར་ན། བུ་གར་རླུང་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གང་ནས་གང་དུ་སེམས་ཀྱི་བུ་ག་ཡོད་པ་དེ་དང་དེར་བདུད་ཀྱིས་གླགས་རྙེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྟག་
ཏུ་སེམས་བུ་ག་མེད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བུ་ག་མེད་པའི་སེམས་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྟེ། འདི་ནི། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་སྣང་བའི་སྒོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐོང་ན་དགའ་བས་སྨྲས་པ། གང་ཇི་སྙེད་ཅུང་ཟད་མཐོང་བའི་
ནང་ན་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་མཐོང་བ་ནི། དེ་དག་གི་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དེ་ནི། གང་གཟུགས་སུ་མི་མཐོང་བ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་
བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པར་མི་མཐོང་བ་སྟེ། གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་མཐོང་བ་དེ་ནི། ཡང་དག་པའི་མཐོང་བའོ། །ཡང་དག་པའི་མཐོང་བ་ནི། སངས་རྒྱས་མཐོང་
བའོ༑ ༑དེ་ལ་ཆོས་མཐོང་བ་ནི། གང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་མི་སྤྱོད་པའོ། །གང་མི་འགྱུར་བར་མཐོང་བ་དེ་ནི། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །གང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་
༄༅། །བ་དེ་ནི། ཆོས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང༌། ཆོས་མཐོང་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་བ་དེ་ནི་།
བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་སྟེ། དེ་ནི། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མིག་འཕྲུལ་ཅན་གྱིས་
སྨྲས་པ༑ བདུད་ཀྱི་ལས་ནི། གཡོ་བ་དང༌། སྙེམས་པ་དང༌། བསྐྱོད་པ་ལས་ལངས་ཏེ། དེ་ལ་གང་གཞི་ལས་གཡོ་བ་དང༌། སྙེམས་པ་དང༌། བསྐྱོད་པའི་གཞི་དེ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔས་མི་བྱའོ། །དེ་ནི། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དེ་ཚུལ་བཞིན་རབ་ཏུ་སྦྱར་བས་མི་གཡོ། མི་སྙེམས། མི་བསྐྱོད་དོ། །དེ་མི་གཡོ། མི་སྙེམས། མི་བསྐྱོད་
པས་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་པོ་སྣང་གིས་སྨྲས་པ། གཉེན་པོ་ཇི་སྙེད་པར་བདུད་ཀྱི་ལས་ཀྱང་དེ་སྙེད་དོ། །གཉེན་པོ་མེད་པ་ནི། ཆོས་
ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཡང་དག་པར་འདུས་ཏེ། དེ་བས་ན། གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པ་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་ལས་གུད་ནའང་བདུད་ཀྱི་ལས་མི་དམིགས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཇི་ལྟ་བུར་བདུད་ཀྱི་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་ཐ་མི་དད་དོ། །
དེ་ལྟར་ཚུལ་གཅིག་ལ་འཇུག་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤོས་ཀྱི་གླང་པོའི་བལ་གླང་
གིས་སྨྲས་པ། ཉམ་ཆུང་བ་ལ་ནི། བདུད་ཀྱིས་གླགས་རྙེད་དེ། སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ལ་ནི། བདུད་ཀྱིས་གླགས་མི་རྙེད་དོ། །དེ་ལ་ཉམ་ཆུང་བ་དེ་ནི། རྣམ་པར་ཐར་བའི་སྒོ་
གསུམ་གྱིས་སྐྲག་པའོ། །དེ་ལ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱིས་མི་སྐྲག་པ་སྟེ། མངོན་སུམ་པས་མི་སྐྲག་གོ །ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པས་ན། མི་སྐྲག་
གོ །རབ་ཏུ་བསྒོམས་པས་ན། མི་སྐྲག་སྟེ། སྐྲག་པ་མེད་པས་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་སྟེ། དེ་ནི། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་
སྣང་བའི་སྒོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་སྨྲས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་རོ་གཅིག་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་འདིར་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ཀྱང་རོ་གཅིག་གོ །གང་བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་དང༌། གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས། མཚན་མ་མེད་པར་མཚུངས།
སྨོན་པ་མེད་པར་མཚུངས། སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཚུངས། འབྱུང་བ་མེད་པར་མཚུངས་ཏེ། རོ་གཅིག་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་
༄༅། །ཡང་དག་པར་འདའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་གྲོགས་པོ་དག །ནམ་མཁའ་ནི། ཡུལ་ཐམས་ཅད་
ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ནམ་མཁའ་ནི། མིག་གི་ཡུལ་མ་ཡིན། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། ནམ་མཁའི་
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཏེ། ལུས་དང༌། ངག་ནི། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་ཡེ་ཤེས་སྣང་བའོ། །ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ནི༑ བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་སྟེ། དེ་ནི། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇམ་
དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ། ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་སྙེད་བཤད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བདུད་ཀྱི་ལས་དང༌། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡི་གེར་བྱས་
པ་རྣམ་པར་རིག་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ནི། ཡི་གེ་མེད་པའོ། །ཚིག་ཇི་སྙེད་པར་བདུད་ཀྱི་ལས་ཀྱང་དེ་སྙེད་དེ། ཚིག་མེད་པ་ལ་བདུད་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱར་ཡོད་།
གང་ཚིག་མེད་པ་ནི། རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ་སྟེ། བདག་དང་ཕ་རོལ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །བདག་མེད་ཅིང་ཕ་རོལ་མེད་པས་ཆོས་གང་ལའང་ཕན་
འདོགས་པའམ། གནོད་པ་བྱེད་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ནི། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་བདུད་སྡིག་ཅན་ལ་འདི་སྐད་
ཅེས་སྨྲས་སོ། །སྡིག་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ཐོས་སམ། སྨྲས་པ། ཐོས་སོ། །སྨྲས་པ། སྡིག་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་
ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བདུད་ཀྱི་ལས་བྱེད་ནུས་སམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། གང་གིས་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་
པར་འདའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ཐོས་སམ། ཉན་པ་དེ་དག་ལའང་བདག་གིས་བདུད་ཀྱི་ལས་བྱེད་མི་ནུས་ན། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་
ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཡོག་བྱེད་པ་ཚོགས་བྲལ་ལྡན་དང༌། དགའ་ཚོགས་ལྡན་དང༌། སྤོས་ཅན་དང༌། ཁང་བཟང་ཅན་དང་ལྷ་བཞི་པོ་དེ་དག་
གིས་བདུད་སྡིག་ཅན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །སྡིག་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་སྔོན་སྟོབས་དང༌། དྲག་ཤུལ་དང༌། བཀོད་པ་དང༌།
༄༅། །གཡོག་ཇི་ལྟ་བུ་དང་ལྷགས་པ་དེ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། སྦྱིན་པ་དང༌། དུལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་
དང༌། དེས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་ཅིང་འབར་བ་དང༌། བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་
བསགས་པའི་ཕྱག་རིན་པོ་ཆེ་ས་ལ་བརྡབས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པར་རབ་ཏུ་གཡོས་ཏེ། ཁྱོད་སྟོབས་དང་གཡོག་དང་བཅས་པར་ཤིན་ཏུ་
ཕམ་པར་བྱས་པ་དེ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ལ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་བཞིན་དུའང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བདུད་ཀྱི་ལས་བྱེད་དུ་འོང་ངམ། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱོས་ཤིག །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་ཁྲི་
བཞི་སྟོང་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏེ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལ་ཕུལ་ལོ། །ལྷའི་མེ་ཏོག་དང༌། སྤོས་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། བྱུག་པ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་མང་པོ་ཐོགས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་
ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་གཏོར་ནས་གཡོག་དང་བཅས་པས་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་ནམ་མཁའི་མཛོད་འདི་བདག་
ཅག་ལ་སྩལ་ན། བདག་ཅག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། སྡིག་ཅན། ཁྱོད་
ཀྱིས་ནམ་མཁའི་མཛོད་འདི་མཐོང་ངམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། མཐོང་ངོ༌། །འདོད་པའི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཀོད་པ་ཇི་སྙེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
བཀོད་པ་ཇི་སྙེད་པ་དང༌། བདག་གི་གནས་ཀྱི་བཀོད་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་པས་ཆེས་ལྷག་པ་འདིར་མཐོང་སྟེ། དེ་ལ་ནི། ལྷ་འམ། མིའི་རིན་པོ་ཆེའི་ལོངས་སྤྱོད་དེ་གང་ཡང་མེད་
པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། སྡིག་ཅན། ཁྱོད་ལ་ནམ་མཁའི་མཛོད་འདི་དག་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་གྱི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་ཅིག །དེ་ནས་བདུད་
སྡིག་ཅན་གྱིས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་བཞིན་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་
བདུད་ཀྱི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་མ་དད་ཅིང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་འདོད་པས་དེ་དག་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་ཅག་གི་ཕས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བདག་ཅག་ནི། འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་
ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ནུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱའོ། །ཞེས་འཛེར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་
༄༅། །བུ༑ ཁྱོད་ཀྱི་རིག་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་གང་གིས་བདུད་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀོད་པ་བདུད་ཚར་གཅོད་པའི་རིག་པའི་
གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ལ་ཁྱོད་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་རིག་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །
འདི་ལྟ་སྟེ། ཨ་བཏྟེ། བི་བཏྟེ། སཾ་བཏྟེ། ས་ཧི་ཏཱ་ནུ་སནྡྷི། དུ་རུ་ཏྟ་ར་ཎོ། ནིརྒྷ་ཏ་ནི། མཻ་ཏྱ་ཡུཀྟེ། ཀཱ་རུ་ཎ་ནིཥྱནྟེ། སཏྱ་བ་ཏི། བྷཱུ་ར་ཀྵེ། དྷརྨ་ནི་བྲི་ཏྟེ། དྷརྨ་རཀྵེ། ཨཀྑུ་
ལེ༑ ནི་ཁི་ལི་ནི། ཧུ་ལུ་ཧུ་ལུ་ཧུ་ལུ་ཧུ་ལུ་ཧུ་ལུ། ཏཏྐ་རེ། ཏ་ཐཱ་བ་དི་ཏེ། ཤཱི་ལ་ཨ་ནུ་བརྟི། ཨཀྵ་ཡ་ནིརྡེ་ཤེ་།ཀླེ་ཤ་པ་རི་ཥེ། བུདྡྷ་ཨ་དྷིཥྛ་ཏེ་དྷརྨ་ཛྭ་ལི་ནི། སཾ་གྷ་
ཨ་ནུ་ག་མེ། ཨ་ནུདྡྷ་རེ། ཨནྟི་ཀྲ་མ་ཎི་ཡེ། ནི་གྲ་ཧ་ཎི་མཱ་ར་པ་ཀྵ་སྱ་ཡུཀྐི་ཀྲྀ་ཏེ། ཨ་དནྟེ། ཨ་ཤ་སྟེ། སྭ་བི་ཥ་ཡ་ཨ་ནུ་ག་མེ། ཨཱ་ཪྻ་གུ་ཎ་ཀ་རེ། སིདྡྷི་སིདྡྷི་བ་ཏེ། མོཀྵ་ཨ་ནུ་
ཀུ་ལེ༑ ནི་གྲ་ཧ་ནི་བ་ར་པྲ་ཏི་ནཱཾ། དཱཪྵ་ནི་མ་ར་པཪྵ་ཏ། ཨ་བ་ཤནྟཱ་ཙ་ཏྭཱ་རོ་མ་ཧཱ་རཱ་ཛཱ་ན། ཤ་ཀྲོ་དེ་བཱ་ནཱཾ་ཨིནྡྲ་པྲ་ཧྨ་ས་ཧ་པ་ཏི། བུདྡྷ་བྲ་སཾ་ནཱ་ནཱཾ། དེ་བ་ནཱ་ག །ཡཀྵ་ཀྲྀ་ཏཾ་
པ་རི་ཏྲཱ་ཎཱཾ། སྠཱ་པི་ཏཱ་ན་སྭསྟྱ་ཡཱ་ནཱཾ། དྷརྨ་བྷ་ན་ཀ་ནཱཾ། ཨ་རཀྵ་ཡེ། སདྡྷརྨ་སྱ་ཙ་པ་རི་གྲ་ཧ་ཡེ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་རིག་པའི་གསང་
སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་དག་སྨྲས་མ་ཐག་ཏུ་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་སོ། །བདུད་ཀྱི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་མ་དད་ཅིང་ཆོས་
མ་ཡིན་པ་འདོད་པ་དེ་དག་གིས་བར་སྣང་ལས་སྒྲ་འདི་སྐད་ཅེས་བདུད་དམ། བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་བུའམ། བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་གང་རིག་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་དག་
ཐོས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་མི་སྐྱེད་ཅིང༌། བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་མི་འདོར་བ་དེ་ལ་གནོད་སྦྱིན་ལག་ན་རྡོ་རྗེས་རྡོ་རྗེ་ཀུན་ཏུ་འབར་ཞིང་རབ་ཏུ་འབར་བས་སྤྱི་བོ་འགེམས་སོ། །ཞེས་
ཐོས་ནས་བདུད་ཀྱི་བུ་དེ་དག་གིས་བར་སྣང་ལ་བལྟས་པ་དང༌། དེ་དག་གིས་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ལྔ་བརྒྱ་བདག་བདག་གི་སྤྱི་བོ་ན་རབ་ཏུ་འབར་བའི་རྡོ་རྗེ་ཐོགས་ཤིང་འདུག་པ་མཐོང་
ནས་དེ་དག་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་དུས་ན་འཛུམ་པ་མཛད་པ་དང༌། འཛུམ་པ་དེའི་དོན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་
དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་ནས་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། བདུད་ཀྱི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་འདི་དག་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ་བླ་ན་
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མཐོང་ངོ༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་
༄༅། །ཀུན་དགའ་བོ། ནམ་བདུད་སྡིག་ཅན་དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མིང་ཐ་དད་པའི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་སྲིད་ན་བདུད་སྡིག་ཅན་བླ་ན་
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ། དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས་མིང་ཇི་སྐད་ཅེས་བགྱི་བར་འགྱུར། དེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་
མིང་ཅི་ཞེས་བགྱི་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། བདུད་སྡིག་ཅན་འདི་ད་དུང་ཡང་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་སུ་བདུད་
ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་དེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལས་ཀྱང་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། སངས་རྒྱས་
རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོ་ག་གསང་བ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གནས་དང༌། སྤྱད་པ་དང༌། ཆོ་ག་དང༌། སྦྱོར་བ་
མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཅི་ཙམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་བརྟན་པར་གྱུར་པ་དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐའ་ཡས་དྲི་མ་མེད་པའི་ཏོག་ཅེས་བྱ་བ་འབྱུང་སྟེ། དེའི་
གསུང་རབ་ལ་བདུད་སྡིག་ཅན་འདིའང་ཐ་མར་བདུད་ཀྱི་ལས་བྱེད་དེ། དེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་ནས་སེམས་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་
ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའི་རྗེས་སུ་སོང་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གྲངས་མེད་པ་བགྲང་བ་ལས་འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཉེས་པར་
བྱེད་དེ། བསྟི་སྟང་བྱེད། བླ་མར་བྱེད། རི་མོར་བྱེད་ཅིང་མཆོད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་
རོ༑ ༑རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་དུས་གསུམ་དུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པའང་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ།།
དེ་དེའི་འོག་ཏུ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་བཞི་བཅུ་རྩ་བཞི་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་
སྦྱོང་བའི་བསྐལ་པ་ལ་ཡོངས་སུ་དག་པར་གནས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ཤིན་ཏུ་གནས་པའི་ཆོས་སྣང་བ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་
པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་སྟེ། རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བར་དུའོ། །ཡང་ཀུན་དགའ་
ཊ༷་463B་
Copyright © 2012 by the Asian Classics Input Project. All rights reserved.